keyfiyyətlərindən asılıdır. Bunun ən bariz nümunəsini
Azərbaycan Prezidentinin timsalında görmək olar.
Azərbaycanın çoxəsrlik tarixi boyunca Heydər Əliyev
qədər dövlətimizin inkişafı, xalqımızın arzu və amalları
uğrunda ardıcıl və məqsədyönlü mübarizə aparan, dini-
mənəvi dəyərlərə, tariximizə qayğı ilə yanaşan dövlət
başçımız olmamışdır". Şübhəsiz ki, hörmətli Şeyxin bu
fikirləri real faktlardan, əməli işlərdən qaynaqlanaraq
meydana çıxan sözlərdir. Bu, əslində Azərbaycandakı hər
bir din adamının duyğularının ifadəsi idi ki, bu ifadə də
ölkədə keçirilən prezident seçkilərində ümummilli
liderimiz Heydər Əliyevin 2 dəfə dövlət başçısı
seçilməsinə, sonra isə bu siyasi kursun layiqli davamçısı
İlham Əliyevin Prezident seçilməsi üçün dindarlarımızın
da öz səsini verməsi ilə bir daha sübut olundu. Mən 1993-
cü və 1998-ci illərdə prezident seçkilərində olduğu kimi,
2003-cü ilin prezident seçkilərində Heydər Əliyev və
İlham Əliyev siyasi kursunun təntənəsi üçün bir din
xadimi kimi öz imkanlarımdan, nüfuzumdan istifadə
edərək, Şirvan bölgəsinin əksər rayonlarında, sözün
həqiqi mənasında, həm qəlbən, həm də özümün və
ailəmizin
bütün
imkanlarından
istifadə
edərək
Prezidentimizə ictimai vəkil
kimi onun təbliğat
kampaniyasında yaxından iştirak edirdim. Məhz İlham
Əliyevin Azərbaycanımızın gələcəyi və milli-mənəvi
dəyərlərimiz üçün etibarlı təminatçı olduğuna dərindən
inanırdım və fəxrlə deyə bilərəm ki, həmin inamımı
dindarlarımıza, ağsaqqalarımıza, ən müxtəlif insanlara
94
çatdırdığıma görə bu gün qürur hissi keçirirəm. Məhz elə
bu inam, bu əqidə idi ki, prezidentliyə namizəd İlham
Əliyevin Bakı kəndlərinin ağsaqqalları, din xadimləri ilə
görüşünü hələ seçkilərdən qabaq mənim "ilham Ə liyevi
artıq qəlb lərd ə P rezident seçm işik, s e ç k i g ü n ü bunu
y a ln ız form al olaraq tə sd iq lə y ə c ə y ik " fikirini xüsusi
qürur hissi ilə diqqətə çatdırmağım elə oradaca din
xadimlərimiz tərəfindən alqışlarla qarşılanmışdı. Çünki,
mənim həmin görüşdə söylədiklərimin real olacağına öz
şəxsi mülahizələrim nəticəsində inanırdım.
Seçkiqabağı Mingəçevirdə Bakı İslam Universitetinin
filialında bölgə dindarları, ağsaqqalları üçün keçirdiyimiz
seminarlar və digər kütləvi tədbirlərdə, eləcə də Şirvan
bölgəsinin digər rayonlarında ictimaiyyətlə çoxsaylı
görüşlərim izdə
ağsaqqallarla,
din
xadim lərimizlə
söhbətlərdə xalqın ümummilli liderimizin siyasi xəttinə
və onun layiqli davamçısının məhz İlham Əliyevin
olacağına əminlik hissi bizim inamımızı daha da artırırdı.
Çünki xalq məhz Heydər Əliyevin müstəqil Azərbaycana
rəhbərliyi dövründə azərbaycançılığımızın, milli-mənəvi
dəyərlərim izin qorunması və inkişafında kəmiyyət
irəliləyişi ilə yanaşı ciddi keyfiyyət irəliləyişin də şahidi
olmuşdu. Bu dəyişiklik həyatımızın bütün sahələri ilə
yanaşı milli-mənəvi anlamda da aydın hiss olunurdu.
Təsadüfi deyil ki, Qafqaz müsəlmanlarının X qurultayı ilə
XI qurultayı arasında bu inkişaf dinamikasını Qafqaz
Müsəlmanları İdarəsinin sədri, Şeyxülislam Hacı
Allahşükür Paşazadə belə ifadə etmişdi:
95
"Əgər biz ötən qurultayda yeni məscidlərin açılmasını,
dini təhsilin inkişafını, müqəddəs yerlərə ziyarətlərin
genişləndiyini iftixarla qeyd etmişdiksə, bu gün tam
qətiyyətlə deyə bilərik ki, dini həyatımızda hiss ediləcək
keyfiyyət dəyişikliyi baş verir. Dini maarifçilik işi
güclənmişdir. Bakı İslam Universiteti və Bakı Dövlət
Universitetinin ilahiyyat fakültəsi ali dini təhsil
proqramları üzrə yüksək ixtisaslı kadrlar hazırlayırlar.
Hazırda, hər iki təhsil ocağında uzaq xaricdən və Şimali
Qafqaz respublikalarından tələblərin qəbulu üçün hər cür
şərait yaradılmışdır. Ayrı-ayrı mədrəsələrin və Quran
kurslarının fəaliyyətində müəyyən naqislik nəzərə çarpsa
da, bütövlükdə ibtidai və orta dini təhsil problemi də həll
edilmiş sayıla bilər. Bu günkü gənc nəsil öz əqidə
seçimini müstəqil və şüurlu surətdə edə bilir. Məscidlərdə
oxunan xütbələrin səviyyəsi yüksəlmişdir. Dini kadrların
seçilməsi və yerləşdirilməsinə diqqət artırılmışdır. Amma
bununla kifayətlənmək olmaz və bu istiqamətdə hələ çox
iş görülməlidir.
Xüsusilə qeyd etmək lazımdır ki, xeyli müddətdir ki,
dini missionerlik ciddi problemə çevrilmişdir. Bu gün elə
dini icmalarla rastlaşırsan ki, heç bir Avropa ölkəsində bu
cür icmaların öz dağıdıcı mövqelərini təbliğ etməsinə
icazə verməzdilər. Bəzən bizdə bunu tolerantlıq
nümunəsi kimi qələmə vermək, daha doğrüsü bu amillə
öz dağıdıcı niyyətlərini pərdələmək istəyənlər də tapılır.
Lakin deməliyik ki, tolerantlığın da müəyyən hüdudları və
meyarları vardır. Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi öz
tərəfindən belə missionerliyə qarşı ən təsirli mübarizə
yolunu dini maarifçiliyin gücləndirilməsində görür".
96
Heydər
Əliyev
dövründə
Azərbaycanda
dini
maarifçilik sahəsində görülmüş böyük işlər sırasında
Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin nəzdində Elmi-Dini
Şuranın yaradılması oldu. 1998-ci ildən fəaliyyətə
başlamış bu şuraya görkəmli elm xadimi, tanınmış
ilahiyyətçi alim Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının
müxbir üzvü, filologiya elmləri doktoru, professor Vasim
Məmmədəliyev başçılıq edir. Möhtərəm Şeyxülislamımız
Allahşükür Paşazadənin təşəbbüsü ilə yaradılmış Elmi-
Dini Şuranın fəaliyyətinə Heydər Əliyev həzrətləri xeyir-
dua vermişdi ki, bu da mərhum Prezidentimizin dinə
bəslədiyi böyük qayğı və ehtiramın, diqqət və himayənin
bariz nümunəsi idi. Görkəmli alimlər, elm və din
xadimlərinin bir araya gəldiyi bu mötəbər qurum müstəqil
dövlətimizdə İslam dininin öz layiqli yerini tutması, dini-
mənəvi dəyərlərin təbliği və təşviqi, din sahəsində elmi
əsaslarla bir sıra layihələrin gerçəkləşdirilməsi, sanballı
elmi əsərlərin işıq üzü görməsi üçün var-qüvvə ilə çalışır.
Heydər Əliyevin dinin elmi cəhətdən öyrədilməsinə
olan qayğısını, onun vaxtilə orta məktəblərin yuxarı
siniflərində müqəddəs dinimizin tarixinin öyrədilməsi ilə
bağlı təkliflə çıxış etməsi bir daha sübut edir. O, ürəkdən
istəyirdi ki, azərbaycanlı gənclər müqəddəs dinimizin
əsaslarını, fəlsəfəsini, moram və tövsiyyələrini dərindən,
elmi əsaslarla öyrənsinlər.
1988-ci
ildə Qafqaz
Müsəlmanları İdarəsi nəzdində təsis olunmuş mədrəsənin
bazasında 1991-ci ildə yaradılmış Bakı İslam İnstitutu
(yeri gəlmişkən, mən özüm həmin institutun ilk
məzunlarındanam - X.B.) Heydər Əliyevin dövründə
97