Fnfsc fnst org



Yüklə 2,51 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə15/23
tarix17.09.2018
ölçüsü2,51 Mb.
#69078
növüDərs
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   23

 53

aparmaq  bu  kimi  işləri  büruzə  verə  bilər:  müəyyən  brend  bir  malin 

anbarda  vaxti  bitirdi  və  onu  başdan  eləmək  gərəkdi.

Unutmayaq:  ola  bilsin  ki  bu  şirkət  maliyyə  cəhətdən  onlarındır 

ancaq  xəbər  sizin  xəbərinizdir.  Buna  necə  yanaşaciğiniza  və  kiminlə 

danişacağiniza  dair  qərarlari  siz  alirsiniz.



Presrelizdən  yayının;  yeni  xəbərlər  tapın

Yaninizda  daim  müstəqil  bir  adam  olsun.  O  hökumətin  qərarlari  barədə 

(məs.:  fiskal  siyasətin  dəyişməsi  barədə)  yaxud  da  şirkətin  nə  etdiyi 

haqqinda  danişmalidir  (məs.:  şirkət  ilk  dəfə  cəmiyyətə  satış  paylarını 



təqdim  etdikdə).  Belə  bir  insan  maliyyə  tərəfin  analitiki,  akademiki, 

araşdırma  təşkilatı  və  alıcı  da  ola  bilər.

Hər bir tarixçədə olduğu kimi arxada əyləşin və sual verin: xəbərin 

mahiyyətinə  varmaq  üçün  oxucuya  nəyi  bilmək  lazimdir?  Genişlənmiş 

iqtisadiyyat  barədə  daha  çox  şeymi  öyrənmək  istəyirsiniz?  yoxsa  şirkət 

haqqindami?  bazar  haqqindami?  işə  qoşulmuş  insan  və  xalq  haqqin-

dami?


Qlobal  xəbərlərin  lokallaşması

Qlobal  biznes  tarixçələr  və  başqa  xəbərlər  lokal  biznesi  məsələsini 

relevant  və  vaxtli  yeniliklərlə  əlaqələndirərək  qəzet  materialina  çevir-

sin.  Xəbərin  lokallaşmasi  beynəlxalq  hadisə  haqqinda  məlumat  əldə 

etməyi  və  əhvalati  danişmaq  üçün  yerli  məsələlər  və  mənbələri  axtar-

maq  deməkdir.  Bu  metod  jurnalistə,  oxucuya  beynəlxalq  hadisəni  daha 

relevant  etmək  imkanini  verir.

Qlobal  xəbərlərin  lokallaşmasi  bu  suallara  cavab  verildikdə  müm-

kün  olacaqdir:

•  bu  xəbərlə  yerli  birləşmələrdə  kim  zərər  çəkir?  Qlobal  şirkət 

bağlansa,  o  yerli  distribusiyaya  necə  təsir  bağişlayacaqdir?  Neftin  em-



 54

ali  pozulsa  ölkənizdə  və  şəhərinizdə  neftin  qiymətinə  bu  nə  kimi  təsir 

göstərəcəkdir?

•  Bu  xəbər  nə  kimi  insan  və  universal  maraq  doğura  bilər?

•  universitetlərdə  və  araşdırma  müəssisələrində  müsahibə  ala 

biləcəyiniz  yerli  ekspertlər  varmı?

Seçim  azadlığı

Ümumi  baxışla,  rəqəmlər  və  texniki  terminlər  iqtisadiyyat  və  biznes 

aləmində  böyük  əhəmiyyət  daşısalar  da  hədəf  auditoriya  üçün  həd-

dən  ziyadə  olduqda  qıcıqlandırıcı  olurlar.  Belə  ki,  yazanda 

kiminsə 

yanin-da  oturub  bilavasitə  onunla 



danışdığını  təsəvvür.  Sadə  dildən 

istifadə  et  və  qısa  misallar  gətir,  jarqondan  və  klişelərdən  yayın.  İşə 



yumorla  yanaş,  əgər  buna  imkan  varsa,  ancaq  yumor  boşboğazlığa 

gətirib  çıxarmamalıdır.

Vizualları  təsəvvür  et  və  rəqəmləri  anlaşılan  et

Rəqəmlər  hər  hansi  bir  biznes  tarixçə  üçün  həyati  məna  kəsb  edir, 

ancaq  onlarin  aydin  və  sadə  şəkildə  göstərmək  də  vacbidir.  Bir  neçə 

ədədi  çixararaq  onlari  cədvəl,  sxem  ya  qrafika  halina  elə  gətirin  ki 

nəticədə  nə  xəbər  zərər  görsün,  əhvalatda  marağını  itirməsin.

Seçimi  ən  yaxşi  şəkillər  və  təkliflərin,  qisa  mətnlərin  və  xəritələrin 

üzərində  saxlayin.  Onlar  sizə  mətni  izah  etməkdə  və  illustrasiyada 

key-fiyyətli  sxemlər  və  diaqramlarla  yardim  edəcəklər.



Yığcam  yazın

Uzun,  sərsəm  məqalədən  pis  bir  şey  ola  bilməz.  Çoxlu  misallarla 



yüklənmiş  uzun  məqalə  oxucunun  səbr  kasasını  daşırır.  Yalniz  ən 

əhəmiyyətli  materialdan  istifadə  et.  Oxucunu  qorxutmayin.  Məqsədi 




 55

yaxşi  qoyun  qarşiniza  və  işə  başlayin.  Rəngdən  istifadə  et,  bir  az 

kontekst  və  fon  xəbərin  işiqlandirilmasina  imkan  verəcəkdir.

Biznes  tarixçəni  yazmaq  üçün  bir  neçə  əsas  sualı 

təqdim  edirik

•  Baxişlar  və  məlumatda  mənbələrlə  ziddiyyət  təşkil  edən  yerlər  var-

mi?

•  Məlumat  neçə  mənbəyə  əsaslanir?  Hər  bir  xəbər  fəqlidir,  ancaq 



ümumiyyətlə,  500  sözlü  xəbər  3-5  mənbəyə  əsaslanmışdır,  1000-sö-

zlük  xəbər  5-7  mənbəyə,  araşdırma  məlumatlı  xəbər  isə  –  100dan 

çox  mənbəyə.

•  yazdiqlarimizda  müvazinət  qorunubmu?  əhvalat  hərtərəfli  təqdim 

olunbmu?

•  Mənbələrdə  qorunan  məlumat  təkrarlanirmi?  Xəbərdə  elə  bir 

məlumat  varmi  ki,  o  çixardildiqda  xəbərin  möhtəşəmliyini  zəiflən-

mir  ki?


•  əhvalatda  insan  ünsuru  varmi?  Biznes  tarixçə  xalqa,  xüsusilə  iste-

hlakçiya  necə  təsir  edir?

•  xəbərlərdə  müsahibə  alinan  insanlardan  sitatlar  birbaşa  gətirilirmi? 

Xəbər  ya  əhvalat  rəqəmlərlə  və  texniki  məlumatla  dolmayib  ki?

•  Xəbərlər  biznes  və  iqtisadiyyat  texniki  terminlərini  aydin  dildə 

izah  edirmi?  Jarqondan  imtina  olunubmu?

•  xəbər  5W  və  1H  suallarini  cavblandirirmi?  “nə  qədər”  sualini 

cavablandirirmi?

•  xəbərdə  statistikani,  əmək  haqqini  və  başqa  zəruri  ədədləri  əks 

etdirən  yerlər  varmi?

•  ədədlərdən  istifadə  etmək  həmişə  düzgündürmü  və  onlar  laziminca 

izah  olunublarmi?

•  əgər  xəbərdə  şirkətin  adi  çəkilinsə,  söhbətin  hansi  şirkətdən  getdiyi 

izah  olunubmu  və  onun  nə  istehsal  etdiyi  göstərilibmi?




Yüklə 2,51 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   23




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə