Åkcp{ig-fcghycß

 
48 
Əli (ə leyhissalam), Əbuzə r, Miqdad və  Salman!” 
Osman öz xilafə ti dövründə  beytül-malı ürə yi istə diyi kimi yaxın  qohum qardaş ına bir neçə  bə rabə r paylayır və   elə  hə min 
adamları da müsə lman vilayə tlə rinin valisi tə yin edirdi. 
Bu vaxt Əbuzə r acıqlı lə hn və  sözlə r ilə  Osmanı bu iş lə rinə  görə  tə nqid atə ş inə  tutaraq onun üçün “Tövbə  surə sinin 34-
cü ayə sini oxumuş du. Hə min ayə  budur: 
“Qızıl və  gümüş  toplayıb Allah yolunda xə rclə mə yə nlə r üçün ş iddə tli ə zab vardır.” 
Osman  hüzurunda  olanlara  üzünü  tutaraq  dedi:  “İ mam  və   rə hbə rin  bir  malı  (Beytül-maldan)  özünə   götürmə si  rə vadır  ki,  imkanı 
olduqda öz borcunu qaytarsın?!” 
Kə ”bül Əhbar yə hudi ailə sində  böyüsə  də  zahirdə  müsə lmanların cə rgə sində  idi, hə m də  Osmanın yaxın adamlarından hesab 
olunurdu, dedi: Heç bir eybi yoxdur Hə min mə clisdə  Əbuzə r də  var idi bunu eş itdikdə  bə rk narahat olub Kə ”bül Əhbara dedi: 
“Ey yə hudizadə , bizim dinimizi bizə  öyrə dirsə n?!” 
Osman onun bu sözündə n ə sə blə ş ib dedi: 
Ey Əbuzə r, mə nə  qarş ı olan azar və  dil yaran, adamlarıma qarş ı da çoxalmış dır?! Bundan sonra sə nin Mə dinə də  qalmağ a 
haqqın yoxdur. Birbaş  Ş ama qayıt. 
Əbuzə r Qə ffari haqq söylə mə k cürmü üstündə  Ş ama sürgün olunaraq Ş amın valisi Müaviyə nin nə zarə ti altında saxlanıldı. 
Əbuzə r  elə   Ş amın  özündə   də   müxtə lif  fürsə tlə rdə   Müaviyə nin  qeyri  insani  hə rə kə tlə rinin  ə leyhinə   danış araq  onu 
ifş a edirdi. Müaviyə  öz baş ı üzə rində  tə hlükə  hiss etdikdə  Osmana mə ktub yazaraq Ondan Əbuzə rin Mə dinə yə  qaytarılmasını 
xahiş  etdi. 
Mə ktub Osmana çatdıqda cavabında Əbuzə rin Mə dinə yə  qaytarılmasını ə mr etdi. 
Mə ktubun  cavabı  Müaviyə nin  ə linə   yetiş dikdə   onu  ağ ır  bir  və ziyyə tdə   Mə dinə yə   göndə rdi.  Belə   ki,  budlarının  ə ti 
bə də nində n ayrıldı. 
Mə ş hur tarixçi Vaqedi bu barə də  belə  yazır: 
Əbuzə r (Ş amdan qayıdandan sonra) Osmanın hüzuruna gə tirildikdə  Osman ona belə  dedi: 
“Allah Qeynin gözünü aydın elə mə - 
sin” (ya heç bir göz Qeyni görmə klə  aydın olmasın). 
Əbuzə r dedi: Mə nim adım Qeyn deyil. 
Osman dedi:  
“Ey Cunə ydə b, Allah heç bir gözü sə ni görmə klə  aydın etmə sin.” 
Əbuzə r isə  cavabında mə nim adım Condə bdir və  Rə sulullah mə ni Abdullah (Allah bə ndə si) adlandırırdı ki, mə n də  özüm üçün 
hə min adı seçmiş ə m dedi 

---

 
49 
Osman dedi: “Sə n elə  fikirlə ş irsə n ki, biz “Allahın ə li bağ lanıb, Allah fə qirdir və  biz isə  varlıyıq” deyirik?! 
Əbuzə r dedi: “Əgə r belə  demirsinizsə , onda Allah malını (beytül-malı) öz yolunda xə rclə mə li və  Allah bə ndə lə rinin ə linə  
çatdırmalısınız. Ancaq mə n ş ə hadə t verirə m ki, Rə sulullah sə llə llahu ə leyhi və  alihi və  sə llə min özündə n eş itmiş ə m ki, 
buyurur: 
“As sülalə si otuz nə fə rə  çatdıqda Allah malını özlə rininki, bə ndə lə rini isə  öz nökə rlə ri sanaraq Allah dinini öz gə lirlə ri üçün 
mə vacib və  maya bilə rlə r.” 
Osman orada olanlardan soruş du: Siz bu sözlə ri Rə sulullahdan eş idibsiniz?  
Dedilə r ki, “Yox”  
Osman dedi: “Vay olsun sə nə , ey Əbuzə r, Allahın elçisinə  yalan nisbə t verirsə n?!” 
Əbuzə r üzünü orada olanlara çevirib dedi: Mə gə r mə nim düz danış an olduğ umu bilmirsiniz? 
Dedilə r: Yox bilmirik. Osman dedi: Əli (ə leyhissalam)-ın dalınca gedib onu bura gə tirin.  
Bir neçə  nə fə r Əli (ə leyhissalam)-ın dalınca gedib Osmanın sifariş ini Əli (ə leyhissalam)-a çatdırdılar Əli (ə leyhissalam) mə clisə  
girdikdə  Osman üzünü Əbuzə rə  tutub dedi: Bayaq bizim üçün oxuduğ un hə disi Əli (ə leyhissalam) üçün də  oxu. 
Əbuzə r hə min hə disi (Asın övladları otuz nə fə rə  çatsalar) Əli (ə leyhissalam) üçün də  oxudu: 
Osman  üzünü  Əliyə   (ə leyhissalam)  tutub  dedi:  Sə n  bu  hə disi  Peyğ ə mbə r  sə llə llahu  ə leyhi  və   alihi  və   sə llə mdə n 
eş itmisə n? 
Əli (ə leyhissalam) buyurdu: Yox, eş itmə -miş ə m, lakin Əbuzə r düz deyir. 
Osman dedi: Əbuzə rin düz danış an olduğ unu haradan bilirsə n? 
Əli (ə leyhissalam) buyurdu: Rə sulullah sə llə l-lahu ə leyhi və  alihi və  sə llə mdə n özüm eş itmiş ə m ki, buyurub: 
“Göy kölgə  salmadı, yer dalına götürmə di o dil sahibini ki, Əbuzə rdə n düz danış an olsun.” 
Hüzurda olanların hamısı “Biz də  bu mə tlə bi Rə sulullah sə llə llahu ə leyhi və  alihi və  sə llə mdə n eş itmiş ik” deyə  etiraf 
etdilə r, Əbuzə r üzünü oradakılara tutub dedi: “Mə n Asın sülalə si haqqındakı xə bə ri Allah elçisinin sə llə llahu ə leyhi və  alihi və  
sə llə min  özündə n  eş itmiş ə m.  İ ndicə   siz  mə ni  bu  xə bə rin  doğ ru  olub-olmamasında  ittiham  etdiniz.  Heç  vaxt  Mühə mmə d 
sə llə llahu ə leyhi və  alihi və  sə llə min ə shabından bu sözlə ri eş idə cə yimi güman etmə zdim ki, eş itdim.” 
Bu  yolla  Əbuzə r  yenə   də   etiraz  edə rə k  mə tlə blə ri  aydın  bir  ş ə kildə   bə yan  edirdi.  Nə hayə t  Osman  Əbuzə ri 
(Mə dinə nin bir kilometirliyində ) sürgün etdi. 
Əbuzə r də  hə yat yoldaş ı və  iki övladı ilə  birlikdə  bir qız bir oğ lan Rə bə zə yə  getdi. Bu da onun qocalıq vaxtına tə sadüf edir. 
Bir neçə  müddə tdə n sonra Əbuzə r Rə bə zə nin yandırıcı çölündə  ş ə hadə tə  yetiş di. Onun ölümündə n qabaq isə  hə yat 
yoldaş ı  və   oğ lu  elə   hə min  çöldə   mə zlumanə   bir  surə tdə   bu  hə yatla  vidalaş mış dılar.  Tə kcə   bir  qızı  yadigar  və   tə nha 
qalmış dı... 

---

 
50 
Əbuzə rin sürgün edə rkə n Osman ə mr etdi ki, carçılar elan etsinlə r ki, Əbuzə rlə  danış mağ a, ya onu ötürmə yə  heç kə sin haqqı 
yoxdur. Lakin Möminlə r ağ ası Hə zrə t Əli (ə leyhissalam) Hə sə n və  Hüseyn (ə leyhissalam) Əli (ə leyhissalam)-ın qardaş ı Əqil ilə  
Əmmar Yasir Əbuzə ri yola salmağ a tə lə sdilə r. İ mam Hə sə n (ə leyhissalam) Əbuzə rlə  danış dığ ı zaman Mə rvan çığ ırdı: 
Ey Hə sə n sus! Mə gə r xə lifə nin fə rmanını eş itmə misə n!? 
İ mam Əli (ə leyhissalam) Mə rvana sarı hücum edib qamçını onun atına iliş didi və  buyurdu: 
“Uzaqlaş , Allah sə ni ölüm oduna atsın.” 
O, Osmanın yanına qayıdaraq ə hvalatı tam tə fsilatı ilə  ona danış dı. Əbuzə r isə  onu yola salanların yanında dayanıb öz dostları ilə  
vidalaş ırdı. 
Onu yola salanların hə r birinin Əbuzə rə  deyilə si sözü vardı. İ lk növbə də  İ mam Əli (ə leyhissalam) ona belə  buyurdu: 
“Ey Əbuzə r, sə n Allaha görə  qə zə blə ndin, elə  ona da ümidvar ol. Bu camaat isə  öz dünyası xatirinə  sə ndə n qorxdular, sə n 
isə  dininin ehtiramına görə  onlardan qorxdun. Elə  buna görə  də  onlar sə nin üçün (yə ni dünya üçün) qorxurlar, qorxun olduğ u ş eydə n 
uzaqlaş , sə n onları möhtac olduqları ş eydə n çə kindirdin. Sə nin isə  onların sə ni çə kindirdiklə ri ş eyə  ehtiyacın yoxdur. Tezliklə  
bilə rsə n qə lə bə  kiminlə dir. 
Əgə r göy və  yerin qapılarını bir bə də nin üzünə  bağ lasalar, ə gə r o bə ndə  də  Allahdan qorxarsa, Allah onun üçün baş qa bir yol 
açacaqdır. 
Bu minvalla İ mam Əli (ə leyhissalam) Rə sulullah sə llə llahu ə leyhi və  alihi və  sə llə min ə n düzgün sə habə sini müdafiə  edib 
bizlə rə  hə miş ə  mə zlumların kömə yinə  yetiş ib müdafiə lə rində  durmaq və  haqqdan tə rə fdarlıq etmə yi öyrə tdi. 
 
QIRX İ Kİ NCİ  HEKAYƏT 
 
PULGİ Rİ N CAVABI 
Osman ibni Əffan hicri 24-cü ilin baş lanğ ıcında Ömə r ibni Xə ttabdan sonra xilafə tə  yetiş di. 
O, tə qribə n 12-il xə lifə lik edə rə k çə rş ə nbə  günü günorta zamanı evində cə  qə tlə  yetirildi. Ş iə  və  sünnü tarixçilə rinin 
yazdığ ına görə  Osman öz xilafə ti zamanında  müsə lmanların malını ürə yi istə diyi kimi çapıb-talayır, İ slam ölkə sinin ə n böyük və  
hə ssas və zifə lə rini (postlarını) öz qohumlarına bağ ış layırdı. 
Rə sulullah  sə llə llahu  ə leyhi  və   alihi  və   sə llə min  pak  sə habə lə ri  Osmana  qarş ı  etiraz  edib  onu  bu  bə d  ə mə llə r  və  
rə ftarından  ə l  götürmə yə   çağ ırırdılar.  Belə   bir  mövqedə   Hə zrə t  Əli  (ə leyhissalam)-ın  etiraz  etmə si  tə bii  idi.  Belə   ki,  Əli 
(ə leyhissalam)-la Osman arasında tez-tez savaş  və  çə kiş mə  baş  verirdi. 

---