15
verilir. Gələcəkdə, geotexnoloji üsulla istismarın üstünlüklərini
nəzərə alaraq, Azərbaycanın duz yataqlarının da bu üsulla
səmərəli istismarını təmin etmək təklif olunur.
AZƏRBAYCANIN MİNERAL VƏ TERMAL
SULARI
Tələbə: Elmi rəhbər:
Səfərov Elsevər Polad oğlu dos. Teymurzadə L.T
III kurs, qrup 115.5
ABŞERON YARIMADASININ MİNERAL SULARI.
Yarımadada böyük sayda metan və kükürdlü mineral sular
vardır. Bunlardan ən məşhuru Suraxanı rayonundakı Zıx
qəsəbəsində ve Sıx dilindeki mineral sulardır. Onların hamısı
yüksək balneoloji əhəmiyyətə malikdirlər. Masazır kəndində
yerləşən Böyük Şor və Masazır gölləri tükənməz qiymətli
müalicəvi palçıq mənbəyi sayılırlar. Abşeron yarımadasında
onlarla qiymətli böyük və kiçik göllər mövcuddur.
NAXÇIVAN
MUXTAR
RESPUBLİKASININ
MİNERAL SULARI. Sularının müxtəlifliyinə göre Naxçıvan
Muxtar Respublikası bir növ coğrafi-kimyəvi muzeydir.
Daridağ, Sirab, Nahacır, Badamlı və Qızılvəng kimi bir növ
mineral su qrupu balneoloji içməli kurortlar üçün son dərəcə
önəmli hidromineral ehtiyatdırlar. Darıdağ bulaqları ən yüksək
debitli arsenli mineral sulardır. Bu suyun önəmi ondadır ki,
onun tərkibində arsenin yüksək faizi ilə yanaşı burada bor
turşusu, litiy, böyük miqdarda karbon qazı, yod, brom, dəmir
və s. faydalı elementlər mövcuddur. Sirab suları Borjomi
sularının analoqudur. Sirab suları hidromineral baza kimi
böyük əhəmiyyətə malikdir. Badamlı suları Narzan mahiyyətli
sulara aid edilir.Badamlının tərkibində böyük miqdarda karbon
qazı vardır. Onlar münasib temperatur göstəricilərinə və
yüksək debitə malikdirlər. Qızılvəng acı, duzlu mineral su
16
olaraq təbiətdə çox nadir hallarda rast gəlinir. Mədəni
yumşaldan xassələri (sulfat-xlorid-kalsiy-natriy-maqniy) ilə
tanınır.
DAĞLIQ QARABAĞIN MİNERAL SULARI. Dağlıq
Qarabağın əlverişli meteoroloji durumu, çoxsaylı meyvə
bağları, gözəl içməli su bulaqları və karbonturşulu sularının
varlığı bu ərazinin kurort əhəmiyyətini artırır. Dağlıq
Qarabağın məlum olan 17 mineral bulağından ən çox diqqəti
cəlb edəni Keçəldağ və Şirlan (Şuşa rayonu), Tumi (Hadrud
yaxınlığında) və Zardanasəndir (Xocalı rayonu).
LAÇIN KƏLBƏCƏR RAYONUNUN MİNERAL
SULARI. Laçın-Kəlbəcər bölgəsinin 63 bulağı Istisu (Kəlbəcər
rayonu) və Ilıqsu (Laçın) növlülərə bölünür. Istisu növlü sular
üc müstəqil qrupla təmsil olunurlar. Bunlar Yuxarı Istisu,
Aşaği Istisu və Bağırsaqdır. Ilıqsu bulaqları Laçın rayonunda
1600 m hündürlükdə Minkənd və Əhmədli ərazilərində
yerləşir. Eyni zamanda Minkənd və Əhmədli ərazilərində
Narzan tipli soyuq mineral su bulaqlarına rast gəlmək olur.
ИНТЕГРАЛЬНЫЙ МЕТОД ВЫБОРА БАЗОВЫХ
СТАНЦИЙ В СЕТЕВЫХ RTK GPS СИСТЕМАХ
Студентка: Научный руководитель:
Абдуллаева Джамиля Самир г. доц., Р.А.Эминов
III курс, группа 388.5
Для
исследования
различных
геофизических
событий в настоящее время широко используются
статические GPS системы, в которых осуществляется
измерение фазы несущего сигнала. Для более точного
позиционирования
используются
дифференциальные
схемы, в которых осуществляются измерения в точке,
координаты которых достаточно известны, а также в
исследуемой точке и далее в результате вычитания двух
17
сигналов
полностью
устраняются
синфазные
погрешности в сигналах мобильного приемника и
опорной станции.
Дифференциальные структуры GPS в настоящее
время используются в двух вариантах:
1.
обработка в реальном времени;
2.
обработка вне реального времени.
RTK GPS, как и статические структуры GPS
подвержены влиянию многопутности, а также имеют
остаточную тропосферную и ионосферную погрешность.
Погрешность многопутности возникает при приеме GPS
сигнала, отраженного от поверхностей земли, или других
объектов, находящихся поблизости приемника и приводит
к ошибке позиционирования, т.е. к погрешности
вычисления расстояния от спутника до приемника.
Погрешность многопутности обычно не превышает 5 см.
Метод RTK GPS используется в таких областях, как
картирование, проектирование каналов и магистральных
трубопроводов,
слежение
за
автотранспортом,
строительство дорог, и создание цифровых моделей
местности др. Точность RTK GPS систем оценивается как
2 см по горизонтали,
4 см по вертикали. Применение
RTK метода в изыскательских работах по установке
кадастральных межевых знаков позволило уменьшить на
25 – 50 % расходы, обычно требуемые для осуществления
наземных изыскательских работ.
В данной работе предлагается новый метод выбора
базовых станций. Согласно предлагаемому методу при
выборе базовых станций следует руководствоваться
предлагаемыми нами частными критериями:
1) Значимость информации, выдаваемой той или
иной базовой станцией, зависящая от качества
аппаратуры используемой в станции, от качества условий
приема спутниковых сигналов и т.д.
Dostları ilə paylaş: |