50
Pemberlinin yaxınlığında, onu örnək götürərək mülk
alasan. Bütün İngiltərədə mən Derbişirdən yaxşı qraflıq
tanımıram.
— Səninlə ürəkdən razıyam. Əgər Darsi satsaydı, mən
hətta Pemberlini alardım.
—
Mən mümkün olandan danışıram, Çarlz.
— Doğru sözümdür, Kerolayn, belə bir mülkə
Pemberlini alaraq sahiblənmək olar, nəinki onu
tikdirməyə cəhd etməklə.
Bu söhbət Elizabeti elə maraqlandırdı ki, o, kitab
oxumağı saxladı və onu bir kənara qoyaraq kart oynanılan
masaya yaxınlaşdı; mister Binqli və missis Hörstün
arasında yerləşərək oyunu müşahidə etməyə başladı.
— Düşünürəm ki, miss Darsi keçən yazdan bəri xeyli
böyüyüb, — miss Binqli dedi. — Yəqin ki, o, mənim kimi
hündürboy olacaq.
— Tamamilə mümkündür. Bu saat o, bəlkə də miss
Elizabet Bennet boydadır və ya bir az hündürdür.
— Onu bir daha görməyi elə istərdim ki! Mən onun
kimi xoşuma gələn heç kəslə ömrümdə qarşılaşmamışam.
Onun görünüşü və maneralan füsunkardır. Hələ bu yaşda
o cür savadlı olmaq! O, fortepianoda əsl musiqiçilərdən
pis çalmır.
— Məni təəccübləndirir, — Binqli dedi, — bütün gənc
ledilərin savadlı olmaqdan ötrü səbirləri necə çatır.
— Bütün gənc ledilər savadlıdır?! Çarlz, əzizim, sən
bununla nə demək istəyirsən?
— Məncə, hamısı. Onlann hamısı, peyzaj çəkir, haşiyə
downloaded from KitabYurdu.org
51
bəzəyir, cüzdan toxuyurlar. Mən bunu etməyi bacarmayan
bir qız belə, yəqin ki, tanımıram. Mən hələ eşitməmişəm
ki, bir gənc ledi haqqında onun necə savadlı olduğunu
deməyələr.
— Gənc qadınların saydığınız kamillikləri, — Darsi
dedi, — təəssüf ki, doğrudur. Cüzdan toxumağı, haşiyə
bəzəməyi
bacaran hər bir qadını savadlı adlandırırlar. Ancaq mən
sizin qadın təhsili haqqında fikrinizlə razılaşmaqdan çox
uzağam. Mən, məsələn, öyünə bilmərəm ki, tanıdığım
qadınların içində beş-altı savadlı qadın tapa bilərəm.
—
Mən sizinlə tamamilə razıyam, — missis Binqli
dedi.
— Bu halda, — Elizabet qeyd etdi, — siz, ehtimal ki,
“savadlı qadın” anlayışının dəqiq tərifini verə bilərsiniz.
—
Bəli, o mənə kifayət qədər aydın görünür.
— Ooo, gerçəkdən! — onun sadiq müttəfiqi səsləndi.
— O qadın əsl savadlı sayıla bilər ki, o, ətrafmdakılarm
hamısından bir baş boyu yuxarıda dursun. Qadın
adlanmağa layiq olan kəs musiqini, mahnı oxumağı,
rəssamlığı, rəqsləri və xarici dilləri yaxşı öyrənməlidir.
Bütün bunlardan başqa, onun, necəsə xüsusi özünəməxsus
zahiri görünüşü, maneralan, yerişi, tələffüzü və dili
olmalıdır — əks təqdirdə o, qadın adlanmağa yalnız
yarıya qədər layiq olacaq.
— Bütün bunlara o, doğrudan da, sahib olmalıdır, —
Darsi dedi. — Ancaq mən bunlara daha əhəmiyyətli bir
şey əlavə etmək istərdim — geniş mütaliə ilə inkişaf etmiş
downloaded from KitabYurdu.org
52
ağıl.
— Bu təqdirdə sizin yalnız beş-altı savadlı qadın
tanımağınız məni əsla təəccübləndirmir. Mənə qəribə
gələn daha çox odur ki, onları axtarıb tapmaq sizə
müyəssər olmayıb.
— Yəni siz öz cinsinizə qarşı bu qədər tələbkarsınız və
şübhə edirsiniz ki, belə qadınlar həyatda var?
— Onlar mənə rast olmayıblar. Mən heç vaxt
görməmişəm ki, bir insanda, sizin bayaq saydığınız bütün
bu qabiliyyətlər, maneralar, zövqlər birləşsin.
Missis Hörst və miss Binqli onlann cinsinə qarşı belə
bir qınağın ədalətsizliyindən hiddətləndilər və bir-birinə
macal vermədən inandırmağa çalışdılar ki, onlar təklif
olunan keyfiyyətlərə tamamilə cavab verən xeyli qadınla
qarşılaşıblar. Ancaq nəhayət ki, mister Hörst onlann
oyuna diqqət yetirmədiklərindən gileylənərək, onları
sakitliyə dəvət etdi. Söhbət kəsildi və Elizabet az sonra
otaqdan çıxdı.
Qapı örtüldükdən sonra miss Binqli dedi:
— Eliza Bennet öz cinsini alçaldaraq qarşı cinsin
nümayəndələrinin xoşuna gəlməyə çalışan qızlardandır.
Etiraf
edim ki, bir çox kişilərə bu xoş təsir göstərir. Ancaq
məncə, bu, pis anlamlı alçaq hiylədir.
— Şübhəsiz, — bu iradın ünvanladığı Darsi dilləndi.
— Kişiləri tovlamaq üçün qadınların istifadə etdiyi bütün
üsullar alçaqdır. Hiyləgərliklə əmələ gələn hər şey
ikrahdoğurucudur.
downloaded from KitabYurdu.org
53
Miss Binqli aldığı cavabdan o qədər də məmnun
qalmadığı üçün bu mövzuda söhbəti davam etdirmədi.
Elizabet yenidən onların yanma qayıdaraq xəbər verdi
ki, bacısının halı daha da pisləşib, ona görə də o, daha
bacısından ayrıla bilməyəcək. Binqli mister Consun
arxasınca ləngitmədən adam göndərməyi israr etdi. Onun
bacıları inandırmağa çalışdılar ki, belə ucqar yerdə lazımi
yardımı almaq olmaz. Onlar paytaxtdan tanınmış həkimin
gətirilməsi üçün ekipaj göndərməyi tövsiyə etdilər.
Elizabet bu barədə eşitmək belə istəmədi və mister
Binqlinin təklifi ilə razılaşdı. Qərara alındı ki, Ceyn
sabaha qədər xeyli dərəcədə yaxşılaşmasa, mister Consun
arxasınca sübh tezdən adam göndərilsin. Binqli çox
narahat idi, onun bacılan isə özlərini olduqca bədbəxt hiss
etdiklərini deyirdilər. Fəqət onlar şam yeməyindən sonra
duetlər oxumaqla rahatlıq tapa bildilər. Həmin vaxt
Binqlinin yeganə təsəllisi eşikağasına xəstə qonağa və
onun bacısına yüksək diqqətlə yanaşmağı tapşırması oldu.
IX
FƏSİL
Elizabet, demək olar, bütün gecəni xəstənin yatağının
yanında keçirdi və səhər tezdən məmnuniyyətlə onun
sağlıq durumu barədə mister Binqlinin sübhdən
göndərdiyi qulluqçunun, daha sonra onun bacılarına
xidmət edən iki zərif xanımın vasitəsilə kifayət qədər şad
xəbər göndərdi. Ancaq xəstəliyin sınma anının müşahidə
olunmasına baxmayaraq, o, hər halda Lonqborna məktub
göndərməkdə ona yardımçı olmağı xahiş etdi. O,
məktubda anasının gəlməsini və durumu onun özünün
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |