Sənaye inqilabı
267
olunurdu [2.17].
XVII əsrin ikinci yarısında fransız muhəndisi və ixtiraçısı Jozef
Kuynonun (fran
. Nicholas Joseph Cugnot) buxar maşının tətbiqi uzrə
apardığı tədqiqatların nəticələrinin genişləndirilməsi və praktikada
tətbiqinin uğursuz olması da, elə yuxarıda qeyd olunan səbəbdən bas
verir. Kuyno, bizə məlum olan avtomobilin pioneri sayılır. Fransa
ordusu üçün yeni artilleriya qurğularının düzəldilməsi ilə məşğul olan
mühəndis hərbi nazirlikdən artilleriya üçün yeni nəqliyyat vasitəsinin
işlənməsi üzrə tapşırıq alır.
Onun bu məqsədlə duzəltdiyi, buxar maşını ilə hərəkətə gətirilən
araba, ilk dəfə olaraq nəqliyyatda edilmiş mexanikləşdirmə idi [2.16].
Fransada, 1769-cu ildə numayiş etdirilən bu araba 3,5
−
4 km/saat sürətlə
hərəkət edə bilirdi (şəkil 2.27). Bu arabanın qabaq hissəsində
yerləşdirilmiş buxar qazanı onun idarəsini cətinləşdirmişdir. Ona gorə
də, konstruksiyanın dəyişdirilməsi lazım idi. Ancaq dovlətin bu
layihəyə laqeyd olması və sonralar ölkədə baş verən siyasi proseslər
nəticəsində Kuynonun işləri yarımçıq qalır və tətbiq olunmur. Buxar
maşınlarının tətbiqinə olan belə munasibət uzun müddət dəyişmir.
Şəkil 2.27. Buxar arabası.
1815-ci ildə ingilis maşınqayıranları Fransaya gələrək orada öz
firmalarını açırlar. Bununla fransızlar İngiltərə ilə əlaqələrini bərpa
edərək yeni texnologiyalar haqqında məlumatlar alırlar.
Nəticədə Fran-