Sertifikatlar va raqamli imzolar - agar autentifikatsiya uchun
sertifikatlar ishlatilsa, bu sertifikatlarda raqamli imzoning ishlatilishi
talab etiladi. Sertifikatlar foydalanuvchi tashkilotining mas`ul shaxsi, sertifikatlar serveri yoki tashqi ishonchli tashkilot tomonidan beriladi.
Internet doirasida ochiq kalit sertifikatlarini tarqatish uchun ochiq kalitlarni boshqaruvchi qator tijorat infrastrukturalari PKI (Public Key
Infrastrusture) paydo bo`ldi. Foydalanuvchilar turli daraja sertifikatlarini olishlari mumkin.
Autentifikatsiya jaryonlarini ta`minlanuvchi xavfsizlik darajasi bo`yicha ham turkumlash mumkin. Ushbu yondashishga binoan autentifikatsiya jarayonlari quyidagi turlarga bo`linadi:
kriptografik usullar va vositalar asosidagi qatiy autentifikatsiya;
nullik bilim bilan isbotlash xususiyatiga ega bo`lgan autentifikatsiya jarayonlari (protokollari);
foydalanuvchilarni biometrik autentifikatsiyasi.
Xavfsizlik nuqtai nazaridan yuqorida keltirilganlarning har biri o`ziga xos masalalarni echishga imkon beradi. SHu sababli autentifikatsiya jarayonlari va
protokollari
|
amalda faol
|
ishlatiladi. SHu bilan bir qatorda ta`kidlash lozimki,
|
nullik bilim bilan isbotlash xususiyatiga ega bo`lgan
|
autentifikatsiyaga qiziqish
|
amaliy
|
xarakterga
|
nisbatan
|
ko`proq nazariy
|
xarakterga ega.
|
Balkim,yaqin kelajakda ulardan axborot almashinuvini himoyalashda faol
|
foydalanishlari mumkin.
|
|
|
|
|
|
Foydalanuvchilarni
|
biometrik parametrlari. Oxirgi
|
vaqtda
|
insonning
|
fiziologik
|
parametrlari va xarakteristikalarini, xulqining
|
xususiyatlarini
|
o`lchash
|
orqali
|
foydalanuvchini
|
ishonchli
|
autentifikatsiyalashga imkon beruvchi biometrik autentifikatsiyalash keng tarqalmoqda.
Biometrik autentifikatsiyalash usullari an`anaviy usullarga nisbatan quyidagi afzalliklarga ega:
biometrik alomatlarning noyobligi tufayli autentifikatsiyalashning ishonchlilik darajasi yuqori;
biometrik alomatlarning sog`lom shaxsdan ajratib bo`lmasligi;
biometrik alomatlarni soxtalashtirishning qiyinligi.
Foydalanuvchini autentifikatsiyalashda faol ishlatiladigan biometrik algoritmlar quyidagilar:
yuzning shakli va o`lchamlari;
ko`z yoyi va to`r pardasining naqshi.
Dostları ilə paylaş: |