Geografiya 10-sinf 1-bilet

@ImtihonJavoblari2021Uz 
kanali mahsuloti
joylashganini ayting. Ushbu davlatlar poytaxtlaridan birortasining geografik 
koordinatalarini aniqlang. 
 Rimning geografik koordinatasi Kengligi: 41°53.5158′. Uzunligi: 12°30.6798′ 
 
2-BILET
1. Demografik o‘tish nazariyasi. Rivojlangan va rivojlanayotgan mamlakatlardagi 
demografik vaziyat. 
Rivojlanayotgan mamlakatlar aholisi yuqori tezlik bilan o‘sib kelgan bir paytning 
o‘zida, Yevropa davlatlari va Yaponiyada aholining tabiiy ko‘payishi keskin 
sekinlashdi. Hattoki, ayrim hollarda tug‘ilish o‘limdan ham pastroq darajaga tushib 
ketib, aholining tabiiy kamayish (depopulyatsiya) jarayoni ham ro‘y berdi.
Demografik portlashdan keyingi tug‘ilishning pasayib ketish jara yoni sabablarini 
demografik o‘tish nazariyasi yordamida izohlash mumkin. Bu nazariyaga ko‘ra, 
jamiyatda aholining takror barpo bo‘lishi 4 ta bosqichdan o‘tib o‘zgarib boradi. 
Dastlabki, 1-bosqichda tug‘ilish bilan o‘lim juda yuqori bo‘lib, orasidagi tafovut, 
ya’ni aholi tabiiy ko‘payishi minimal darajada saqlanadi. Bunday demografik vaziyat 
"an’anaviy turg‘unlik” deb ataladi. Keyingi, 2-bosqich davomida o‘lim darajasi 
keskin kamayib, yuqorida ta’riflangan demografik portlash hodisasi ro‘y beradi.
Demograf k o‘tishning 3-bosqichida o‘limning pasayish jarayoni o‘z poyoniga yetib, 
tug‘i lish darajasi kamayishni boshlaydi. Tug‘ilishning pasayib ketishi aholining
yashash tarzi o‘zgarganligi (shaharlashuv, sanoatlashuv, mehnat unumdorligining 
yuksalishi, tibbi yotning rivojlanishi, ayollarning jamiyatdagi o‘rni o‘zgarishi va

---

@ImtihonJavoblari2021Uz
hokazo) natijasida yuzaga keladi. Yakuniy, 4-bosqichda esa tug‘ilish va o‘lim
ko‘rsatkichlari ancha past bo‘lib, tabiiy ko‘payish minimal darajada kuzatiladi va