Carl gustav jung
Yüklə 3,33 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- SANAT KURAMI KİTAPLARI
- 8. basım
- ------------ÇAĞDAŞ KADININ KİTAPLARI
- PAYEL YAYINEVİ — Cağaloğlu Yokuşu Evren Han Kat 4, No: 63 Cağaloğlu - İstanbul Tel: 528 44 09 - 511 82 33
422 DlZİN
"Aydınlanan" anlamına gelen buda sözcüğü, özel bir ad değil, örneğin "mesih” gibi bir sandır. Budacılıkta, geçmişte olduğu gibi
gelecekte de sayısız
buda’mn ortaya çıkabileceğine inanılır; am a tarihin tanıdığı tek buda, Gautama (Pali dilinde Gotama) Buda'dır. Burckhardt, Jacob (1818-1897): A lmanca yazan İsviçreli yazar ve tarihçi. Zürich politeknik okulunda ve Basel Üniversi- tesi'nde öğretm enlik yaptı. Sanat ve uygarlık tarihi üzerine incelemeler yazdı. — 144 Charcot, Jean Martin (1825 1893): Fransız nörolog. Ünlü Salpetriere Nöroloji Okulu'nun kurucusudur. — 12, 93-4, 96, 374,380
Cohen, Gustave (1879-1958): Fransız Ortaçağ uzmanı. O r taçağ edebiyatı üzerine in celemeler yaptı. — 395 Colonna, Francesco (1433-1527) İtalyan hümanist. — 339 Crookes, sir W illiam (1832 1919): İngiliz kimyacı ve fi zikçi. 20 yaşm da Krallık Ko- leji'nde vekil profesör oldu. — 224 Dante, Alighieri (1265-1321): İtalyan yazar. — 71 ,332, 335, 337-8
Danvin, Charles (1809-1882): İngiliz doğabilimci. — 12,21 Deussen, Paul (1845-1919): Alman filozof ve hintbilimci. — 208 Doyle, sir Arthur Conan (1859 1930): İngiliz rom ancı. — 329
Du, Perron Anguctil — 202-3, 208
Einstein, A lbert (1879-1955): Alman asıllı Amerikalı fizikçi. Einstein ışılelektrik etkinin incelenmesine katkılarından ötürü (halen tartışılan görelilik kuramı nedeniyle değil) 1921 Nobel Fizik Ödülü'nü aldı. Einstein "yalnız bir gezgin" gibi yaşadı. Ellis, H enri Havelock (1859 1939): İngiliz yazar. Hem ana, hem de baba tarafından denizci bir aileden gelen hekim Ellis, cinsel psikolojinin öncüsüdür. — 204
Eulenspiegel, Till — Alman kökenli efsane kişisi. En sevdiği şaka kendisine verilen emirleri, amacı anlamaya kal kışmadan harfi harfine uy gulamak olan bir köylüdür. Ferrei, Guglielmo (1871-1943): İtalyan tarihçi. — 190,290-2 France, Anatole François Thi- bault (1844-1924): Fransız
DİZiN 423
yazar. Malaquais nhtım m da kitapçılık yapan bir babanın oğluydu ve yalnızca kitaplarda ve geçmişte yaşadı. — 94 Frazer, Jam es George (1854 1941): İngiliz din tarihçisi ve antropolog. — 146 Freud, Sigmund (1856-1939): AvusturyalI hekim,
psik analizin kurucusu. — 10-4,20, 31,5 3 -5 , 58-9,63-7, 70, 85-8, 9 4 ,9 6 -8 ,1 0 4 -1 1 2 ,1 1 4 ,1 1 6 -7 , 123-5, 133-4, 139, 141, 144, 151,174,189,196,204-5,207, 256, 310-3, 322, 332-3, 340, 365-379, 388, 395, 397 Frobenius, Leo (1873-1938): Alman antropolog. — 173 Galton, sir Francis (1822-1911): İngiliz bilimadamı. İnsanda kalıtımı incelemek için, son radan klasikleşen yöntemler geliştirdi: testler, nicelik araştırması, bağıntılar yöntemi. Çalışm alarıyla birçok açıdan diferansiyel ruhbilimin öncü lerinden biri oldu. — 21 Gilbert, J. Ailen — 389, Goethe, Johann W olfgang von (1749-1832): Alman yazar. — 70, 138, 290, 319, 328, 334-5, 337-9, 342 Griesinger, Wilhelm (1817
1868): A lm an p sik iy a tr. — 145
Haggard, sir Henry PJdcr (1856-1925): İngiliz yazar. Kırsal bölge iktisadına yönelik çalışmasıyla (The Poor and the Land) [Yoksullar ve Toprak] 1919’da sir unvanını aldı. — 329, 332, 339 Hail, Granville Stanley (1844 1924): Amerikalı filozof ve ruhbilimci. — 369 Hartmann, Eduard Von (1842 1906): Alman Filozof. Hart- mann'a göre, mantıksal düşünce ile mantıkdışı istenç, dünyayı hareketlendiren bilinçdışı bir ruhla birbirlerine karışır. — 326 Hauptmann, Gerhart (1862 1946): Alm an yazar. — 322 Hegel, Georg Wilhelm Friedrich (1770-1831): Alman filozof. — 388 Hoffman, E m st Theodor Ame- deus (1776-1822): Alman yazar ve besteci. Günlük gerçeğin bütün tadını kesin çizgilerle veren fantastik hikâyeleriyle ün kazandı. Hölderlin, Friedrich (1770
1843): Alman şair. — 212 İlyas Peygamber, İsrail Kral lığ ın d a İ.Ö. IX. yy'da Ahab Yezavel döneminde yaşadı. Kenan kültlerine karşı Ye- hova’nm dinini savundu. Y a 424 DİZlN
hudilikte ve izlerine Incil'de de rastlanan bir inanışla M esih'in habercisi kabul edilir. — 358 İnge,
W illiam Ralph (1860 1954): İngiliz tannbilim ci ve filozof. İsa, M iladi çağın başında yaşa mış Hıristiyanlığın kurucusu Filistinli Yahudi. Hıristiyanlar tarafından Mesih, Tanrı'nın Oğlu ve insanlığın kurtarıcısı kabul edilir. — 192,229,230, 255, 264, 279, 287, 290, 292, 296,312, 347, 355 İskender III, (Büyük) (İ.Ö 356 323): M ak ed o n y a K ralı. — 358
Jaffe, Aniela — 28 James, William (1842-1910): Amerikalı filozof. Prag macılığın kurucusudur. — 11, 241 Janet,
Pierre (1859-1947): Fransız filozof ve psikiyatr, Paul Janet’nin yeğeni. Felsefe agrejesi oldu, ve 1889'da dok torasını verdi. — 23, 93, 274 Jones, E m est
(1879-1958): İngiliz hekim ve psikanalist. — 30 Joyce,
Jam es (1882-1941): İ r la n d a lI yazar. — 346 Kirsch, James — 396 Klages, Ludwig (1872-1956): Alman filozof. — 380 Konfüçyüs (İ.Ö. 552-479): Çinli filozof, siyasal yönetici ve ku ramcı. — 242 Krafft, Ebing
(1840-1902): Alman psikiyatr. Strasbourg'ta, sonra Graz'da, son olarak da Viyana'da psikiyatri profe sörlüğü yaptı, cinsel sapıklıklar ve krim inoloji konularında in celem eler (Psychopathia sex-
Leonardo da Vinci (1452-1519): İtalyan ressam, heykelci, mü hendis, mimar ve bilgin. — 144, 370 Levy-Bruhl, Lucien (1857
1939): Fransız filozof ve top lumbilimci, — 16,276 Lovejoy, Arthur (1873-1962): Amerikalı filozof. Düşünce tarihinin öncülerinden biri o larak, bilgikuramı akımı ile ideolojide ve imge evreninde oluşan kavram reformları ara sında ilişkiyi büyük bireşim lerle ortaya koydu. — 147 Luther, M artin (1483-1546): Alman tannbilim ci ve re formcu. — 369 M aag, Paul — 394 M aitland, Edvvard — 258 Mauss, M arcel (1872-1950): Fransız toplumbilimci ve ant ropolog. Em ile Durkheim'ın DİZİN 425
kuzeni ve öğrencisi. Alan araştırması yapmamış olmasına rağm en, Fransız etnolojisi, özellikle yapısalcı okul üze rinde etkili olmuş başlıca kişilerden biri sayılır. — 276 M ayer, Julius
Robert von
(1814-1878): Alman fizikçi ve hekim. B ir geminin hekimi olarak, Doğu Hint A dalan'na gitti. Bu yolculukta, yüksek sıcaklıkların etkisiyle insan vücudu
metabolizmasındaki değişiklik üstüne bir çalışma yaparken, ısıyla m ekanik işin değiştirilebilirliğini buldu ve ısı niceliği biriminin mekanik eşdeğerini verdi. — 145-7 M elville, Herman (1819-1891): A m erikalı yazar. Hayattayken tanınmayan, 1920’den başla yarak ilgi toplamaya başlayan M elville, serüvenleri ve kah ram anlıkları dile getirdiği hi kâyelerinde cehennem figür lerini, bilinenle bilinmeyenin birliğini ve um utsuzluğa itilen bir ahlâkçının bilincini bir leştirir. — 329 M eyrink, Gustav (1868-1932): AvusturyalI yazar, Prag'da ti caret öğrenimi gördükten sonra 1902'ye kadar bankacılık yaptı.
yazıişleri müdürü oldu, Novalis ve Hoffmann geleneğinin mirasçısı olan Meyrink gi zemcilikten ve eski Prag ken tinin efsanelerinden esinlenerek Golem (1915) adlı romanında Prag ghetto'sunun gizlerini büyük bir başarıyla canlandırdı. — 170
M ö b iu s , A u g u s t F e rd in a n d (1790-1868): A lm an matema tikçi. Gökbilim profesörüydü, daha sonra Leipzig’deki göz lemevinin müdürü oldu. Afin dönüşümler üzerine yaptığı inceleme ve homojen ağırlık merkezi koordinatları kavramı sayesinde izdüşüm geomet risini ve özellikle de cebirsel geometrinin zenginleşmesini sağladı. — 127 M usa (Î.Ö. XII. yy.): Kutsal Kitap'ta adı geçen peygamber. İsrail tarihinin önde gelen kişisi. Kutsal Kitap. Musa'dan İbraniler'e vatanlarını, dinlerini ve yasalarını vermiş, ardından kitleleri sürükleyen bir önder olarak söz eder. 120 yıl yaşa dığı söylenen M usa, Ürdün kıyılarına ulaşılınca öldü ve Moab ülkesinde bir yere gö m üldü. — 109, 147, 351-5, 358-9, 377 M uhammed, Hz. (571-632): Mekke'nin soylu Haşimoğullan ailesinden gelir. İslâmiyetin kurucusudur. — 242
426 DlZlN
M üller, Friedrich M ax (1823 1900): Alman dilbilimci, do- ğubilimci ve mitoloji uzmanı. — 208
Myers, W allace — 224 Nerval, Gerard de, (1808-1855): Fransız yazar. Jeune France grubunun rom antik bohem çevrelerine katıldı. 1826'da polemik yanı ağır basan Elegies nationales adlı şiir kitabını yayımladı. Hal yanındaki Vi- eille - Lantem e sokağında bir parm aklıkta asılı bulundu. — 157 Nietzsche, Friedrich (1844
1900): Alman filozof. Özellikle tragedya konusunda, Yu
nanlılarda sanatla dinin ve sa natla sitenin birliğini kavramak gerektiğini gösterdi. — 11,75, 83, 113-7, 126-8, 151, 189, 2 58,2 7 6 ,3 0 0 -1 ,3 1 1 ,3 1 9 ,3 2 6 , 331-2, 337, 339, 349, 366-7, 3 6 9,373, 378 Nikolas, Flüe'li — 156 Nuh, (Yaradüış, VI-IX): Kutsal K itap'ta adı geçen peygamber. Tufan’m kahramanı. Adı ve öyküsü, sümer-akkad Tufan efsanesinin tektanncı bir in sanlığın kurtuluşu görüşüne aktanlışıdır. — 351, 353 Otto, Rudolf (1869-1937): Al man filozof ve dinler tarihçisi. Dinle ilgili ahlaksal ve akılcı açıklamaları bir yana bırakarak, kutsallık duygusuna önemli bir yer veren görüngübilimsel bir çözümlemeye yöneldi. — 240 Paracelsus, Philippus Aureolus Theophrastus (1493-1541): Gizemci tıbbın babası. Kim yasal tedaviye öncülük etti. Cerrah olarak, dokuları ken diliğinden onaracak olan doğal merhemlerin bulucu ve uy gulayıcısı. A yrıca ölümsüz gençliği sağlayan bir iksir bulduğunu, uyguladığını ve
sürdü. — 351 Pflachte, Kurt — 386 Picasso, Pablo Ruiz (1881-1973): İspanyol ressam , desenci, gravürcü ve heykelci. — 344, 346-9 Platon (427-348): Yunanlı fi lozof. Soylu bir ailenin ço cuğuydu. Sokrates'in ölümüne kadar, onun derslerini izledi. Sonra Mısır, Kyrene ve Güney İtalya'yı kapsayan bir yolculuğa çıktı, orada, matematikçiler ve pythagorasçılarla tanıştı. Ati na'ya döndükten sonra Aka- demia adlı okulu kurdu. — 48, 5 4 ,1 3 4 ,2 7 9 ,2 8 7 ,3 1 2 -3 DİZlN 427
Rupescissa, Johannes — 304 Schiller, Friedrich von (1759 1805): Alman yazar. — 316, 318
Schopenhauer, Arthur (1788 1860): Alman filozof. 1813'te, Über die Vierfache Wurzel des Satzes vom zureichendetı G- runde (Yeter neden ilkesinin dört kökü) başlıklı teziyle doktorasını verdi. 1820'den başlayarak Berlin'de pro
fesörlük yaptı. Hegel'e karşı çıkm ak istediyse de başarılı olamadı. — 11, 36,203, 326 Shakespeare, William (1564 1616): İngiliz oyun yazan. Stratford'daki ünlü Gram m er School'da öğrenim
gördü. Y azann 1592'ye kadar nerede, nasıl yaşadığı konusunda hiçbir bilgi yoktur. Shaw, George Bem ard (1856 1950): İrlandalI yazar. İrlanda protestan gentıy'sindendi. Kendi kendini yetiştirdi, gazetecilik yaptı, Shelley, M arx, S. Butler ve Danvin'in etkisiyle sos yalizmi benimsedi. S chm itz, O sk ar A.H. — 209, 384 Siynesius — 151 Sokrates (380-450): K ilise tarihçisi Ekklesiastike Historia (Kilise Tarihi) adlı yapıtında, 305-439 dönemini ele aldı. Kaisareialı Eusebios'u örnek alarak eleştirel bir bakışla kaynaklan dikkatle incelediği, birçok belgeyi harfi harfine aktarması bakımından tarihçiler için çok değerli bir bilgi kaynağıdır. — 192 Spitteler, Cari (1845-1924): A l manca yazan İsviçreli yazar. Aristokrak ve kibirli bir mizacı vardı. Schopenhauer'in kö tümserliğinin etkisinde kaldı, öte yandan maddeciliği ve ilerlemeyi reddedişiyle Ni- etzsche'ye yaklaştı. — 332, 334, 337, 339 Steiner, R u d o lf— 201 Stekel, W ilhelm (1868-1940): AvusturyalI hekim ve psik analizci. Freud'un psikanalist olan ilk analistidir. Y ayınlan özellikle cinselbilimle ilgilidir. — 29 Stevvart E. W hite — 237 Vollers — 356,358 Voltaire, François M arie Arovet (1694-1778): Fransız yazar. Voltaire geleceğe iki miras bıraktı: bir yandan M. Homais ve liberal burjuvazinin, öte yandan da mücadeleci ga zeteciliğin öncüsüdür. — 366, 380
428 DlZÎN
W agner, Richard (1813-1883): Alman besteci ve dramaturg. - 116-7,263, 328, 332, 337, 347, 380 W elte, Hans — 393 W ilh elm , R ic h ard — 2 0 8 -9 , 305 Wundt, W ilhelm (1832-1920): Alman ruhbilimci ve fizyolog. 1864'te Heidelberg'te fizyoloji profesörlüğüne getirildi. Zürih ve Leipzig’te felsefe profesörü Helmholtz'un yardımcılığını yaptı. İlk iki ruhbilim la- boratuvanndan birinin ku rucusu olarak kabul edilir. — 93 YUNUS Peygam ber (İ.Ö. 783 743): Yereboam II. döneminde yaşamış İbrani peygamberi. II. Krallar Kitabı'nda (XIV, 25) dolaylı olarak anılır. İ.Ö. IV. yy .'m sonunda yazılmış olan öğretici nitelikli Yunus'un ki tabı, takma adın benzerliği ne deniyle kendisine maledilmiştir. — 173 Zagreus, Trakya ya da Girit kökenli tanrı; Zeus ve Per- sephone'nin oğlu. Orpheus kültünde önemli bir rol oynadı. Bazen Dionysos, bazen de Hades ile bir tutuldu. — 151 Zosimos, İ.S. V. yy.'ın ikinci yansında yaşamış Yunanlı pagan tarihçi. Hazine avu katıydı, 6 kitaptan oluşan Nea H istoria adlı yapıtında Ro- ma'nın Hıristiyan İmparatorlar, özellikle de "dinsizliğe kapı açan" Constantinus yüzünden çöktüğünü göstermeye çalıştı. — 304
SANAT KURAMI KİTAPLARI ESTETİK I G eo rg Lukacs
ESTETİK II G eo rg L ukacs
ESTETİK III G eorg L ukacs
ÇAĞDAŞ GERÇEKÇİLİĞİN ANLAMI G eo rg L ukacs
AVRUPA GERÇEKÇİLİĞİ G eo rg L ukacs
ESTETİK I G eorg W . F. H egel SANATIN GEREKLİLİĞİ E rn s t F ischer
ED EBİYAT YAŞAMIM M ak sim G orki
EDEBİYAT NEDİR? Je a n - P a u l S a rtre
BAUDELAIRE Je a n - P au l S a rtre
YANILSAM A VE GERÇEKLİK C h risto p h e r C audw eel
SANAT KURAMI KİTAPLARI İNSANIN ÖZÜ G eorge Thom son 4. basım
KANT ESTETİĞİ T a y la n A ltuğ K A N T İN ELEŞTİREL FELSEFESİ Gilles Deleuze PİCASSO — SAINT-JOHN PERSE — KAFKA R o g er G a ra u d y ------------ÇAĞDAŞ KADININ KİTAPLARI----------- KADIN I "İkinci Cins" — Genç Kızlık Çağı Sim one de B eauvoir 7. basım
KADIN II "İkinci Cins" — Evlilik Çağı Sim one de B eauvoir 7. basım KADIN III "İkinci Cins” — Bağımsızlığa Doğru Sim one de B eauvoir 8. basım
BİR GENÇ KIZIN ANILARI Sim one de B eauvoir 6. basım OLGUNLUK ÇAĞI I Sim one de B eauvoir O LGUNLUK ÇAĞI II Sim one de B eauvoir KOŞULLARIN GÜCÜ I Sim one de B eauvoir KOŞULLARIN GÜCÜ II Sim one de B eauvoir
PAYEL YAYINEVİ — Cağaloğlu Yokuşu Evren Han Kat 4, No: 63 Cağaloğlu - İstanbul Tel: 528 44 09 - 511 82 33 Fax: 512 43 53 i F reu d ’u n görüşlerinden çok etkilenm esine karşın, psikanalizle ilişkisinin daha b aşlarında, ken d i g eliştirdiği k av ra m larla ça lışm aya başlayan Jung, zihinsel etk in lik lerin tüm ü n ü psyche diy e ad landırır. Psyche dinam ik, birb irin d en ayrı am a bağlantılı y apılardan oluşan b ir dizgedir. F re u d ’un ego (ben) kav ram ın ı benim sem esine karşın, J u n g ’a göre bilinçli anıları, düşünceleri, d u y g u la n , algıları içeren ego, k ısacası bilen, isteyen “b en ” o la ra k k im lik d u y g u su n u o lu ştu ru r ve sü rek li kılar. A m a ego, psyche ok y anusunun ancak yüzeyini oluşturur. B u y üzeyin h em en altında “kişisel bilinçdışı” yer alır. K işisel bilinçdışı F re u d ’çu psikanalizin bilinçdışı dediği, özn en in bilin cin d e o lm adığı etkinlikleri, itilm iş, unutulm uş, b astırılm ış yaşantıları içeren yapıdır. Jung, ayrıca asıl d erinde k o le k tif bilinçdışının var olduğunu öne sürer. Bu bilinçdışı yapı, bireyin b ilinçdışm da asıl zem ini olu ştu ran insanlığın geçm işin in örtülü an ılarını tarih b o y u n ca geçirdiği evrim in yapılaşm ış izlerini taşıy an birey üstii, bütün in sa n la rla ortak olan yandır. J u n g ’un k u ram ın d a b ilinç öncesi, bilin çten önce v ar olan algılam a, k av ram a b içim leri olarak y er alan arketipler yani ilksel im ge örnekleri, o rtak b ilin ç d ışm d a bulunur. A rk e tip le r ç a ğ la r b o y u sık sık yin elen en , doğum , ölüm , eş bulm a, beslenm e, tehlikeye k arşı savunm a y aşantılarının so nucunda oluşm uştur. B in lerce y ıl öncesine ilişkin b ir işaret, b ir arketip b u g ü n ü n in sa n la rın ın d ü şle rin d e o rtay a çıkabilir. B in le rc e y ıllık Yüklə 3,33 Mb. Dostları ilə paylaş:
|