Ko‘ks oralig‘i – murakkab anatomik soha bo‘lib o‘ng va chap mediastinal plevra oralig‘ida joylashgan Ko‘ks oralig‘i – murakkab anatomik soha bo‘lib o‘ng va chap mediastinal plevra oralig‘ida joylashgan Orqa chegarasi bo‘lib umurtqa pog‘onasining ko‘krak qismi va qobirg‘alar bo‘yinchasi hisoblanadi, oldingi chegarasi – to‘sh, pastki chegarasi – diafragma. Ko‘ks oralig‘i yuqorigi chegarasi bo‘lib to‘sh suyagining yuqorigi qirrasi hisoblanadi.
Rentgenologik tekshirish usullari – rentgenoskopiya, tomografiya, gazli mediastinografiya, sun’iy pnevmotoraks, angiografiya Rentgenologik tekshirish usullari – rentgenoskopiya, tomografiya, gazli mediastinografiya, sun’iy pnevmotoraks, angiografiya Bronx orqali punksiya Torakoskopiya Transtorakal aspiratsion biopsiya Mediastinoskopiya Parasternal mediastinotomiya
Ko‘ks oralig‘i jarohatlari Ko‘ks oralig‘i jarohatlari Ko‘ks oralig‘i yallig‘lanish kasalliklari Ko‘ks oralig‘i o‘smalari va kistalari
Yopiq jarohatlar – har doim ichki qon qo‘yilishlar kuzatilib, gematoma hosil bo‘lishi bilan kechadi va u atrof to‘qima va hayotiy a’zolarni ezilishiga olib kelishi mumkin (ko‘proq ko‘ks oralig‘i venalari ezilishi kuzatiladi). Qaytuvchi nerv ezilishi natijasida kuzatiladi: quruq yo‘tal, ovozni bo‘g‘ilishi; simpatik nerv tutamini ezilishi natijasida Gorner sindromi kelib chiqadi (ptoz, mioz, endoftalm) Yopiq jarohatlar – har doim ichki qon qo‘yilishlar kuzatilib, gematoma hosil bo‘lishi bilan kechadi va u atrof to‘qima va hayotiy a’zolarni ezilishiga olib kelishi mumkin (ko‘proq ko‘ks oralig‘i venalari ezilishi kuzatiladi). Qaytuvchi nerv ezilishi natijasida kuzatiladi: quruq yo‘tal, ovozni bo‘g‘ilishi; simpatik nerv tutamini ezilishi natijasida Gorner sindromi kelib chiqadi (ptoz, mioz, endoftalm) Ochiq jarohatlar – xar doyim ko‘ks oralig‘i a’zolari jarohati bilan birga kechadi, qon ketishi, mediastinal emfizema rivojlanishi kuzatiladi
Yopiq jarohatlar – hayotiy a’zolar (yurak, o‘pkalar) faoliyatini normalashtirish. SHokga qarshi chora tadbirlarni o‘tkazish. Ko‘krak qafasi karkas funksiyasini buzilishi natijasida sun’iy nafas olish ko‘llaniladi. Jarrohlik amaliyotiga ko‘rsatmalar: hayotiy a’zolarni ezilishi va faoliyatini keskin buzilishi natijasida, qizilo‘ngach, traxeya, asosiy bronxlar, yirik qon tomirlar yorilishi natijasida hayot uchun havfli bo‘lgan qon ketishi Yopiq jarohatlar – hayotiy a’zolar (yurak, o‘pkalar) faoliyatini normalashtirish. SHokga qarshi chora tadbirlarni o‘tkazish. Ko‘krak qafasi karkas funksiyasini buzilishi natijasida sun’iy nafas olish ko‘llaniladi. Jarrohlik amaliyotiga ko‘rsatmalar: hayotiy a’zolarni ezilishi va faoliyatini keskin buzilishi natijasida, qizilo‘ngach, traxeya, asosiy bronxlar, yirik qon tomirlar yorilishi natijasida hayot uchun havfli bo‘lgan qon ketishi Ochiq jarohatlar – jarrohlik amaliyoti tavsiya etiladi. Amaliyot hajmi jarohat xarakteriga, jarohatni tozalik darajasiga, bemor umumiy ahvoliga bog‘liq
ko‘ks oralig‘i ochiq jarohatlarida qizilo‘ngachni yod jism bilan jarohatlanishida bronxoskopiya paytida yatrogeniya qizilo‘ngachda bajarilgan jarrohlik amaliyotidan keyingi davrda choklar etishmovchiligi bo‘yin chuqur flegmonalarini ko‘ks oralig‘i atrof to‘qimasiga o‘tishi
Yuqori tana harorati Yuqori tana harorati Hansirash Ko‘krak qafasi va bo‘yinda sanchuvchi og‘riqlar Qizilo‘ngach, traxeya yoki bronxlar perforatsiyasida pnevmomediastinum kelib chiqadi YUqori leykotsitoz, SOE oshishi Ko‘ks oralig‘i soyasini kengayishi
Konservativ davolash – antibakterial, dezintoksikatsion, infuzion terapiya, parenteral va enteral ovqatlantirish Konservativ davolash – antibakterial, dezintoksikatsion, infuzion terapiya, parenteral va enteral ovqatlantirish Jarrohlik usulida davolash – kasallik keltirib chiqargan sababni bartaraf etish, ko‘ks oralig‘ini drenajlash (bo‘yin orqali, transtorakal, paravertebral yoki laparotom kesma orqali)
O‘tkir mediastinit asorati sifatida kuzatilishi mumkin, shuningdek tuberkulyoz, aktinomikoz, zahmdan so‘ng rivojlanadi. Sklerozlovchi(idiopatik) mediastinit – kam uchrovchi patologiya bo‘lib, biriktiruvchi to‘qimani ko‘ks oralig‘iga o‘sib kirishi bilan xarakterlanadi. Surunkali mediasti-nit o‘tkirga qaraganda kamroq uchraydi O‘tkir mediastinit asorati sifatida kuzatilishi mumkin, shuningdek tuberkulyoz, aktinomikoz, zahmdan so‘ng rivojlanadi. Sklerozlovchi(idiopatik) mediastinit – kam uchrovchi patologiya bo‘lib, biriktiruvchi to‘qimani ko‘ks oralig‘iga o‘sib kirishi bilan xarakterlanadi. Surunkali mediasti-nit o‘tkirga qaraganda kamroq uchraydi
Tana harorati meyyorda yoki subfebril Tana harorati meyyorda yoki subfebril Ko‘krak qafasidagi nointensiv og‘riqlar Ko‘krak qafasi ichi limfatik tugunlarni kattalashishi hayotiy a’zolarni ezilishiga olib kelishi mumkin – qizilo‘ngach, traxeya, yirik bronxlar, yuqori kovak vena
Konservativ terapiya – tuberkulezga qarshi terapiya, aktinolizatlar va antibiotiklar bilan aktinomikozni davolash, nurli terapiya, kortikosteroidlar Konservativ terapiya – tuberkulezga qarshi terapiya, aktinolizatlar va antibiotiklar bilan aktinomikozni davolash, nurli terapiya, kortikosteroidlar Jarohlik davo – mediastinal limfatik tugunlarni olib tashlash, kompressiyani keltirib chiqargan bitishmalar va chandiqlarni bartaraf etish
Ko‘ks oralig‘ida o‘sma kasallik-larining 100 taga yaqin turlari uchraydi. Ko‘ks oralig‘ida o‘sma kasallik-larining 100 taga yaqin turlari uchraydi. Ko‘ks oralig‘i chin o‘sma kasalliklari embriogenetik ko‘ks oralig‘iga xos bo‘lgan to‘qimalardangina hosil bo‘ladi yoki abberatsiya natijasida shu to‘qimalarga xos bo‘lib rivojlanadi. Ko‘ks oralig‘ida uchraydigan o‘sma kasalliklar onkologik kasalliklar ichida 1%ni tashkil qiladi. Havfli va havfsiz o‘smalar 4:1 nisbatda uchraydi Ko‘ks oralig‘i o‘sma kasalliklari ko‘proq yosh va o‘rta yoshli aholida uchrab, erkaklar va ayollar birhilda zararlanadi.
Yuqori – timomalar, to‘shorqa bo‘qog‘i, limfomalar Yuqori – timomalar, to‘shorqa bo‘qog‘i, limfomalar Oldingi – timomalar, dermoidlar, mezenximal o‘smalar O‘rta – perikarda kistalari, bronxogen kistalar, limfomalar Orqa – neyrogen o‘smalar, enterogen kistalar
Timus o‘smalari (10-20%gacha) Timus o‘smalari (10-20%gacha) Neyrogen o‘smalar (15-25%) Germinogen o‘smalar (15-25%) Limfoid o‘smalar (20%gacha) Mezenximal o‘smalar (5-6%) Plevra mezoteliomasi Klassifikatsiya-lanmaydigan o‘smalar
Dostları ilə paylaş: |