Kitabın nəşrinə göstərdiyi köməyə görə Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı


Rusiyanın ixracının coğrafi strukturu*, %



Yüklə 7,98 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə76/306
tarix14.09.2018
ölçüsü7,98 Mb.
#68598
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   306

Cədvəl 8.5 

Rusiyanın ixracının coğrafi strukturu*, % 

Dünya ölkələri

 

1999

 

2000

 

2001

 

2002

 

2003

 

2004

 

2005

 

2006

 

2007

 

2008

 

2009

 

Ən az inkişaf etmiş öikəiər



 

0,35


 

0,24


 

0,20


 

0,51


 

0,30


 

0,32


 

0,29


 

0,26


 

0,27


 

0,31


 

0,34


 

İnkişaf etməkdə oian öikəiər

 

20,13


 

19,75


 

21,10


 

22,04


 

21,00


 

21,03


 

20,21


 

18,59


 

20,07


 

20,77


 

22,80


 

Keçid iqtisadiyyatı ölkələri

 

15,65


 

13,98


 

14,19


 

15,32


 

15,62


 

15,39


 

13,80


 

14,01


 

16,31


 

15,19


 

14,83


 

İnkişaf etmiş ölkələr

 

63,88


 

66,03


 

64,51


 

62,12


 

63,08


 

63,25


 

65,70


 

67,14


 

63,35


 

63,72


 

62,04


 

* Müəllif tərəfindən UNCTAD-m məlumatları əsasında tərtib olunmuşdur, 2010. 



Rusiyanın idxalının coğrafi strukturu*, 

%

 

Cədvəl 8.6 

Dünya ölkələri

 

1999

 

2000

 

2001

 

2002

 

2003

 

2004

 

2005

 

2006

 

2007

 

2008

 

2009

 

Ən az inkişaf etmiş ölkələr



 

0,30


 

0,23


 

0,23


 

0,24


 

0,22


 

0,23


 

0,30


 

0,26


 

0,22


 

0,20


 

0,27


 

İnkişaf etməkdə olan ölkələr

 

17,22


 

14,86


 

17,09


 

18,46


 

19,17


 

19,50


 

22,29


 

23,40


 

25,30


 

25,00


 

26,58


 

Keçid iqtisadiyyatı ölkələri

 

24,84


 

29,99


 

21,59


 

19,30


 

19,46


 

18,09


 

16,28


 

14,04


 

13,94


 

13,22


 

12,10


 

inkişaf etmiş ölkələr

 

57,64


 

54,92


 

61,08


 

62,00


 

61,15


 

62,18


 

61,13


 

62,30


 

60,54


 

61,58


 

61,05


 

Müəllif tərəfindən UNCTAD-ın məlumatları əsasında tərtib olunmuşdur, 2010. 




Rusiya öz mallarının çoxunu (təqribən 63%) inkişaf etmiş ölkələrə ixrac 

edir.  İxracın  təxminən  20%-i  inkişaf  etməkdə  olan  ölkələrin,  15%-i  keçid 

iqtisadiyyatlı  ölkələrin  payına  düşür.  Ötən  onillikdə  MDB  ölkələri  Rusiyanın 

xariei iqtisadi əlaqələrində prioritet tərəfdaş mövqelərini itinrıişdir. Ön plana Aİ 

ölkələri  (Almaniya,  İtaliya,  Fransa),  inkişaf  etməkdə  olan  ölkələrdən  isə  Çin, 

Türkiyə,  Hindistan,  ərəb  ölkələri  çıxmışdır.  Rusiyanın  idxal  coğrafiyasının 

struktum 8.6-cı cədvəldə göstərilmişdir. 

Tədqiq  edilən  dövrdə  Rusiyanın  idxal  üzrə  əsas  tərəf-müqabili  inkişaf 

etmiş ölkələrdir. Bu qrupdan idxal onun bütün həcminin 61%-i qədər olmuşdur. 

Keçid  iqtisadiyyatlı  ölkələrdən  idxalın  xüsusi  çəkisi  azalmış  və  2003-cü  ildən 

üçüncü yerə düşmüş, ikinci yeri isə inkişaf etməkdə olan ölkələr qrupu tutmuşdur. 

Keçid iqtisadiyyatlı ölkələr (MDB) idxal üzrə öz paylarını 

2009-

 

cu ildəki 2,1%-dən 2010-cu ildə 11,5%-dək ixtisar etmişdir (o cümlədən 



Belarusdan idxalın azalması nəticəsində). 

1999-2000-ci illəri əhatə edən dövrdə Rusiyanın idxalında xammalın əsas 

növləri (təqribən 32%) üstün olmuş, maşınlar və nəqliyyat avadanlığı ikinci yeri 

tutmuşdur (29%-ə yaxın). 2001-ci ildən başlayaraq Rusiyanın idxalında maşınlar 

və nəqliyyat avadanlığı önə keçmiş, özü də bu pay get-gedə artmaqdadır (2001-ci 

ildəki  32,6%-dən  2008-ci  ildəki  53,62%-dək);  xammalın  əsas  növləri  ikinci 

yerdə, ərzaq malları üçüncü yerdədir. 

Tədiyyə  balansı.  Ölkənin  tədiyyə  balansının  göstəriciləri  8.7  cədvəlində 

sistemləşdirilmişdir. 

Rusiyanın «cari əməliyyatlar» hesabı üzrə müsbət saldosu onun malları və 

xidmətləri idxaldan çox ixrac etdiyini göstərir. 2009-cu ildə müsbət saldo 49 433 

milyon dollar olmuşdur. Kapital və maliyyə resursları ilə əməliyyatlar hesabının 

saldosu  isə  müxtəlif  illərdə  həm  müsbət,  həm  də  mənfi  kəmiyyətlə  ifadə 

olunmuşdur. 2009-cu ildə saldonun -43491 milyon dollar olması kapitalın xaricə 

axdığını sübut edir. Bu meyil 2010-cu il ərzində də davam etmiş və 2011-ci ilin 

əvvəlindən dəyişməyə başlamışdır. 

İxrac,  idxal  və  xarici  ticarət  kvotaları.  Göstərilən  məlumatlara  istinad 

edərək, il ərzində ixracın ümumi həcmini həmin ilin ÜDM-nə bölüb, nəticəni 100 

faiz  vahidinə  vurmaqla,  Rusiyanın  ixrac  kvotasını  hesablamaq  olar.  Məsələn, 

2009-cu ildə Rusiyanın ixrac kvotası bu düsturla hesablanır: 



204 


Yüklə 7,98 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   306




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə