Selçuk İletişim, 7, 3, 2012
190
leşme Ekseninde Kapitalist Devlet, İletişim
Yayınları, İstanbul, 301-342.
Jessop B (2005c) Küreselleşme ve Man-
tık(sızlık)ları Üzerine Düşünceler, B Yarar ve
A Özkazanç (der), Y Karahanoğulları (çev),
Hegemonya, Post-Fordizm ve Küreselleşme
Ekseninde Kapitalist Devlet. İletişim Yayınları,
İstanbul, 267-299.
Low L (2002) Economics of Information
Technology and The Media Singapore
University Press, Singapore.
Koloğlu O (2006) Osmanlı’dan 21. Yüzyıla
Basın Tarihi, Pozitif Yayıncılık, İstanbul.
Ozanich G ve Wirth M O (2006) Structure and
Change: A Communication Industry Overview,
A F Alexander, ve ark (ed), Media Economics:
Theory and Practice. Mahwah, Lawrance
Erlbaum, New York, 69-84.
Şeni N (1981) Ekonomik Kriz ve Yeni Birikim
Modeli Senaryosu Üzerine, Toplum ve Bilim
Derg, 14, 44-63.
Taş O (2006) İletişim Alanında Yöndeşme
Eğilimleri Teknoloji, Pazar ve Düzenleme,
Kültür ve İletişim Derg, 9, 33-62.
Topuz H (2003) Türk Basın Tarihi, Remzi
Kitabevi, İstanbul.
Törenli N (2003) EİT Dolayımında Kapitalist
Üretim İlişkilerinin Yeniden Yapılandırılması:
Enformasyon Toplumu ve Düşündürdükleri,
SBF Derg, 58, 191-219.
Törenli N (2005) Yeni Medya Yeni İletişim
Ortamı Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara.
Van Dijk J (1999) The Network Society, Sage
Publications, London.
GÖRÜŞMELER
Dayan S A (2009) Hürriyet Gazetecilik ve
Matbaacılık A.Ş., Yatırım İlişkileri Koordina-
törü.
Dayan S A (2011) Hürriyet Gazetecilik ve
Matbaacılık A.Ş., Yatırım İlişkileri Koordina-
törü.
Kibar Y Ş (2011) Bilgi Teknolojileri ve
İletişim Kurumu, Sektörel Araştırma ve
Stratejiler Dairesi Başkanlığı.
Özer A (2009) Hürriyet Gazetecilik ve Matba-
acılık A.Ş,. Strateji ve İş Geliştirme Grup
Başkanı.
GENETİĞİ DEĞİŞTİRİLMİŞ ORGANİZMALARA İLİŞKİN TARTIŞMALARIN TÜRK
BASININDA ÇERÇEVELENMESİ
Seyhan Aksoy
ÖZET
Son yıllarda genetiği değiştirilmiş organizmalar (GDO) Türkiye’de önemli bir tartışma konusu
haline gelmiştir. Bu tartışmalarda hükümet, muhalefet, sivil toplum örgütleri ve tarım sektörü
arasında fikir çatışmaları yaşanmış ve ilgili tarafların bakış açılarındaki farklılıklar doğrultusun-
da GDO, medyada çeşitli şekillerde çerçevelenmiştir. Bu doğrultuda çalışmanın temel amacı ge-
netiği değiştirilmiş organizmalara ilişkin tartışmanın basında hangi çerçevelerle sunulduğunu
ortaya koymaktır. Çalışmada, farklı bakış açılarına sahip Sabah, Hürriyet, Zaman ve Cumhuriyet
gazetelerinin internet sitelerindeki arşivlerinde yapılan tarama sonucunda doğrudan konu ile ilgili
toplam 368 habere ulaşılmış ve 368 haber ilk olarak çerçeve analizine temel oluşturması bakımın-
dan niceliksel olarak çözümlenmiştir. Ardından da çalışmanın amaçları doğrultusunda, mevcut
çalışmalardan da hareketle oluşturulan haber çerçeveleri derinlemesine analiz edilmiştir. Sonuçta
GDO’ya ilişkin haberlerde çoğunlukla denetim, risk ve politika çatışması çerçevelerinin kullanıl-
dığı ortaya konulmuştur.
Anahtar sözcükler: Çerçeveleme, basın, GDO.
FRAMING THE DEBATES REGARDING TO GENETICALLY MODIFIED
ORGANISMS IN THE TURKISH PRESS
ABSTRACT
In recent years, genetically modified organisms (GMO) have become an important discussion
subject in Turkey. A clashing of ideas were seen between the government, the opposition, civil
society organizations and the agricultural sector in these discussions, and GMO has been framed
in different ways in the media according to the differences between the perspectives of the related
parties. Accordingly, the basic purpose of the study is to reveal in which frames the discussions
regarding genetically modified organisms were represented in the printed press. As a result of the
survey of the archives in the internet sites of the newspapers Sabah, Hürriyet, Zaman and
Cumhuriyet, who have different perspectives, a total of 368 news items directly related to the issue
were found and these 368 items were first analyzed in terms of quantity in order to construct the
base for the framing analysis. And later, pursuant to the purposes of the study, the news frames,
established by setting off from existing studies, were analyzed in more depth. As a result, it is
revealed that control, risk and policy conflict frames were used in the majority of the news items in
regards to GMOs.
Keywords: Framing, press, GMO.
Arş. Gör., Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi
GİRİŞ
Genetiği değiştirilmiş organizmalar (GDO) tüm
dünyada olduğu gibi Türkiye’de de önemli bir
tartışma konusu haline gelmiştir. Her ne kadar
genetiği değiştirilmiş tarım ürünlerinin Türki-
ye’ye girişi 1996 yılı olsa da konuyu gündeme
taşıyan esas gelişme, 26 Ekim 2009 tarihli
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
ve kamuoyunda tartışmalara neden olan ''Gıda
ve Yem Amaçlı Genetik Yapısı Değiştirilmiş
Organizmalar ve Ürünlerinin İthalatı, İşlenme-
si, İhracatı, Kontrol ve Denetimine Dair Yö-
netmelik” olmuştur.
Yönetmelikle birlikte GDO’lu tarım ürünleri-
nin Türkiye’ye girişinin önündeki engellerin
kaldırıldığı, GDO’lu ürünlerin girişine yasal
olarak izin verildiği yönünde tartışmalar baş-
lamıştır. Ancak konu yalnızca yasal düzlemde
Dostları ilə paylaş: |