Hər bir azərbaycanlı üçün yaddaş kitabı
Yüklə 10,91 Mb. Pdf görüntüsü
|
Nazim Tapdıqoğlu 16 mart 1616-cı il - Səfəvi hökmdarı Şah Abbasın vəliəhdi Məmmədbağır Mirzə qətlə yetirilir... 16 mart 1918-ci il - Azərbaycanlıların qanma susayan terrorçu ermənilər Naxçıvan şəhərində atışma zamanı 2 qadını və 1 kişini qətlə yetirirlər... 16 mart 1921-ci U - Türkiyə ilə RSFSR arasında bədnam Moskva müqaviləsi imzalanır... 16 mart 1938-ci il - Azərbaycan SSR XDİK-in sədr müavini, DT baş mayoru Rayevin əmri ilə 160 nəfər güllələnir... 16 mart 1991-ci il - Laçın rayonunun Dağlıq Qarabağ və Gorus rayonu ilə həmsərhəd olan yaşayış məntəqələri ermənilər tərəfindən atəşə məruz qalır. Ya ralananlar və dağıntılar olur... 16 mart 1992-ci il - Ağdam şəhər qəbiristanlığı ərazisində atışma baş verir. Şelli kəndi ermənilər tərəfindən atəşə tutulur... 16 mart 1992-ci il - Goranboy rayonunun Şəfəq kəndi ermənilər tərəfindən atəşə tutuur. 1 nəfər həlak olur... 16 mart 1992-ci il - Füzuli şəhəri ermənilər tərəfindən güclü mərmi atəşinə tutulur. Qrad qurğularından atılan mərmilər rayon hərbi komissarlığının, mə dəniyyət evinin, mərkəzi kolxoz bazarının, “Uşaq aləmi” mağazasının binala rına, eləcə də bir sıra yaşayış evlərinə ciddi ziyan vurur. Ümumilikdə, 8 nəfər həlak olur. Füzuli rayon sakinləri - Fərid Asif oğlu Ağazadə, Asif Nəsib oğlu Ağayev, Mobil Balaca oğlu Kazımov, Saleh Qəmbərov, Şaiq Bəhram oğlu İdrisov və daha 4 nəfər dinc, günahsız insanlar ermənilərin rayon mərkəzinə atdıqları "Qrad” mərmilərinin qurbanı olurlar. 15 nəfər yaralanır. Şəhərdə çoxlu dağın tılar olur... 16 mart 1995-ci il - Bakıda dövlət çevrilişinə cəhd olunur. Azərbaycanlı azər baycanlıya qarşı silah işlədir. Qan bahasına olsa da tezliklə onun qarşısı almır... 16 mart 1995-ci il - Moskvada Rusiya ilə Ermənistan arasında 25 il müddə tinə müqavilə imzalanır. Bu müqaviləyə görə Ermənistandakı Rusiya hərbi düşərgələrinə hərbi baza statusu verilir. Məhz bununla da, Rusiya qoşunlarının Ermənistanda fəaliyyəti hüquqiləşdirilir... 16 mart 1995-ci il - Xüsusi Təyinatlı Polis Dəstəsinin komandiri Rövşən Bəx tiyar oğlu Cavadov XTPD üzvlərinin tərksilah olunması əməliyyatı zamanı fa ciəli şəkildə həlak olur... 16 mart 1995-ci il - Milli Qəhrəman Əjdər Xalıqverdi oğlu Babayev Ağsta- fada dövlət çevrilişinin qarşısını alarkən həlak olur... 16 mart 2008-ci il - Saat 17.00 radələrində Beyləqan rayonunun Əlinəzərli 68 Azərbaycan faciələrinin təqvimi kənd sakini, 13 yaşlı Sarvan Elşən oglu Məmmədov Xocavənd rayonunun Qa rasu deyilən ərazisində mal-qara otararkən ermənilərin basdırdıqları minaya düşür. O, sağ gözünü və sağ ayağım itirir... 17 mart 1917-ci il - Müvəqqəti hökumətin Bakıda yerli hakimiyyət orqanı olan "İctimai Təşkilatların İcraiyyə Komitəsi" yaradılır... 17 mart 1918-ci il - Cənubi Azərbaycanın Urmiya şəhərində ingilis, ameri kan, fransız, rus konsullarının gözləri qarşısında erməni quldur yaraqlıları bir günün içərisində 10 000 türk və azərbaycanlını qətlə yetirirlər. Bu, ermənilərin xalqımıza qarşı törətdiyi çoxsaylı genosid faktlarından biridir... 17 mart 1920-ci il - Ermənilər Xankəndi üzərinə hücuma keçirlər. Azər baycan tərəfindən 16 zabit, xeyli əsgər şəhid olur. Qarnizon rəisi, general Qacar tezliklə müdafiəni təşkil edə bilir. Lakin ermənilər Əsgəranı ələ keçirirlər. Qa rabağ süvari alayı, Cavanşir piyada alayı, artilleriya batareyası mühasirəyə düşür... 17 mart 1920-ci il - F.Xoyski Çiçerinə növbəti nota göndərirsə də, ondan cavab almır... 17 mart 1920-ci il - V.İ.Lenin Qafqaz Cəbhəsi Hərbi İnqilab Şurasına Bakını işğal etmək barədə teleqram göndərir... 17 mart 1938-ci il - Azərbaycan SSR XDİK-in sədr müavini, DT baş mayoru Rayevin əmri ilə tərkibində azərbaycanlılar da olan 222 nəfər güllələ nir... 17 mart 1988-ci il - DQMV PK-nin plenumu keçirilir. Plenumda Sov. İKP MK Partiya Təşkilat şöbəsinin müdirinin müavini Q.A.Xarçenko iştirak edir. Ermənilər M.S.Qorbaçovun onları müdafiə etməsini rəsmi elan edərək, gərgin mübahisələrə girişirlər... 17 mart 1991-ci il - Cəbrayıl rayonunun Qışlaq, Süleymanlı, Doşulu, Quş çular kəndləri ermənilər tərəfindən atəşə tutulur... 17 mart 1992-ci il - Ermənilər Tərtər şəhərini toplardan, "Alazan " və "Qrad" qurğularından şiddətli atəşə tuturlar... 17 mart 1992-ci il - Gecə saat 12 radələrində ermənilər Tərtər istiqamətində güclü hücuma keçirlər. Şəhər qrad, alazan qurğularından və toplardan şiddətli atəşə tutulur. Tələfat və dağıntılar olur... 17 mart 1995-ci il - Baş leytenant Əmiraslan Rza oğlu Əliyev XTPD-nin üzvləri tərəfindən onların tərksilah olunması əməliyyatı zamanı həlak olur... 69 Nazim Tapdıqoğlu 18 mart 1901-ci il - Rusiya Nazirlər Komitəsinin "Rusiyadan Mil və Muğan düzlərinə 40000 nəfərədək kəndli köçürmək haqqında" qərarı verilir... 18 mart 1918-ci il - Bakıda müsavat əsgərləri ilə bolşeviklər arasında güclü atışma baş verir. Hər iki tərəfdən ölən və yaralananlar olur. Şaumyanm daşnaq cəlladlarının müsəlmanlara qarşı törətdiyi və tarixdə Mart davası kimi tanınmış dəhşətli qırğın baş verir... 18 mart 1918-ci il - Erməni silahlı quldur dəstələri Şamaxı şəhərində yüzlərlə azərbaycanlını vəhşicəsinə qətlə yetirirlər. Qəddarlıqla qətlə yetirilənlər arasında Rusiya I Dövlət Dumasının üzvü Məmmədtağı Əliyev də olur... 18 mart 1918-ci il - Şamaxı qəzasının 53 kəndində ermənilər 8027 nəfəri, o cümlədən 4190 kişi, 2560 qadın, 1277 uşağı qətlə yetirirlər. Cəmi 10 gün ərzində öldürülən azərbaycanlıların sayı 12.000-ə çatır... 18 mart 1918-ci il - Mədrəsə kəndindən Şamaxıya ermənilər tərəfindən top atəşləri açılır. Malakanlar da müsəlmanlara qarşı çıxış edirlər. Şəhər demək olar ki, bütünlüklə dağıdılır. Bu qırğınların əsas təşkilatçısı və təşəbbüskarı Stepan Lalayan, Mixail Arzumanov və Qaraoğlanov olmuşlar... 18 mart 1921-ci il - ADR-in Daxili İşlər Naziri vəzifəsində çalışmış Behbud ağa Cavanşir İstanbul şəhərində , "Pera Palas” oteli qarşısında daşnaq terror çusu Misaq Terlaqyan tərəfindən arxadan atılan atəşlə qətlə yetirilir... 18 mart 1990-cı il - Erməni silahlıları Mehri ərazisində Bakı-Naxçıvan yük qatarına basqın edir. Zəngilan rayon sakinləri - maşinist İsmayıl İbiş oğlu Al lahverdiyev qəddarcasına döyülür; onun köməkçisi Elxan Ağamalı oğlu Qurba nov isə başı kəsilərək qətlə yetirilir... 18 mart 1992-ci il - Ermənilər Tərtər rayonunun Qapanlı və Qaradağlı kənd lərini güclü artilleriya atəşinə tuturlar. 3 nəfər dinc sakin həlak olur... 18 mart 1992-ci il - Erməni quldur birləşmələri Tərtər şəhərini, Qazax və Zə ngilan rayonlarının kəndlərini güclü raket atəşinə tuturlar. Dinc əhali arasında ölənlər olur... 18 mart 1992-ci il - Milli Qəhrəman Rafiq Hüseyn oğlu Nəsrəddinov erməni yaraqlıları ilə döyüşdə həlak olur... 18 mart 1992-ci il - Ağdam şəhəri atəşə tutulur. Şelli kəndi və Qarağacı qə biristanlığı yaxınlığındakı postlar dağıdılır. Qalayçılar, Əliağalı, Papravənd, Cinli və Şotlanlı kəndlərində səhərə qədər atışma davam edir... 18 mart 1993-cü il - Milli Qəhrəman Vəzir Surxay oğlu Orucov Ağdərə ya xınlığındakı "Qlobus" yüksəkliyi uğrunda erməni yaraqlıları ilə döyüş zamanı həlak olur... 18 mart 1994-cü il - Xankəndi şəhəri yaxınlığında İran Hərbi Hava Qüvvə lərinə məxsus "Herkules" tipli təyyarə ermənilər tərəfindən vurulur. 34 nəfər 70 Azərbaycan faciələrinin təqvimi İran diplomatı və onların ailə üzvləri həlak olur. Terrorçular cəzadan yaymır lar... 18 mart 2006-cı il - Erməni silahlı qüvvələri Tərtər rayonu ərazisindəki "Tor- paqtəpə" postuna hücum edir, lakin itki verərək geri çəkilirlər. Azərbaycan tə rəfdən 2 nəfər əsgər həlak olur, 1 azərbaycanlı əsgər isə ağır yaralanır... 19 mart 1910-cu il - Səttarxan və Bağırxan Tehrana yola salmır... 19 mart 1918 -ci il - Erməni yaraqlıları Bakıda günahsız azərbaycanlıları qətlə yetirirlər... 19 mart 1918-ci il - Erməni-assuri quldurları Urmiyada müsəlman əhaliyə qarşı dəhşətli qırğın həyata keçirirlər. Müsəlmanların yaşadıqları məhəllələr qə biristanlığa çevrilir. Urmiya ilə Çehriq arasındakı müsəlmanlar yaşayan kəndlər məhv edilir... 19 mart 1921-ci il - Erməni yaraqlıları Naxçıvan şəhərində 12 nəfər azəri türkünü qətlə yetirirlər... 19 mart 1925-ci il - Sovet dövlət xadimi, yazıçı, publisist, Azərbaycanın böyük oğlu Nəriman Nərimanov Moskvada daşnaq peşəkarlığı nəticəsində müəmmalı şəkildə (o, erməni yeznəsi Orconikidzenin milliyyətcə erməni olan sürücüsü tərəfindən nahar süfrəsində çayına zəhər qatılaraq aradan götürülür) öldürülür... 19 mart 1990-cı il - DQMV Aqrar-Sənaye Komitəsinin sədri R.Ayriyanın təşəbbüsü ilə «dərin şum işləri aparmaq üçün» Prikarpatyedən T-54 tipli 40 ədəd «çıxdaş» edilmiş tank gətirilir. Sonralar bu tanklar azərbaycanlıların vilayətdən və digər yaşayış məntəqələrindən qovulmasında işlədilir... 19 mart 1992-ci il - Xocalıda öldürülmüş azərbaycanlılar üçün kiçik qəbiristanlıq salmır. Orada 54 nəfər öldürülmüş günahsız azərbaycanlı dəfn olu nur... 19 mart 1993-cü il - Düşmən Ağdam rayonunun Papravənd kəndi istiqamə tində güclü hücuma keçir... 19 mart 1994-cü il - Bakı metropoliteninin "20 Yanvar” stansiyasında Er mənistanın xüsusi xidmət orqanlarının əməkdaşları tərəfindən hazırlanan, se paratçı "Sadval" ləzgi təşkilatı üzvləri - Oqtay Sədrə oğlu Quliyev (özü də həlak olur) və daha 5 nəfər (onlar həbs olunurlar) tərəfindən həyata keçirilən terror aktı nəticəsində 14 nəfər həlak olur, 49 nəfər yaralanır... 20 mart 1828-ci il - Rus çarı I Nikolay "Türkmənçay” müqaviləsini təsdiq 71 Yüklə 10,91 Mb. Dostları ilə paylaş:
|