586
440
Uluslararası yardım kuruluşları ve Kıbrıs’a yardım sevk eden ülke
temsilcilerinin katıldıkları bir sonraki toplantı da 15 Ekim 1974 tarihinde yine
Lefkoşa’da ve Ledra Palas Oteli’nde gerçekleştirilir. John Kelly yaptığı açış
konuşmasında bu toplantının diğerlerinden biraz daha farklı olacağını, kendisinin
mali durum ve genel bilgiler üzerinde duracağını, daha özel ve ayrıntılı bilgilere ise
BM ailesi mensuplarının kendilerini ilgilendiren konularda yapacakları açıklamalarla
ulaşılacağını belirtmiştir.
203
John Kelly ayrıca BMMYK, Uluslararası Kızılhaç
Komitesi ve devletler dışında farklı kanallardan da yardımların gelmeye devam
ettiğini ve talep edilen 7 milyon dolarlık meblağın aşılmasının hedeflendiğini de
belirtir. John Kelly ayrıca yaklaşık 184.500 evlerinden olmuş insandan 56.500’ünün
gayet uygun şekilde barınma sorununun çözüldüğünü, 8.000 kişinin ise devlet
binalarında kaldıklarını, bu sayının okullarda kalan insanların yavaş yavaş çadırlara
geçmeye başlamasının ardından azaldığını, 92.000 kişinin akraba ve arkadaşlarının
evlerinde sıkış sıkış bir halde yaşadıklarını, 10.500 kişinin barakalarda kaldıklarını,
8.400 kişinin çadırlarda ve 9.200 kişininse hala açıkta bulunduğunu da belirtir.
Böylece barakalarda, okullarda, açıkta kalan yaklaşık 27.000 kişi için acilen barınma
ihtiyacı söz konusudur. Yapılan açıklamada 8-9 Ekim 1974 tarihinde 40.000
battaniyenin geldiği, 15-17 Ekim 1974 döneminde havayoluyla yaklaşık 60.000
battaniyenin daha gelmesinin beklendiği, muhtelemelen bir hafta sonra 204.000
battaniyelik bir sayıya ulaşılacağı da belirtilir.
204
Ayrıca 14 Ekim 1974 itibarıyla
Limasol limanına 2.500 kampet daha gelmiş, yaklaşık 20.500 kampetin de 15-16
Ekim 1974 tarihlerinde havayoluyla gelmesi beklenmektedir. Bu arada ada içinden
satın alınması planlanan kampetlerin maliyeti BMMYK tarafından ödendiğinden seri
üretimin daha da hızlanması beklenmektedir. Bu kampetlerden yaklaşık 500 tanesi
Episkopi İngiliz üssünde tutulan Kıbrıs Türklerinin acil ihtiyaçlarını karşılamak üzere
gönderilecek, 500 adetlik bir başka parti ise BMMYK tarafından kuzeyde kalan
203
KGMA. Uluslararası Kızılhaç Komitesi tarafından 15 Ekim 1974 tarihinde Lefkoşa’da yapılan
uluslararası yardım toplantısı tutanağı
204
KGMA. Uluslararası Kızılhaç Komitesi tarafından 15 Ekim 1974 tarihinde Lefkoşa’da yapılan
uluslararası yardım toplantısı tutanağı
587
441
Rumlarla hastane ve kliniklerde kullanılmak üzere dağıtılacaktır. Özet olarak John
Kelly yaptığı son açıklamada gelişmelerin son derece ümit verici olduğunu ve
yağmurlar başlamadan önce insanların barınabilecekleri bir yer, gıda yardımı ve
sağlık desteği alacaklarını ümit ettiğini belirtmiştir. Dünya Gıda Örgütü ise adada
yaptığı son tetkik ve incelemeler sonrasında iki son derece önemli proje üzerinde
çalıştıklarını ve bunların 1975 yılı sonuna kadar acilen bir okul ve hastane yapılması
olduğunu, bunun da 946.000 dolarlık bir maliyet çıkarttığını belirtir. Aynı
organizasyon tarafından üzerinde çalışılan ve yenilenen bir başka proje ise evlerinden
olmuş yaklaşık 50.000 çiftçi ailesine 1 milyon dolarlık bir gıda yardımı projesidir.
Diğer taraftan esirlerin mübadelesi ve hayatın normalleştirilmesi bağlamında
Kızılay ve Kızılhaç’ın büyük çaba sarf ettiği görüşmeler süreci de aynı hız ve
tempoda devam etmektedir;
205
“
Esir Mübadelesi Alt Komitesi Toplantı Tutanağı
Toplantı Yeri: Ledra Palas
Toplantı Tarihi: 17 Ekim 1974
Toplantı Müddeti: 10 – 11
Toplantıya Katılanlar: Türk tarafını temsilen Fikret Kürşat, Rum tarafını
temsilen Jule Josephidis, Kızılhaç’ı temsilen Fransua Hall, Smith De Grunek ve
Jan Eger
Toplantıda Konu Edilen ve Karara Bağlanan Hususlar:
1- Esir mübadelesinin aşağıda gösterildiği şekilde yapılması;
Cuma (18 Ekim 1974) saat 15.00’de Türk esirlerden serbest bırakılacaklar
Limasol esir kampından 289, Limasol polis karakolu 13, Köfünye esir kampı
65, Lefkoşa’ya verilecek esir sayısı 367, ayrıca buna ilaveten Limasol’a 11
S.B.A., üsler bölgesine 23, köyüne (Arminohor) 1 Türk esirdir. Güneye isteyen
Türk 35 kişidir. Bunlar Pazar günü (20 Ekim 1974) köylerine götürülecektir.
Serbest Bırakılan Rum Esirler: 300 kişiden güneyi isteyenler 18 Ekim 1974
Cuma günü, kuzeyi isteyenler Pazar günü (20 Ekim 1974) köylerine
götürüleceklerdir. Ayrıca Kıbrıs’ta bulunan 17 Rum esir 18 Ekim 1974
tarihinde serbest bırakılacaktır.
Cumartesi ( 19 Ekim 1974 saat 12.00’de) Türk esirlerden serbest
bırakılacaklar Limasol esir kampından 322, Lefkoşa merkezi hapishanede 9 kişi
olmak üzere 331 kişidir.
205
KGMA. 17 Ekim 1974 tarihli Esir Mübadelesi Alt Komitesi Toplantı Tutanağı