Dərslik azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 1078 №li 12. 06. 2012-ci IL tarixli əmri ilə təsdiq edilmişdir
Yüklə 19,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
Neighbourhood and Partnership Instrument- Forest Law Enforcement and Governance Program) proqramı qəbul edilmişdir. Meşə sektorunun müasir ekoloji prob lem lərini əks etdirən bu proqramda meşə lərin qanunsuz qırılmasının qarşı sı nın alınması və davamlı idarə olun ması kimi mürəkkəb məsələlərin həlli nəzərdə tutulmuşdur. Azərbaycan Res- publikasının da iştirak etdiyi bu proq rama meşə təhsili komponenti əsas tərkib hissəsi olaraq daxil edilmişdir. Təqdim olunan dərslik meşələrin da- vam lı idarə edilməsinin əsaslarına həsr olu nur. “Meşələrin davamlı idarə edil- məsi” anlayışının bir çox onilliklər ər- zində məlum olmasına baxmayaraq, son dövrdə antropogen fəaiyyətin təsiri altında planetin yaşıl örtüyünün sürətlə tükənməsi səbəbindən yeni məzmun və əhəmiyyət kəsb edir. Bu anlayış meşəçilik sahəsində nəzəri və praktik fəaliyyətin əsasını təşkil edən yeni yanaşmalar konsepsiyasıdır. Dərslikdə meşələrin davamlı idarə edil- məsi əsas üç istiqamətdə: eko loji, iqtisadi və sosial aspektdə nəzər dən keçirilir. Meşələrin bioekoloji inkişaf xüsusiyyətlərinə, iqtisadi sə mə rəli liyinə, sosial münasibətlərə dair mü kəm məl biliyə malik, xüsusi səriştəli mütəxəssislərin hazırlanması meşə sektoru üzrə ekoloji təhsilin əsas vəzifələrindən biridir. Davamlı idarəetmə həm iqtisadi, həm də sosial və ekoloji cəhətdən davamlılıq meyarlarına cavab verməlidir. Giriş hissəsində meşələrin davamlı idarə edilməsi prosesinin yaranma səbəb ləri, Azərbaycanda və xarici ölkə lərdə meşə- çiliyin inkişaf tarixi əks etdirilir. Birinci fəsildə meşələrin da vam lı idarə edilməsinin ekoloji əsas ları təs vir edilir. Son dövrdə ölkə miz də meşə ekologiyasına həsr olun muş müx təlif dərsliklər və dərs vəsait lərinin nəşr olunmasını nəzərə almaq- la yanaşı, davam lı lıq nöqteyi-nəzərin dən bu bölmənin kitaba daxil edil məsi məq- in Azerbaijan activities with regard to pre- vention of illegal logging and promotion of sustainable forest practices will be carried out. As a participating country Azerbaijan has included the educational component as a main component to its working plan. This manual is dedicated to basics of sustainable forest management. Despite ex- istence of “sustainable forest governance” concept during the many decades this no- tion got new content and value due to the depletion of forestland caused by increased anthropogenic activity. This notion is a con- ception of new approaches comprising ba- sics of supervision and practical activity in the forestry area. In this manual sustainable forest man- agement is reviewed through three main directions: ecological, economic and social. Each of these aspects meets various require- ments. Preparation of competent specialists possessing complete knowledge on particu- larities of forest bio ecological development, economic effectiveness and social relations are main objectives of ecological education in the forest sector. Sustainable management has to meet economic, social and ecological development criteria. Introductory part includes origins of sustainable forest management and forestry history of Azerbaijan and foreign countries. First chapter describes ecological basics of sustainable forest management. Consid- ering various manuals on ecology of the forests published during the last years from the sustainability standpoint inclusion of this part to the book is advisable. Ecological aspect has a special importance in preserva- tion of forest’s ecosystem, biodiversity and globally valued functions in sustainable for- est management. Here, alongside theoretical provisions, also practical recommendations implemented during the routine activity are described. Second chapter of the manual is ded- icated to economic basics of sustainable forest management. The chapter reflects main particularities of forest resources and forestry necessary for proper organization of sustainable management from economic standpoint. The chapter reviews sustainable use of forest plantations, green forest areas of settlements and fire-related needs of the forests. Economically sustainable forest management assessed as a possibility to en- sure profitability of the forestry which will be organized on such a level to provide re- habilitation and to protect its needs. Socially sustainable forest management and legal bases of forest use are widely re- flected in the third and fourth chapters of the manual. Alongside enforcement of entire legislative system development of careful attitude of population towards the forests from social standpoint was indicated as main principle of sustainability. In atmosphere of continuous and effective use of the forest resources creating opportunities for the fu- ture generations to use from various forest resources is indicated as a main objective of sustainable management. The manual in- vestigates possibilities of preservation of the forests in the long run in an atmosphere of compete ensuring of interests and rights of the population. Participation of population in sustainable management, preservation of national values, sustainable use of forests’ non-fire and recreational possibilities, pop- ulations’ “forest rights” and other issues are also analyzed in the manual. Special focus in the manual is paid to legislation-related organizational and normative ensuring and monitoring system of prevention of illegal logging and illegal supply of firewood; role of ecological awareness in sustainable forest management and to the issues of ecological education and training of younger genera- tion in the forestry realm. sədə uyğundur. Davamlı idarəetmədə meşə eko sisteminin bioloji müxtəlifliyinin və qlobal əhəmiyyətli funksiyalarının qoru- nub saxlanmasında ekoloji aspektin xüsusi əhəmiyyəti var dır. Burada nəzəri müddə- alarla yanaşı gündəlik fəaliyyət zamanı tətbiq olun ması məsləhət görülən əməli töv- siyə lər də təsvir edilir. Dərsliyin ikinci fəsli meşələrin davam- lı idarə edilməsinin iqtisadi əsas larına həsr ounur. Burada iqtisadi cəhət dən davamlı idarəetməni düzgün təşkil etmək üçün meşə resurslarının və meşə təsərrüfatlarının diqqət mərkəzində olan əsas xüsusiyyətlərindən bəhs edilir. Bu fəsildə meşə plantasiyalarının, yaşayış məntəqələrinin yaşıl meşə sahə- lərinin, meşənin oduncaq ehtiyatlarının davamlı istifadəsi nəzərdən keçirilir. İqtisadi cəhət dən meşələrin davamlı idarə edilməsi meşə təsərrüfatçılığının həm gəlirli, həm də ehtiyatların qorunmasını və bərpasını təmin edə biləcək səviyyədə təşkili kimi qiymət- ləndirilir. Meşələrin istifadəsinin hüquqi əsas ları və sosial cəhətdən davamlı idarə edilməsi dərsliyin üçüncü və dör dün cü fəsillərində geniş şərh olunur. Mükəmməl qanunvericilik sisteminin tətbiq ounması ilə yanaşı, əhalidə meşəyə qayğıkeş münasibətin yaradılması sosial cəhətdən davamlılığın əsas prinsipi kimi göstərilir. Meşə ehtiyatlarının fasilə- siz və səmərəli istifadəsi şəraitində müx- təlif meşə resurslarından gələcək nəsil lərin istifadə edə bilməsinə imkan yaradılması davamlı idarəetmənin əsas məqsədi kimi qeyd olunur. Dərslikdə əhalinin maraq və hüquqlarının tam təmin olunması şəraitində meşələrin uzunmüddətli persrektivdə qoru- nub saxlanması imkanları təhlil edilir. İcti - maiyyətin meşələrin davamlı idarə edil- məsində iştirakı, milli-mənəvi dəyər lərin qorunması, meşənin qeyri-odun caq ehtiyat- larından və rekreasiya imkan larından da- vamlı istifadə, əhalinin “meşə hüquqları” və s. məsələlər təsvir edilir. Yüklə 19,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|