F. M. Dostoyevski alçaldilmiş VƏ TƏHQİr ediLMİŞ İnsanlar
Yüklə 4,19 Mb. Pdf görüntüsü
|
741
ver, gör o, məktubu necə oxuyacaq, nə deyəcək, nə eləyəcək... Sən onun qabağında dizi üstə dur, onu öp, yalvar ki, sənin ananı bağışlasın... Anam çox ağladı, məni çox öpdü, yola salmamışdan qabaq məni xaçladı, Allaha dua elədi, ikonaların qabağında özü də dizi üstə durdu, məni də dizi üstə qoydu, çox bərk xəstə olsa da, məni ötürmək üçün darvazadan bayıra çıxdı, mən dönüb baxanda gördüm ki, o yenə də orada durub dalımca baxır... Mən babamgilə gəlib qapını açdım – qapı cəftəsiz idi. Babam stol arxasında oturub kartofla çörək yeyirdi, Azorka da onun qabağında durub, quyruğunu bulaya-bulaya onun çörək yeməsinə baxırdı. Babamın o biri otağının da pəncərələri alçaq idi, qaranlıq idi, bu otaqda da bircə stolla stulu var idi. O, tək yaşayırdı. Mən içəri girdim. Məni görəndə o elə qorxdu ki, ağappaq ağardı, bütün bədəni əsdi. Mən də qorxdum, heç bir söz demədim, ancaq yaxına gedib, məktubu stolun üstünə qoydum. Babam məktubu görəndə elə acıqlandı ki, tez yerindən qalxdı, əlağacını qapıb üstümə qolaylandı, ancaq vurmadı, məni dəhlizə çıxarıb bayıra itələdi. Mən hələ heç birinci pilləkəndən düşməmişdim ki, o downloaded from KitabYurdu.org
742
yenə də birdən qapını açdı, məktubu heç açılmamış halda dalımca atdı. Mən evə qayıdıb bunun hamısını anama danışdım. Anam yenə də bərk xəstələndi...
downloaded from KitabYurdu.org 743
VIII FƏSİL
Bu anda göy bərk guruldadı, yağan leysan pəncərə şüşələrinə dəyərək səsləndi, otaq qaranlıqlaşdı. Anna Andreyevna sanki qorxaraq xaç vurdu. Biz hamımız birdən susduq. Nikolay Sergeiç pəncərəyə baxaraq: – Bu saat dayanacaq, – dedi və sonra yerindən qalxıb otaqda var-gəl etməyə başladı. Nelli çəp-çəp ona baxırdı, özü də böyük həyəcan və iztirab içində idi. Mən bunu görürdüm, lakin o mənə baxmaqdan çəkinirdi. Nikolay Sergeiç yenə də öz kreslosunda oturdu: – Yaxşı, sonra? Nelli qorxa-qorxa ətrafını gözdən keçirtdi. – Sən sonra daha öz babanı görmədin? – Gördüm... Anna Andreyevna onun sözünə qüvvət verdi: – Hə, hə, əzizim, danış, danış! Nelli yenə də sözə başladı: downloaded from KitabYurdu.org 744
– Mən onu üç həftə görmədim, lap qışa kimi. Qış girdi, qar yağdı. Mən yenə də əvvəlki yerdə babama rast gələndə çox sevindim... Ona görə sevindim ki, anam onun gəlməməsindən çox dərd çəkirdi. Mən babamı görən kimi qəsdən küçənin o biri tərəfinə qaçdım ki, görsün mən ondan qaçıram. Dönüb geri baxdım: babam əvvəl tez-tez mənim dalımca gəldi, sonra yüyürməyə başladı, mənə çatmaq istəyirdi, sonra da: “Nelli, Nelli!” – deyib çığırdı. Azorka da onun ardınca qaçırdı. Babama yazığım gəldi, dayandım. O yaxınlaşıb əlimdən tutdu, məni özü ilə apardı, görəndə ki ağlayıram, dayandı, mənə baxdı, əyilib məni öpdü. Bu zaman gördü ki, mənim ayaqqabılarım yırtıqdır, soruşdu ki, sənin başqa ayaqqabın yoxdur? Mən o saat tələsə-tələsə ona dedim ki, anamın heç pulu yoxdur, mənzil yiyələri yazıqları gəldiyindən, bizə yemək verir. Babam heç bir söz demədi, ancaq məni bazara apardı, mənə ayaqqabı aldı, elə o saat da dedi ki, geyin. Mən də geyindim. Sonra məni Qoroxova küçəsində olan evinə apardı, yolda bir dükana girib mənə bir qutab, iki də konfet aldı, evə gələndə dedi ki, qutabı ye. Qutabı yeyəndə mənə baxırdı, sonra da konfetləri verdi. downloaded from KitabYurdu.org
745
Azorka qabaq pəncələrini stolun üstünə qoyub qutab istəyirdi, qutabdan kəsib ona da verdim, babam bunu görüb güldü. Sonra məni götürüb öz yanına qoydu, başımı sığallaya-sığallaya soruşdu: “Sən heç oxumusanmı, bir şey bilirsənmi?” Mən də ona oxuyub-oxumadığımı, bir şey bilib-bilmədiyimi dedim. O mənə tapşırdı ki, əlinə fürsət düşən kimi, hər gün saat üçdə yanıma gəl, mən özüm sənə dərs deyəcəyəm. Sonra mənə dedi ki, çevril pəncərəyə bax, ancaq mən deyəndə yenə də mənə tərəf çevrilərsən. Mən də o deyəni elədim, ancaq gizlincə dönüb geri baxdım, gördüm ki, o öz balışının aşağı qulağını sökdü, oradan dörd manat pul çıxartdı. Çıxardandan sonra gətirib mənə verdi, dedi ki: “Bunu tək sənə verirəm”. Mən əvvəl pulu almaq istədim, sonra fikirləşib dedim: “Tək mənə verirsənsə, onda almıram”. Babam birdən acıqlanıb dedi ki: “Yaxşı, al get, necə bilirsən, o cür də elə”. Mən otaqdan çıxdım, o məni heç öpmədi də. Evə gələn kimi, bunun hamısını anama dedim. Anamın halı getdikcə xarablaşırdı. Tabutçunun yanına bir tələbə downloaded from KitabYurdu.org 746
gəlirdi, o anamı müalicə edirdi, tapşırırdı ki, dərmanları içsin.
Mən babamın yanına tez-tez gedirdim, bunu anam demişdi. Babam Əhdi-cədid, bir də coğrafiya kitabı alıb mənə dərs verməyə başladı. Hərdən də nağıl edərdi ki, dünyada necə yerlər var, necə insanlar yaşayır, hansı dənizlər var, əvvəllər nələr olub. İsa necə bizim hamımızı bağışlayıb... Mən özüm ona sual verməyə başlayanda o çox sevindi, buna görə də mən tez-tez sual verməyə başladım, o da cürbəcür şeylər danışırdı. Allahdan da çox şeylər danışırdı. O mənə hərdən dərs demirdi, mən də Azorka ilə oynayırdım. Azorka məni çox istəyirdi, mən də ona ağac üstündən atılmağı öyrədirdim, babam bunu görüb gülürdü, həmişə bə başımı sığallayırdı. Ancaq o çox az gülürdü. Hərdən çox danışırdı, birdən susurdu, elə otururdu ki, elə bil yatıb, ancaq gözləri açıq olurdu, hava qaralana kimi bu cür otururdu, hava qaralmağa başlayanda çox qorxunc, çox qoca görünürdü... Hərdən də onun yanına gələndə görərdim ki, o öz stulunda oturub fikirləşir, heç bir şey eşitmir, Azorka da onun qabağında uzanıb. Mən durub gözləyirdim, downloaded from KitabYurdu.org
Yüklə 4,19 Mb. Dostları ilə paylaş:
|