Azərbaycan respublikasi səHİYYƏ naziRLİYİ azərbaycan tibb universiteti
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
51 Böyük yırtıqlar zamanı, həmçinin yırtıqların ölçülərindən asılı olmayaraq yaşlı, kök xəstələrdə yırtıqlara xarakter yerli əlamətlərlə (qarının köpməsi, qəbizlik, əmək qabiliyyətinin aşağı düşməsi, qarında ağırlıq hissi, ürəkbulanma, bəzən yırtıq nahiyə- sində ağrılar və b.) yanaşı ümumi əlamətlər də (təngnəfəslik, taxikardiya, boğulma tutmaları, bəğəm ifrazının çətinləşməsi və s.) müşahidə olunmuşdur. Əməliyyatönü dövrdə bu əlamətlər müvafiq ixtisaslı həkimlərin təyinatı ilə aradan qaldırılmışdır. Əməliyyatdan sonrakı və residiv yirtiqlar bir qayda olaraq əməliyyat çapığı nahiyəsində əmələ gəlmişdir. Bu qrupda orta və böyük ölçülü yırtıqlar daha çox mü- şahidə edilmişdir. Sərbəst yırtıqlar düzəlməyən yırtıqlarla müqayisədə 1,5 dəfə çox, birincili yırtıqlar zamanı isə əksinə, sərbəst yırtıqlar xeyli çox rast gəlmişdir. Böyük və nəhəng yırtıqlar qarın divarının ciddi deformasiyalarına, xroniki qə- bizliyə, sidik və/və ya nəcis ifrazının pozğunluqlarına səbəb olmuşdur. Bu yırtıqlar ətrafında yerli toxumaların kobud, deformasiyaedici çapıq dəyişiklikləri, indurasiyası, rigidləşməsi müəyyən edilmişdir. Qasıq-xayalıq yırtıqları ilə xəstələr cinsi həyatın çətinlikləri ilə üzləşmişlər. Qasıq kanalının arxa divarının Lichtenstein I.L. üsulu ilə plastikasının metodikası Ənənəvi qasıq yırtığı plastikasında istifadə olunan 7-8 sm usunluqlu çəp dəri kəsiyi aparılmışdır. Kəsiyin uzunluğu fərdi, yırtığın anatomik ölçülərinə uyğun seçil- mişdir. Dərialtı toxuma kəsik xətti boyunca küt üsulla aponevrozdan (ağ xəttdən) ayrı- lmış, dupplikatura formalaşdırılması zərurəti olduqda ayrılma geniş həddlərdə aparıl- mışdır. Aponevroz boylama istiqamətdə kəsilmiş, yırtıq kisəsi tupferlə küt üsulla ətraf toxumalardan ayrılmışdır. Çəp yırtıq zamanı qasıq bağı, daxili çəp əzələnin sər- bəst kənarı və köndələn əzələ 2-3 sm arasında daxil çəp əzələnin yatağı və qalça qa- barıqlığına qədər küt üsulla mobilizə olunmuşdur. Düz yırtıqlar və digər lokalizasiya- lı kiçikölçülü sərbəst yırtıqlar zamanı yırtıq kisəsi açılmadan kisə möhtəviyyatla birgə qarın boşluğuna düzəldilmişdir. Çəp qasıq yırtıqları, böyükölçülü sərbəst və dü- 52 zəlməyən, həmçinin çoxkameralı yırtıqlar zamanı kisə açıldıqdan sonra möhtəviyyat identifikasiya olunmuş, bitişmələrdən və yırtıq qapısından ayrılmaqla sərbəstləşdiril- miş, və nəhayət qarın boşluğuna salınmışdır. Yırtıq kisəsinin boyun səviyyəsi kiçik yırtıqlarda liqatura ilə, orta ölçülü və böyük yırtıqlar zamanı isə kiset və ya fasiləsiz tikişlərlə tikilməklə bağlanmışdır. Orta və böyük yırtıqlar zamanı kisənin artıq hissəsi kəsilmiş, atılmış və ya köndələn fassiya ilə birgə yamaq kimi tikilmişdir. Bu halda çalışmaq lazımdır ki, kisənin artıq hissəsi sərbəst qalmasın. Sonra toxum ciyəsi daxili dəliyin aşağı kənarına qədər sərbəstləşdirilmişdir. Güdülün üzərindən atravmatik iy- nəli sorulan sapla fasiləsiz düyünlü tikişlərlə köndələn fassiyanın sərbəst kənarları bir-birinə tikilmişdir. Bu zaman daxili dəliyin çeçələ barmağı buraxana qədər daral- dılması çox vacibdir. Uşaqlığın girdə bağını sərbəstləşdirməyi lüzumsuz hesab edirik. Sonuncu köndələn fassiyanın üzərinə qoyulmuşdur. Plastika üçün polipropilen tor və ya sellüloza tərkibli torun (qasıq yırtıqlarında (11X6 sm, böyük yırtıqlarda defektin kənarlarından azı 2-3 sm kənarlara qədər) bir tərəfi toxum ciyəsinin yerləşməsi üçün göbələk şəkilində kəsilmiş (göbələyin diametrinin 1 sm olması kifayətdir) və o kön- dələn fassiyanın üzərinə, toxum ciyəsinin arxasına qoyulmuşdur. Aşağı medial tərəf- dən qalça qabarıqlığının, piramid əzələnin üzərinə qoyulmaqla 3/0 vikril və ya prolen sapla sonunculara tikilmişdir (şək. 3.1). Şək. 3.1. Protezin distal hissəsinin tikilməsi 53 Sonra toxum ciyəsi trunda ilə yuxarı qaldırılmış, protezin lateral tərəfi daxili dəliyin bayır kənarına qədər Cooper (aşağı bayır tərəfdən) və qasıq (lateral tərəfdən) bağlarına tikilmişdir. Bud kanalının bərkidilməsini vacib hesab edirik. Bunun üçün protezin 1-1,5 sm öçülərdə sərbəst saxlanılmış aşağı hissəsi 1-2 düyünlü tikişlə Cooper bağına tikilmişdir. Bu tikişlər bud kanalının gələcəkdə genişlənməsinin və bud yırtığının əmələ gəlməsinin qarşısını etibarlı surətdə alır. Sonra protezin kranial tərəfdəki lateral ləçəyi medial ləçəyin üzərinə qoyulmuş, bir neçə tikişlə bir-birinə elə tikilmişdir ki, toxum ciyəsi yeni formalaşmış daxili dəlikdə sıxılmasın (şək.3.2). Şək. 3.2. Daxili dəliyin formalaşdırılması Protezin medial kənarı bir neçə düyünlü tikişlə daxili çəp əzələnin sərbəst kə- narına tikiməklə arxa divarın bərkidilməsi sona çatdırılmışdır. Aponevrozun sərbəst kənarları protezin və toxum ciyəsinin üstündən yan-yana və ya dupplikatura yaradıl- maqla bir-birinə tikilmişdir. Xarici dəlik daraldılmışdır (şək. 3.3). Digər lokalizasiyalı yırtıqlar zamanı yırtıq qapısı kiçik ölçülü olarsa fasiləli dü- yünlü sorulmayan saplarla tikilməklə qapadılmış, orta və ya böyük ölçülü defektlər maksimal surətdə gərilməsiz daraldılmışdır (sorulmayan sapla düyünlü tikişlərlə). Bi- rinci halda protez sorulmayan sapla perimetr boyunca yırtıq qapısının kənarlarına ti- 54 kilmişdir (sub lay). İkinci halda isə müvafiq ölçülərdə kəsilmiş protez yırtıq qapısının kənarlarına perimetr boyunca sorulmayan sapla fasiləli tikilmişdir. Bir çox müəlliflər fasiləsiz tikişlərə üstünlük verirlər [134]. Şək. 3.3. Qasıq kanalının arxa divarının protezləşdirilməsi Digər lokalizasiyalı yırtıqlarda isə aponevrozun sərbəstləşdirilmiş parçaları ilə göstəriş əsasında Сапежко, Mayo və ya Греков üsulu ilə dupplikatura formalaşdırıl- mış və ya onlar bir-birinə yan-yana tikilmişdir (dupplikatura imkanı olmadıqda). Birincili yırtıqlar 36 xəstədə rast gəlmişdir. Onların 22-i qasıq, 7-i göbək, 5-i bud, 2-i isə ağ xətt yırtığı olmuşdur. 2 xəstədə qasıq, 1 xəstədə isə bud yırtığı ikitərəf- li olmuşdur. Əməliyyatdan sonrakı yırtıqlar 3 xəstədə çoxsaylı olmuşdur. Qasıq yırtıqları ilə xəstələrdə Lichtenstein üsulu ilə, ağ xətt, əməliyyatdan son- rakı və göbək yırtıqları zamanı Stoppa, Mayo üsulları ilə açıq gərilməsiz hernioplasti- ka əməliyyatları yerinə yetirilmişdir. Açıq atenzionn plastika ümumən birincili və re- sidiv qasıq yırtıqları olan xəstələrdə yerinə yetirilmişdir. Aşağıdakı klinik müşahidə- lər bu üsulun üstünlüklərini və etibarlılığını nümayiş dolğunluqla etdirir. Praktikadan nümunə Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|