Iqtisodiyotda axborot-kommunikatsion texnologiyalar va tizimlar

Apparat ta’minoti.
Xisoblash tizimining apparat ta’minotiga apparat konfigurasiyasini 
tashqil qiluvchi qurilmalar kiradi. Zamonaviy kompyuterlar va xisoblash komplekslari modul 
blokli konstruksiyaga ega, ya’ni apparatli konstruksiyaga ularni tayor tugunlar va bloklardan 
yigish mumkin.
Dasturiy ta’minot.
Dastur – bu buyruqlar kema-ketligidir. Har qanday kompyuter 
dasturining maqsadi apparat vositalarini boshqarishdir. Kompyuterning dasturiy va apparat 
ta’minoti bir-biri bulan uzviy bog’langan holda ishlaydi. Hisoblash tizimining dasturiy ta’minoti 
tarkibi dasturiy 
konfigurasiya
deb ataladi. Ko’pgina dasturlar boshqa pastroq darajadagi 
dasturlarga suyanadi, bunday kol 
dasturiy interfeys
deb ataladi. Bunday interfeysning borligi, 
texnik sharoitning borligiga va protokollarning uzviy boglikligiga asoslangan bo’lib amalda o’zaro 
ta’sir etuvchi bir nechta satxlarga dasturiy ta’minotni bo’lib beradi. Dasturiy ta’minotning satxlari 
piramida konstruksiyasiga ega. Bu soha quidagilardan iborat: 
-birincyidan, tizim dasturiy ta’minot barcha apparat ta’minoti vositalaryni va mavjud 
dasturlrni uzviy bog’lash funktciyasini bajaradi va axborotni qayta ishlashni ta’minlaydi. Asosiy 
komponentasini bu erda operatcion tizim dasnurlari tashkil qiladi. 
-ikkinchidan, uscunaviy(instrumental) dasturiy ta’minot bolib dasturlarni loyihalash, ishlab 
chiqish va kuzatishga mo’ljallangan. Bunga dasturiy tizimlar, ma’lumotlar omborini boshqarish 
tizimlarini va boshqalar kiradi. Uscunaviy(instrumental) dasturiy ta’minot yordamida amaliy 
dasturlar yaratiladi va foydalanuvchilarga taqdim etiladi. 
-uchinchidan, amaliy dasturiy ta’minot bu foydalanuvchilarning masalalarini echishga 
qaratilgan vositalar to’plamidir. Natijada avtovftlahtirilgan ish jo’lar tashkil qilinadi. 
Axborot texnologiyalarini xizmat sohasi – axborot maxsulotlarini to’plami bo’lib
foydalanuvchilarga taqdim etiladi. Sohaning asosiy segmentlary: 
1.
Loyihalashga qaratilgan xizmat.( loyiha ko’rinishida faoliyat faoliyat bo’lib, foyda olishga 
yordam beradi. Bu xizmatga quyidagilar kiradi 
-
konsalting(loyihalashga qaratilgan faoliyat bo’lib, biznes jarayonlarni qo’llab-
quvvatlab mustaqil axborot texnologiyalarini effektif ekspert baholashga mo’ljallangan.
-
tizimli integratsiya (bu faoliyat amaliyot tizimlarini, ma’lumotlatlar ombori tizimlari, 
muloqot vasitalari, berilganlarni sozlash, Internetga ulanish ularni o’rnatish va sozlash) 
-
buyurtma dasturiy ta’minotni ishlab chiqish. 
2.
Autsorsing- yonaltirilgan xizmat - ish yurituvchiga ichki va tashqi servislarni buyuruvchi 
tomonidan uzatish. Ular infrastrukturani elementlarini qo’llaydi, dasturiy va texnika 
vasitalaridan foydalaniladi. Bu xizmatning asosiy elementi AT-autsorsingdir. 
3.
Quvvatlash va treningga qaratilgan xizmatlar-faol AT o’qitish usullari, bilimlar, 
ko’nikmalarni rivojlantirish. 
Uskunalarni ishlatish va dasturiy ta’minlash soxasi – global ulgurji savdo tarmog’i 
bo’lib, dasturiyva apparat ta’minotni tarqatish bilan bog’liq. Buning asosiy maqsadi AKT 
texnologiyalari har bir insonning ajralmas xossasiga aylanishidir.
Axborot texnologiyalari sohasi kompyuter texnikasi, kommunikatsiya vasitalarini, 
dasturiy ta’minotni to’plami bo’lib, axborot jarayonidagi masalalarni effektiv tashkil 
qilishdir. 

---