Kayit dişI İSTİhdam ve mücadele yöntemleri planlama uzmanliği tezi

KAYIT DIŞI İSTİHDAM 
Kayıt dışı ekonomi ile bağlantılı olan kayıt dışı istihdam, günümüzde tüm 
ülkelerin en önemli ekonomik ve sosyal sorunlarından birisidir. Kayıt dışı istihdam 
kavramı her ne kadar kayıt dışı ekonomi sorunu ile iç içe olsa da bazı yönleriyle 
kayıt dışı ekonomiden ayrılmaktadır. Kayıt dışı ekonomi içinde çalışanların bir kısmı 
kayıtlı olarak istihdam edilebileceği gibi kayıt dışı istihdam edilenler de faaliyetlerini 
kayıtlı ekonomi içinde sürdürebilmektedirler. Ancak, şu bilinen bir gerçektir ki kayıt 
dışı ekonominin yoğun olduğu yerlerde kayıt dışı istihdam da yaygındır. Çünkü her 
iki sorun da çoğunlukla ortak nedenlerden kaynaklanmaktadır.
Bütün ülkelerde önemli bir sorun olarak görülse de hem boyutu hem de yapısı 
itibarıyla kayıt dışı istihdam sorunu ülkeler arasında farklılık gösterebilmektedir. 
Gelişmiş ve gelişmekte olan bazı ülkelerde kayıt dışı istihdamın boyutları daha düşük 
seviyede iken bu ülkelerde sorunun temelinde sosyal yardım suiistimalleri ve yabancı 
kaçak işçilik gibi faktörler yatmaktadır. Gelişmekte olan birçok ülkede ise kayıt dışı 
istihdamın boyutu, enformel istihdamın büyüklüğünden dolayı artmakta ve sorunun 
temelinde Türkiye’de de olduğu gibi birçok yapısal problem bulunmaktadır. 
Genellikle Afrika ve Asya kıtasında yer alan az gelişmiş birçok ülkede ise toplam 
istihdamın çok büyük bir kısmının enformel şekilde istihdam edildiği, yapısı 
itibarıyla kayıt dışı istihdama müsait olan tarımsal istihdamın yoğun olduğu ve 
kayıtlılık oranının çok düşük olduğu görülmektedir. 
2.1
 
Kayıt Dışı İstihdamın ve Enformel Sektörün Tanımı 
Kayıt dışı istihdam sorununun ayrıntısına girilmeden önce kayıt dışı istihdam 
kavramının tanımının yapılması gerekmektedir. Yine kayıt dışı istihdam sorunuyla 
bağlantılı olan enformel sektöre ilişkin olarak literatürde farklı tanımlamaların 
olması, enformel sektör tanımının da ayrıntılı olarak incelenmesini gerektirmektedir. 

---

16