19
Sefasebis sistemas da gakveTilebis Semo Ta va zebul nimuSebs gaecnos. sareko-
mendacio wignis Sesavali mas gaacnobs saxelmZRvanelos agebisas avtorTa mier
gamoyenebul ZiriTad prin cipebs.
maswavlebeli SemoqmedebiTad unda miudges Cven reko men da ciebs; igi
safuZvlad iRebs Cven mier SemoTavazebul gegmas da azustebs mas sakuTari
gamocdilebiTa da klasis Tavise bu rebebis gaTvaliswinebiT. es dazustebebi
gansakuTrebiT mniSv nelovania sawyis da damamTavrebel etapebze Se sasru lebeli
savarjiSoebisa da sakontrolo weris variantebis SerCevisas.
gakveTilis dagegmva iTvaliswinebs Casatarebeli procesis tips:
• axali masalis gacnoba
• masalis ganmtkiceba
• codnis Semowmeba
• sxva tipis gakveTilebi (gakveTili bunebaSi, gakveTili-proeqti, ...)
Tumca, zogierTi tipis procesi (axali masalis gacnoba, gan mtkiceba, Semow-
meba), rogorc wesi, yovel gakveTilze mim di nareobs, SesaZlebelia _ sxvadasxva
moculobiT.
moswavleTa codnis Semowmeba, moswavleTa muSaobaze dak vir veba yovel gakveTil-
ze mimdinareobs. gakveTilze mTavaria vaswavloT da aRvzardoT. swavleba ar
niSnavs mxolod codnis gadacemas _ swavleba codnis SemoqmedebiTad dauf lebas
unda niSnavdes, misi gamoyenebis unaris ganviTarebaze unda iyos morgebuli. mo-
swavleTa Sefaseba swavlis procesze maswavleblis dakvirvebebiT, moswavleTa mier
sakontrolo da damoukidebeli samuSaoebis Sesrulebis xarisxiT gani saz Rv reba.
yoveli gakveTilis Semdeg sakuTar wignakSi Cai niS neT moswavleebze dakvirvebebis
Sedegebi, gaiTvaliswineT mos wavleTa SemoqmedebiTi aqtiuroba (masalis aTvisebis
done kargad Cans savarjiSoebis amoxsnis drosac _ ganmtkicebis pro cesSi).
saswavlo masalis dasabuTebuli SerCeva iTvaliswinebs Sem deg moTxovnebs:
• saswavlo masalis Sesabamisoba Temis mizanTan
• gakveTilze Sesasrulebeli samuSaos moculobis swori gansazRvra
• optimaluri Tanafardoba konkretulsa da zogads Soris
• Teoriasa da praqtikas Soris aucilebeli urTierT kav Siris ganxorcieleba.
maswavlebelma, rogorc wesi, Tavidan bolomde deta lu rad unda gaiazros
gakveTili, winaswar, drois mixedviT unda iyos ganawilebuli mTeli samuSao.
magaliTad, Tu gakveTilze axal Temaze gadasvlac aris gaT valiswinebuli,
maSin SeiZleba im sakiTxebis Sesaxeb msje loba, romelTa bunebriv da kanonzomier
gagrZelebis axali sa kiTxebi Seicavs, SeiZleba gakveTili pirdapir im praqtikuli
amocanis ganxilviT daviwyoT, romlis maTematikuri modelis Seswavla axali maTema-
tikuri faqtebis aRmoCenas, hipoTezis Camoyalibebasa da dasabuTebebs moiTxovs.
am procesis buneb rivi gagrZeleba Sesabamis savarjiSoTa sistemis ganxilvaa.
kiTxvebze pasuxebis gacemis sistema ar unda iyos erT fe rovani _ mxolod
warmatebul moswavleebTan mimarTebiT ar unda SemoifargloT; moswavlis raime
mosazrebas myisve nu upasuxebT. swor pasuxsac ki, maSinve nu daeTanxmebiT xol me
_ gaakeTeT pauza, iqneb garkveuli eWvic ki gamoTqvaT misi mosazrebis sisworis
mimarT. amiT miaRwevT imas, rom bavSvebi daubrundebian dasmuli kiTxvis analizs
da male WeSmariti daskvna _ swori pasuxi _ klasis dominantur mosazrebad
gadaiq ceva. klasi, erToblivi ZalisxmeviT, `gaiZulebT~ daeTanxmoT mis pozicias.
20
es axarebs, amxnevebs da aerTianebs axal gazr debs. es maTi erToblivi azris gamar-
jvebaa. Tqvens mizansac xom es warmoadgens _ moswavle CamoayaliboT Semoqmed,
codniT aRWurvil, iniciativian, xalisian axalgazrdad. maTematika mZlavri emo-
ciuri muxtis matarebelia da misi amoqmedeba Tqveni ZalisxmeviT miiRweva.
yuradRebiT unda movisminoT yvela pasuxi, uxeSi Sec do mis SemTxvevaSic ki
dauSvebelia mkacri uaryofiTi Sefa se bebis gamoTqma.
yuradReba miaqcieT, rom terminebi, cnebebi da movlenebi sworad iyos ganmarte-
buli.
gakveTilebis dagegmvasa da warmarTvaSi xels SegiwyobT sanimuSo gakveTilebis
scenarebi.
axali masalis ganmtkicebis procesi SeiZleba e. w. `tes turi~ amocanebis `amox-
sniT~ daviwyoT, maTi Sesruleba swori pasuxis SerCeviT unda Semoifarglos _
zogjer SeiZleba komentarebis gakeTebac gaxdes saWiro. yovel paragrafSi mo ce-
muli masala, rogorc wesi, 2 gakveTilzea gaTvalis wi ne buli; meore gakveTilze
codnis ganmtkicebaze zrunviT Semo vifarglebiT.
swavlebis erT-erTi saintereso da mniSvnelovani forma jgu furi muSaobaa.
es muSaoba SeiZleba gakveTilis procesis erT-erTi Semadgeneli nawili iyos _
daukavSirdes axali ma salis gaazrebas, praqtikuli saqmianobis (eqsperimentis) an
Semajamebeli daskvnebis gamotanas, an, SesaZlebelia, mas mTe li gakveTilic da-
vuTmoT. mis warmarTvaSi moswavlis sa xel mZRvaneloSi warmodgenili amocanebis
sistema dagex ma rebaT (magaliTad, amocanebi jgufuri muSaobisTvis). am Sem TxvevaSi
jgufur muSaobas SeiZleba Sejibris saxec ki miv ceT.
organizaciulad jgufuri muSaobis es varianti _ paeq ro ba _ jgufuri muSaoba
SeiZleba ase movawyoT:
winaswar vacxadebT Catarebis dRes; moswavleebs vavalebT samuSao rveulis
ormagi furceli iqonion. paeqroba mos wav leTagan kapitnebisa da maTi TanaSemweebis
dasaxelebiT iwyeba. optimaluria 4-5 moswavlisgan Semdgari jgufebi _ gundebi.
gun debis dakompleqteba SeiZleba kapitnebsac miandoT. mTa varia, `arCevnebma~ didi
dro ar wagarTvaT.
mas Semdeg, rac gundebi dakompleqtdeba, winaswar gamrav le buli amocanebi
daurigeT gundebs (an dafaze amowereT pirobebi). am SemTxvevaSi yvela gunds
erTnairi davaleba miecema.
gakveTilis dasrulebamde 10-12 wuTiT adre kapitnebs eva lebaT warmoadginon
maTi gundebis Sedegebi _ maTi amocanebis amoxsnebi. CaibareT es amoxsnebi winas-
wari komentarebis gareSe da saukeTeso amoxsnebis avtorebi rigrigobiT miipatiJeT
dafasTan naSromTa mokle prezentaciisTvis. cxadia, kritika da polemika, Tu amis
safuZveli arsebobs, unda iyos uSeRa vaTo, magram koreqtuli. am bWobaSi Tqvenc
mogiwevT xandaxan Cabma; zogjer mediatoris rolis Sesrulebac. es procedura
aRniSnul droze mets ar moiTxovs, radgan amocanebi yvelas kar gad aqvs gaazre-
buli da mxolod sakvanZo punqtebia xaz gasasmeli.
am gansjis dasrulebisTanave unda aRdges merxebis Tavda pirveli ganlageba,
Semdeg acxadebT gundebis mier mopovebul qulebs (TiToeuli amocana SeiZleba
2-quliani skaliT Sefasdes) da dakavebul adgilebs am paeqrobaSi. SeiZleba daawe-
soT damatebiTi qulebi prezentaciis Sesafaseblad.