Gülten Dayıoğlu’nun Yurdumu Ozledim Romanında Dış Göç Sorununun Çocuk Boyutu

 

 

 

 

 

 

 

 

468                                                                     Emine KOLAÇ

 

 

Turkish Studies 

International Periodical For the Languages, Literature  

and History of Turkish or Turkic   

Volume 3/7 Fall 2008 

 

 

Demir  kuş  yere  konar  ve  Atıl  düşler  ülkesine  gelir.  Ancak 

gördükleriyle  düşlerinde  yaşattıkları  birbirinden  farklıdır.  Hayal 

kırıklıklarının  ilkini  evlerine  adım  attığında  yaşar.  O  günü  hiç 

unutmamacasına belleğine kazır: 

"Yarı 

karanlık 

merdivenlerden 

anasıyla 

çıkışını,  giysileriyle  küf  kokulu  yatağa  girişi,  nemli 

yorganın 

altına 

girişi......Ayrıntılarıyla, 

kazınmıştı 

belleğine”. (s, 5) 

Atıl’ın  yaşayacağı  ev  eski,  yıkılmaya  terkedilen,  farelerin  kol 

gezdiği, duvarı çökmüş, çatlamış, çok ucuz olduğu için Almanya’daki Türk 

işçileri  tarafından  tercih  edilen  sağlıksız  evlerden  biridir  (Gitmez  1979, 

123): 

 “Atıl’ların 

oturduğu 

ev 

kentin 

kenar 

semtlerinden  birinde,  yıkık  dökük eski  bir yapıydı.  Türk, 

Yugoslav, 

Đ

talyan, 

Đ

spanyol 

işçiler 

oda 

oda 

kiralamışlardı  evi.  Atıl’ların  odası  büyük  bir  fabrikanın 

arka  bahçesine  bakıyordu.  Hurda  demir  yığınlarıyla 

tahta  sandıklardan  başka  bir  şey  görünmüyordu 

pencereden. 

Çevredeki 

yapılar 

da 

Atıl’larınkine 

benziyordu”. (s, 59) 

Atıl  yaşayacağı  eve  adımını  attığı  anda  gerçeklerle  yüz 

yüze  gelmiş,  düşler  ülkesi  yok  olmuş,  yerini  sevimsiz  gerçekler 

almıştır.  

3.3.Yaşanan Sorunlar 

 

Yalnızlık  

 

 

 

  “

Öylesine  sıkılıyordu  ki  duvarlarla 

konuşası geliyordu”. 

Yalnızlık  ve  yurda  duyulan  özlem,  Türklerin  Almanya'da 

yaşadıkları  ortak  duyguların  başında  gelmektedir.  Büyük  küçük 

herkeste bu duygulara rastlanmaktadır. 

Anaya, babaya, akrabaya, taşa, toprağa, suya duyulan özlem. 

Özlem  yalnızlığı  çoğaltır,  yalnızlık  özlemi  (Narlı  2002,  390).  Atıl da 

yalnızlık ve yurda özlem duygusunu düşler ülkesine geldiği ilk günden beri 

hisseder. Daha  ilk  günlerde  başlayan  yalnızlık  duygusu  zamanla  daha 

da  artar.  Konuşacağı,  oynayacağı,  haykıracağı,  sarılıp  öpeceği 

arkadaşı  yoktur.  Yapayalnızdır.  Köyünü,  arkadaşlarını  özlemle 

anmadığı gün yok gibidir: 

“Köyü  düşündü.  Şimdi  harman  sırasıdır. 

Arkadaşları  harman  yerinde  döven  dürerek  kim  bilir  ne 

---

 

 

 

 

 

 

 

 

Gülten Dayıoğlu’nun Yurdumu …                                        469                    

 

 

Turkish Studies 

International Periodical For the Languages, Literature  

and History of Turkish or Turkic   

Volume 3/7 Fall 2008

 

 

 

eğleniyorlardır nasıl eğleniyorlardır diye aklından geçirdi. 

Öteki  odaya  geçti,  yeniden  eski  yerine  döndü.  Öylesine 

sıkılıyordu ki duvarlarla konuşası geliyordu”. (s, 96) 

Yalnızlık  duygusu  Atıl’ın  peşini  hiç  bırakmaz.  Okulun  ilk 

günü bu duyguyu daha yoğun yaşar. Okulun bahçesinde her çocuğun 

yanında ailesinden biri vardır ama Atıl yalnızdır. Oralardan kaçmak, 

uzaklaşmak, eve gitmek ister: 

“Atıl  yapayalnız  kalmıştır.  Đçinden  bir  ses, 

‘Kaç!’ diyordu. “Hemen eve dön! Kapıyı, pencereyi hatta 

perdeleri  ört,  yatağa  gir.  Yorganın  altında  saklan!”  Atıl 

bu  sese  uymadı,  hemen  çocukların  arasına  karıştı”.  (s, 

129). 

Yalnızlığını  okulda  tanıştığı  üç  Türk  arkadaşıyla  gidermeye 

çalışır. Aslında bu arkadaşları Atıl için sadece yalnızlığın içinden parlayan 

bir ışık değil aynı  zamanda  özlenen yurdun simgesidir de. Aynı şey diğer 

Türk  çocukları  için  de  geçerlidir.  29  Ekim  sabahı  Cumhuriyet 

Bayramı’nı coşkuyla kutlamak için bir araya gelen çocukların yaşadığı 

coşku, heyecan görülmeye değer. Đstiklal Marşı’nı söyleyerek bayrağı 

öpmeleri  ise  yalnızlık  içinde  kıvranan  çocukların  yurt  özlemlerinin 

açık bir göstergesidir: 

“

Çocuklar  bayrağı  coşkuyla  alkışladılar.  Ali, 

Hatice,  Satı,  Atıl’la  birlikte  ikişerli  sıra  oldular.  Burcu 

yine  ortalıkta  yoktu.  Aramadılar  onu.  Gözlerini  bayrağa 

dikerek, dillerinin döndüğünce Đstiklal Marşı’nı söylediler. 

Dördünün  de  göğüsleri  kabardı,  içleri  coştu,  gözlerinden 

yaşlar  boşandı.  Her  biri  akıllarında  kalan  şiirleri 

okudular.  Dizelerinin  çoğu  unutulmuştu  bu  şiirin.  Fakat 

Satı  Çilli  şiirlerini  okurken  öyle  coştu  ki!.......Şiirin  bir 

yerinde  sesi  önce  titrekleşti.,  sonra  hıçkırığa  dönüştü. 

Sözcükler boğazında düğümlenip kaldı”. (s,139)

 

Yapılan bu coşkulu kutlama hem hafızalardan silinmeyecek 

güzel bir anı hem de onları birbirine bağlayan güçlü bir bağ olur: 

 “Dördü  de  tahtadaki  Türk  bayrağını  öptüler. 

Sonra  Hatice  el  çabukluğuyla  tahtayı  sildi.  Sınıftan  çıkıp 

ellerini  yüzlerini  yıkadılar.  Bu  törenden  sonra  dört  Türk 

çocuğu  birbirine  daha  içten  bağlandılar.  Ne  zaman  bir 

araya  gelseler,  hep  29  Ekim  sabahı  düzenledikleri 

Cumhuriyet Bayramı törenini anımsıyordu”. (s, 139) 

 

 

 

---