Stendal Qırmızı və qara
Yüklə 4,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.vivo-book.com
830 “Mən bunu eləyəcəm!” kimi təsirli bəyanatdan sonra ortaya çökən sükutu saatın səsi pozdu – gecəyarısı olmuĢdu. Jülyen bu səsdə nəsə əzəmətli və Ģərə xidmət edən bir Ģey hiss elədi. O həyəcanlıydı. Bir azdan mübahisə ikiqat qızğınlıqla, ən əsasısa daha açıqlığıyla davam elədi. – Axırda bu adamlar məni zəhərləyəcəklər, – Jülyen düĢündü. – Onlar adi kəndli oğlunun yanında belə Ģeyləri necə açıq danıĢa bilirlər? Saat artıq iki olmuĢdu, onlarsa hey danıĢır, danıĢırdılar. Ev sahibi çoxdan xoruldayırdı, cənab de La-Moll xidmətçilərin təzə Ģam gətirmələri üçün zəngi bir neçə dəfə vurmuĢdu, nazir cənab de Nerval ikiyə on beĢ dəqiqə qalmıĢ çıxıb getmiĢdi. O getməmiĢdən əvvəl Jülyenin onun kətilinin yanındakı divar güzgüsünə düĢən əksinə diqqətlə baxmağı da yaddan çıxartmamıĢdı. Nazir çıxıb gedən kimi hamı özünü rahat hiss elədi. Xidmətçilər təzə Ģamları yandırdıqları ərəfədə çoxlu jilet geyinmiĢ adam yanında oturana dedi:
www.vivo-book.com
831 – Allah bilir, bu gedib krala nələr deyəcək? O bizi axmaq vəziyyətdə qoya və hər Ģeyi korlaya bilər. Açıq demək lazımdır: onun burada peyda olması hədsiz özündənrazılığının və hətta nəzakətsizliyinin göstəricisidir. O, nazir təyin olunmamıĢdan əvvəl də burada olmuĢdu, amma necə olurolsun, vəzifə hər Ģeyi dəyiĢir, insan vəzifəsinə görə hər Ģeyini qurban verir və o bunu baĢa düĢməlidir. Nazir gedər-getməz bonapartçı general özünün səhhətindən, yaralarından danıĢıb, saata baxaraq çıxıb getdi. Jiletli adam dedi: – Mərc gələ bilərəm ki, general indi nazirə yetiĢməyə tələsir. O burada olduğuna bəraət qazandıracaq, özü də deyəcək ki, hamımız onun nəzarəti altındayıq. Oyaq qalan xidmətçilər axır ki, təzə Ģamların hamısını yandırıb, qurtarandan sonra iclas sədri təzədən sözə baĢladı: – Cənablar, biz qərara gəlməliyik. Gəlin, bir-birimizi fikrindən daĢındırmağa çalıĢmayaq. YaxĢısı budur qırx səkkiz saatdan sonra əcnəbi dostlarımıza ötürməli olduğumuz notanın mətni barədə düĢünək. Bayaq siz burada
www.vivo-book.com
832 nazirlərdən danıĢdınız. Ġndi, cənab de Nerval bizi tərk edəndən sonra deyə bilərik ki, nazirlərdən bizə nə var? Onları məcbur edə bilərik ki, bizə sərf eləyəni istəsinlər. Kardinal yumĢaqca gülümsəyərək, razılığını bildirdi. Cavan Aqda yepiskopun zorla gizlətməyə çalıĢdığı ən qatı fanat çılğınlığıyla dedi: – Məncə, bizim baxıĢlarımızı ifadə eləməkdən asan heç nə yoxdu. Bu vaxta qədər o susub oturmuĢdu, onu diqqətlə müĢahidə eləyən Jülyen təvazökar və yumĢaq baxıĢlı yepiskopun gözlərinin mübahisə zamanı necə parladığını görmüĢdü. Onun içində püskürən alov indi Vezuviya lavası kimi püskürməyə baĢlamıĢdı. Cavan yepiskop deyirdi: – Min səkkiz yüz altıncı ildən min səkkiz yüz on dördüncü ilə qədər Ġngiltərəni ancaq bir Ģeydə günahlandırmaq olar: o, Napoleonun əleyhinə heç bir qəti addım atmamıĢdı. Bu adam hersoq və kamerqer olandan, taxt-tacı bərpa eləyəndən sonra Tanrının onun boyuna biçdiyi öhdəlik bitmiĢdi – qalmıĢdı təkcə onu məğlub www.vivo-book.com
833 eləmək. Müqədəs kitabda tiranlarla necə rəftar eləmək barədə heç bir bənd yoxdur (o, latınca çoxsaylı sitatlar gətirməyə baĢladı). Ġndisə cənablar, təkcə bir adamı deyil, bütün Parisi məğlub eləməyə ehtiyac var. Bütün Fransa örnəyi təkcə Parisdən götürür. Sizin hər departamentdə saxlayacağınız beĢ yüz silahlı adamın nə əhəmiyyəti ola bilər? Bu, təhlükəli addımdır, axırı da yaxĢı görünmür. Təkcə Parisə aid olan bir iĢə bütün Fransanı qatmağın nə mənası var? Bu Ģəri Paris salonları, Paris qəzetləri törədib, deməli, qoy təkcə bu yeni Babil məhv olsun. Kübar maraqları nəzərə alsaq, bu qəzanın hətta taxt-taca xeyri də olacaq. Paris niyə Bonapartın vaxtında cınqırını da çıxara bilmirdi? Siz bunu Müqəddəs Roka kilsəsinin yanında duran toplardan soruĢun... *** Jülyen cənab de La-Molla birlikdə ordan çıxanda səhər saat üç idi. Markiz yorulmuĢdu və özünü pis hiss eləyirdi. Jülyenə müraciət eləyəndə, ilk dəfəydi ki, onun səsində xahiĢ tonu vardı. O, Jülyendən xahiĢ elədi ki, bu axĢam
www.vivo-book.com
834 təsadüfən Ģahidi olduğu ifrat canfəĢanlıq barədə (o məhz beləcə də dedi) heç vaxt heç kimə danıĢmasın. – Ancaq bizim əcnəbi dostumuz bərk təkid eləsə və doğrudan da bizim cavan ağılsızların nə düĢündüyünü bilmək həvəsində olduğunu göstərsə, bunu ona deyə bilərsiniz. Hökumətin darmadağın olmağından onlara nə var? Onlar kardinal olub, öz Romalarına sığınacaqlar, bizisə kəndlilərimiz öz qəsrlərimizdə doğrayacaqlar. Saat beĢə on beĢ dəqiqə qalmıĢ markizin Jülyenin iyirmi altı səhifəlik protokolundan hazırladığı gizli göndəriĢ artıq hazır idi. – Yorğunluqdan ölürəm, – markiz dedi. – Məktubun axırına baxanda da bu hiss olunur – hər Ģeyi dəqiq ifadə edə bilməmiĢəm. Mən hələ heç bir iĢimdən bu qədər narazı olmamıĢdım. Bura baxın, dostum, gedin, bir-iki saat dincəlin. Sizi oğurlamasınlar deyə, mən sizin otağınızın qapısını arxadan açarla bağlayacam. Səhəri gün markiz Jülyeni Parisdən çox uzaq olan bir yerdə yerləĢən qəsrə apardı. Qəsrin sahibləri Jülyenə nəsə
Yüklə 4,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|