Ədəbiyyat və sənət
Yüklə 2,01 Mb. Pdf görüntüsü
|
70 görüşümüz qısa oldu: “Sənədlərini ver baxarıq”, – de- di. Bir neçə həftədən sonra sənədlərimi elmi katibliyə verdim və yenidən görüşdük... Bu dəfə isə İsa müəlli- min yaratdığı səmimi münasibətdən cürətlənib təsis etmək istədiyim pyes müsabiqəsi haqqında da danı- şıb, dəstəyini istədim. Böyük həvəslə bu məsələdə ya- nımızda olacağanı dedi... Hətta yerindəcə müsabiqə- nin adının “Anamın kitabı” olmasını təklif etdi. Mə- nim romantik Cavid sevgisi ilə yaratmaq istədiyim bu müsabiqəyə realist Cəlil sevgisi də daxil oldu. Bir az nə işlə məşğul olduğum haqqında məlumat istədi. Be- ləcə bir dəfə də görüşdük... Və dördüncü görüşümü- zün təşəbbüskarı İsa müəllim oldu. Həmin ərəfədə akademik Teymur Kərimlinin yeni vəzifəyə getdiyi üçün, onun vəzifəsini mənim tutmağımı istədiyini de- di. Elə hökmlə, elə inamla dedi ki, nə müzakirə etmə- yə, nə də düşünməyə imkanım oldu. Çünki bu təkli- fin arxasında müdrik bir insanın gəncliyə olan inamı, etibarı dururdu. Beləliklə, mənim doğma Ədəbiyyat İnstitutunda doktorant olmaq arzum birdən-birə bu mötəbər elm ocağında direktor müavini olmaqla bit- di. İsa müəllimin bu təklifini, addımını onun gənclər- lə işləmək, gəncləri önə çəkmək, gəncliyə stimul ver- məsi kimi qiymətləndirirəm. Çünki bir gənc kimi mən də öz qınıma çəkilib, təhsilimiz və elmimiz üçün gü- cüm çatan dərəcədə müstəqil fəaliyyət göstərirdim. Mənim kimi, bir çox gənc var ki, dövlət və millət üçün heç kimdən heç nə gözləmədən əməli işlər gö- rür. Lakin dövlətçiliyimizin sadiq carçısı, elmimizin fədakar insanlarından biri olan İsa müəllim kimi ziya- lılarımız əllərini gəncliyin çiyninə qoyduqları, onlara 71 daha işıqlı yol göstərmək arzusunda olduqları zaman dövlətimiz və millətimiz üçün xeyirli və uğurlu olur. Elə buna görə də İsa müəllim haqqında düşündü- yüm zaman onun elmi, siyasi fəaliyyəti ilə bərabər, insani keyfiyyətlərinə daha çox heyranlıq duyuram. Çünki çox az insan olur ki, siyasi fəaliyyət göstərərək həm dövlətin, həm də xalqın etibarını itirməsin, sima- sını dəyişməsin. İsa müəllim elmi, ictimai-siyasi fəa- liyyətində Ulu Öndər Heydər Əliyevə, prezidentimiz İlham Əliyevə verdiyi dəyərlə bərabər, həyatının bö- yük bir hissəsini bəxş etdiyi doğma Naxçıvanında el ağsaqqalı kimi tanınması və adının rəğbətlə qarşılan- ması bunun bariz nümunəsidir. Ziyalının şəxsiyyəti o zaman bütövləşir ki, onun əməlləri ilə əqidəsi üst-üs- tə düşsün, yaradıcılığı ilə həyat tərzi vəhdətdə olsun. Bu zaman geniş anlamda qəbul etdiyimiz “insan” an- layışı ilə tanış oluruq, bu ziyalıdır, bu müəllimdir, bu siyasi xadimdir, bu elm fədaisidir, bu vətəndaşdır – bu İsa Həbibbəylidir. İnsanların həyatında kimlərinsə təsiri olur həmişə. Bu təsir işıqlı adamlardan olduğunda o bu işığın tam- lığa doğru göstərdiyi yolla gedir. Zənn edirəm ki, da- marlarında bəy nəslinin qanını daşıyan İsa Həbibbəy- linin həyatında böyük mütəfəkkir Cəlil Məmmədqu- luzadənin, akademik Abbas Zamanovun və Ümum- milli lider Heydər Əliyevin təsiri daha güclüdür. Bəl- kə də, məhz buna görədir ki, İsa müəllim sirli, qapalı, qorxulu, müəmmalarla dolu qara rəngi sevmir. O şəf- faflığı, ağı, paklığı sevir və buna üstünlük verir. İsa müəllimin həyatının və yaradıcılığının bütün sahələri Ağ yolla gedir. 72 Mənə yeni vəzifə təklif edəndə qarşıma iki şərt qoydu: sadiqlik və məsuliyyət. Bir də kitabları ilə bə- rabər bir qutu Naxçıvan duzu verdi. Bu iki söz və əş- yavi yazı nümunəsi olan duz hər şeyi deyirdi. Təbii ki, sadiqlik və məsuliyyət istənilən rəhbərin işçisin- dən gözlədiyi və tələb etdiyi ilk və əsas amildir. Bu- nun geniş izahına ehtiyac yoxdur. Amma duz məsələ- si vicdanıma oyulmuş bir möhür oldu. Çünki elimizin duza münasibəti hamımıza bəllidir. Tarixin aşılanma- sından keçib bu gününə gələn duz kultu bir qutsallığa çevrilib. İsa müəllimin duzu mənə verərkən baxışla- rındakı dərinlik çox şeyi ifadə edirdi: duza sədaqət, duz dağı olmaq, duzu tapdalamamaq, duzu artıq et- məmək, duz verməyi bacarmaq və duz dağı kimi sa- bit, uzunömürlü, səxavətli, mərd, yenilməz və sirli ol- mağı bacarmaq. (Bu yazını yazdığım ərəfədə işdən sonra İsa müəllimin otağında bir kitab üzərində çalış- mamızda onun şəxsi albomunu gördüm. Bir az vərəq- lədik. O zaman İsa müəllimin duz dağına olan ürək yanğılı məhəbbətinin, heyranlığının, hətta aşiqliyinin ifadəsini gördüm. “Duz dağı mənim romantikamdır” deyən İsa müəllimin albomunda 50-dən çox duz dağı ilə bağlı rəsm vardı. Bir çoxunda isə özü yox idi. Sa- dəcə sehirli duz dağı vardı). İsa müəllimin bu duz yü- künü çiynimə qoyması onun daima sayğı ilə andığı müəllimləri professor Əziz Şərifə, professor Abbas Zamanova, akademik Məmməd Cəfərə, professor Ya- vuz Axundluya qoyduğu ehtiramın və sayğının əla- mətini xatırlatdı mənə... Çünki söhbətlərimiz zamanı onlar haqqında kövrələrək danışdığı xatirələr, onların gənclərə və millətimizə göstərdiyi xidmətlərini vur- 73 ğulaması, daima böyük tutması bir insanın duz-çörə- yə olan hörməti idi... İsa müəllimin 1987-ci ildə Məmməd Cəfər müəlli- mə yazdığı məktub onun sədaqət simvolu olan duza münasibətinin tərənnümüdür: "Əziz və unudulmaz ustad, salam! Sizin mənə çox doğma olan adınız, şəxsiyyətiniz, əsər- ləriniz, xidmətləriniz, səmimiyyətiniz günlər, illər keçdikcə nəzərlərimdə daha da müqəddəsləşir. "Məmməd Cəfər mək- təbi"nin şagirdi olmağımla yalnız fəxr edə bilərəm. Az-çox elmi vərdiş qazanmağım üçün hamıdan çox Sizə, Sizin nü- munənizə minnətdaram". İkinci bir tərəfdən bu duz qədim diyarımız olan Naxçıvanın simvoludur və bunun üçün də duzla bağ- lı məhz Naxçıvanda yaranan bir alqış var: Səni görüm duz dağına dönəsən. Bunun anlamı isə alqışlanan in- sanın duz dağı kimi əbədi, səxavətli olması deməkdir. Öz yurdu üçün xoş əməllərlə əbədi olması, istər mə- nəvi, istərsə də maddi tərəfdən dövləti üçün səxavətli olmaq İsa Həbibbəyli prinsipidir. İsa müəllimə sanki əməli saleh analarımız milyon dəfə “səni görüm, duz dağına dönəsən” alqışını uca göylərə göndərmişlər ki, bu gün duz dağı və İsa Həbibbəyli anlayışlarının xey- li ortaq cəhətini görə bilirik. Bir dəfə söhbətlərimizdə belə bir fikir dedi: “Mə- nim üçün ən yaxşı naxçıvanlı odur ki, o Azərbaycana, Azərbaycançılığa xidmət etsin. Yalnız bu cür əməllər sahibi naxçıvanlı olmağı ilə fəxr edə bilər”. İsa müəllimlə tanışlığımda, dostluğumda, bu məktəbin üzvü olduğum yeddi ay içərisində ondan Cəlil Məmmədquluzadə kimi ətrafındakıları maarif- Yüklə 2,01 Mb. Dostları ilə paylaş:
|