Ilmiy metodologik kimyo

14-masala. 2,05% li sulfat kislota eritmasini hosil qilish uchun 2,8 l sulfit angidrid normal sharoitda qanday miqdordagi suvda eritilishi kerak.
Y e c h i sh. Sulfit angidrid suv bilan reaktsiyaga kirishib sulfit kislota hosil qiladi:

Birinchi usul:. Masalaning shartiga ko`ra, 2,8 l yoki eritilishi kerak, bunda 0,125 g-mol yoki 0,125·82=10,25 g hosil bo`ladi. eritma 2,05% li bo`lishi sababli, bu eritmadan g hosil bo`ladi. Demak, eritmada 0,125 g-mol yoki 0,125·64=8 g , 492 g (500-8=492) suv bo`lgan.
Ikkinchi usul: Sulfit angidridning suv bilan reaktsiyasi tenglamasidan ravshanki,
22,4 l dan 82 g hosil bo`ladi,2,8 l dan x₁ g hosil bo`ladi,
eritma 2,05% li bo`lishi kerak ekan, u holda
2,05 g da 100 g eritma
10,25 g -x₁ g
Demak, 2,05% li sulfat kislota eritmasini tayyorlash uchun 2,8 l sulfit angidrid 492 g (500-8=492) suvda eritilishi kerak.
15-masala. 18,8% li mis ( )-nitrat eritmasini tayyorlash uchun 606,4 g suvda eritilishi lozim bo`lgan mis( )-nitrat kristallgidratining miqdorini aniqlang.
Y e c h i sh. 1g-mol yoki 242 g tarkibida 188 g bilan 54 g suv bor.
Birinchi usul: Bu masalaning qiyinligi shundaki, eritmaga kristallgidrat tashlanganda erituvchining miqdori ko`payib ketadi. Qancha kristallgidrat eritish kerakligi noma`lum bo`lganidek, erituvchining miqdori qancha ortishi ham ma`lum emas. eritma konsentratsiyasini kristallgidratga nisbatan ifodalab, bu noma`lum kattalikning ta`sirini bartaraf qilish mumkin:
188 g 18,8% ni tashkil qiladi,242 g x% ni tashkil qiladi,

Tarkibida 24,2% kristallgidrat, 75,8% suv bo`ladigan eritma hosil qilish uchun 606,4 g suvda eritilishi lozim bo`lgan mis ( )-nitrat kristallgidratining miqdorini topish zarur, ya`ni
78,8 g suvda 24,2 g eritilishi zarur,606,4 g suvda x₁ g eritilishi zarur,