Uslubiy printsiplarning o’zaro aloqasi
Jismoniy tarbiya printsiplari xususida aytib o’tilgan fikrlarni diqqat bilan tahlil qilsak, ularning mazmuni bir biri bilan tutashgan, biri ikkinchisiga singib ketgan va xatto o’zaro muvofiqlashganligini ko’ramiz. Chunki ularning barchasi bir jarayonni alohida ajratilgan tomonlari, qoidalari va qonuniyatlarini ifodalaydi. Mohiyati va mazmuniga ko’ra ular alohida lekin bu alohidalik shartli.
Onglilik va faollilik printsipi jismoniy tarbiyaning boshqa barcha printsiplarining amalga oshirilishidagi umumiy shartlarni o’rtaga tashlaydi. Chunki, shug’ullanuvchilarning harakat faoliyatiga ongli va aktiv munosabati o’quv materialining kuchiga yarashaliligiga, egallangan bilim, malaka va ko’nikmaning puxtaligi, avvalgilarining keyingalariga bog’lanishi va hokazolar bilan xarakterlanadi. Boshqa tomondan, shug’ullanuvchilarning aktiv faoliyati orqali belgilangan maqsadga erishish, ko’rgazmalilik, kuchiga yarashalilik, individuallashtarish, sistemalilik, talablarni asta-sekinlik bilan oshirish printsiplaridan kelib chiqsa, haqiqatdan ham ta’limga ongli munosabat deb qabul qilinadi. Kuchiga yarashalilik va individuallashtirish printsiplarini hisobga olmasak, mashg’ulotlarning ketma-ketligi va nagruzkaning oshirishning ratsional yo’llarini tanlay olaolmaymiz. O’z navbatida kuchiga yarashalilik chegarasini belgilash muntazamlilik va talablarni asta-sekinlik bilan oshirish printsipi asosida amalga oshiriladi.
Xulosa qilib shuni aytish mumkinki, qayd qilingan printsiplarning xech biri boshqa printsipni inkor qilish bilan to’laligicha amaliyotga tadbiq qilinmaydi. Ularning o’zaro aloqalarining birligi asosida ularning ta’sir doirasi tarbiya jarayoniga kutilgan samarani berishi mumkin. Ta’lim jarayoniga samarali ta’sir ko’rsatuvchi qayd qilingan printsiplar tarbiya ta’limi jarayonida o’z isbotini topgan.
Dostları ilə paylaş: |