Termiz muhandislik-texnologiya

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
TERMIZ MUHANDISLIK-TEXNOLOGIYA
INSTITUTI

“ Energetika va konchilik ishi ” fakulteti

“ Konchilik ishi asoslari” fanidan
KURS LOYIHASI
Bajardi : ____________________
Qabul qildi: _________________

I KIRISH

II GEOLOGIK QISM KON HAQIDA UMUMIY MA’LUMOT KONNING GEOLOGIK SHAROITI KONNING GIDROGEOLOGIK SHAROITI

II. KON-TEXNIK QISM

2.1. KON LAHIMINING KO‘NDALANG KESIM YUZASI SHAKLI VA O‘LCHAMLARINI HISOBLASH 2.2 LAHIMNI MUSTAHKAMLASH 2.3 QAZISH -YUKLASH MASHINALARINI TANLASH VA ULARNI ISH UNUMDORLIGINI ANIQLASH 2.4 QAZIB OLUVCHI KOMBAYNNING ISH UNUMDORLIGINI HISOBLASH 2.5LAHIMNI SHAMOLLATISH ISHLARINI XISOBLASH

XULOSA

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI

KIRISH
Konchilik mamlakat sanoatining yirik tarmoqlaridan biri bo‘lib, xalq xo‘jaligini rivojlantirish va samaiadorligining yuqori bo‘lishini ta’minlashda katta ahamiyatga ega. Chunki konchilik sanoati tarmoqlarida neft, tabiiy gaz, ko‘mir, rangli metall,nometall qurilish materiallari kabi ko‘plab foydali qazilma konlarini qazib chiqaruvchi korxonalar faoliyat yuritadi. Konlami qazib olish ishlari masshtabining nihoyatda kengligi, mehnat va kapitaltalabligi, shuningdek, kon qazish ishlarining tobora chuqurlashib borishi tufayli qazish ishlari sharoitlarining murakkablashishi nafaqat konchilik sanoati texnikiqtisodiy ko‘rsatkichlariga, balki butunlay xalq xo‘jaligining samaradorligiga ham salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Shu sababli konchilik ishlari samaradorligini oshirish mamlakat xalq xo‘jaligining muhim vazifalaridan biri hisoblanadi. Konchilik sanoati texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlarini yaxshilashga, birinchi navbatda. konlami progressiv ochiq usulda qazib olishni rivojlantirish orqali erishiladi. Chunki foydali qazilma konlarini ochiq usulda qazib olish texnikaviy, iqtisodiy va ijtimoiy jihatdan istiqbolli usul hisoblanadi. Ochiq usuldakon qazishning qudratli industrial bazasining mavjudligi va foydali qazilma zaxiralarining katta qismining yer yuziga yaqin joylashganligi tufayli hozirgi vaqtda mamlakatimizda qazib olinayotgan qattiq mineral xomashyoning katta qismi (80 - 85%) ana shu progressiv ochiq usulda qazib olinmoqda. Keyingi yillarda mamlakat karyerlarida ilmiy-texnika taraqqiyoti natijalari asosida takomillashgan texnika va innovatsion texnologiyalaming qo‘llanilishi orqali ochiq usulda kon qazish ishlari iqtisodiy ko‘rsatkichlarini yaxshilashga erishilmoqda. Bu esa, o‘z navbatida, konlami ochiq usulda qazib olish doirasini yanada kengaytirishga imkon yaratmoqda. “Konchilik ishi” yo‘nalishi va “Ochiq kon ishlari” mutaxassisligi bo‘yicha bakalavrlar tayyorlashda “Ochiq kon ishlari texnologiyasi va kompleks mexanizatsiyalash” kursi konlami ochiq usulda qazib chiqaruvchi yuqori malakali mutaxassislami tayyorlashadi.
Konchilik yo‘nalishi - O‘zbekiston Respuhlikasining yirik tarm oqlaridan biri bo‘lib, xalq xo'jaligini rivojlantirish va samaradorligining yuqori darajada bo'lishini ta'- minlashda katta ahamiyatga ega. Respublikada konchilik sanoati tarmoqlarida neft,tabiiy gaz, ko‘mir. rangli metall, nometall qurilish materiallari kabi ko‘plab foydali qazilma konlarini qazib chiqamvchi korxonalar faoliyat yuritadi.Konchilik sanoati texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlarini yaxshilashga birinchi navbatda, konlarni progrcssiv ochiq usulda qazib olishni rivojlantirish orqali erishiladi. Foydali qazilma konlarini ochiq usulda qazib olish texnik-iqtisodiy va ijtimoiy jihatdan istiqbolli usul hisoblanadi. Ochiq usulda kon qazishning qudratli indastrial bazasi mavjudligi va foydali qazilma zaxiralarining yer yuziga yaqin joylashganligi tufayli hozirgi vaqtda m am lakatim izda qazib olinayotgan qattiq mineral xomashyoning katta qismi (8085 %)ana shu progrcssiv ochiq usulda qazib olinmoqda.0 ‘zbekislon Respublikasi Prezidenti I.A. Karimovning ta’kidlashicha «... O‘zbekiston zaminida mavjud bo‘lgan boyliklarga ega m am lakatlar jahon xaritasida ko‘p emas. Bu boyliklaming ko‘pchiligi hali ishga solinmagan». Mamlakatimiz o ‘z boyliklari bilan haqli ravishda faxrlansa arziydi, chunki bu yerdan mashhur Mendeleyev davriy sistemasining deyarli barcha elementlari topilgan. Hozirga qadar 2,7 mingdan ziyod turli foydali qazilma konlari va m a’danlari bo‘lgan istiqbolli joylaraniqlangan. U lar 100 ga yaqin mineral xomashyo turiarini o‘z ichiga oladi. Shundan 60 dan ortig‘i ishlab chiqarishga jalb etilgan. 900 dan ortiq kon qidirib topilgan bo‘lib, ularning tasdiqlangan zaxiralari 970 milliard AQSH dollarini tashkil etadi. Shu bilan birga, umumiy mineral xomashyo potensial 3,3 trillion AQSH dollaridan ortiqroq baholanadi.Наг yili respublika konlaridan taxminan 5.5 mlrd. Dollar miqdorida foydali qazilmalar olinmoqda va ularyoniga 6.0-7.0 mlrd dollarlik yangi zaxiralar qo‘shilmoqda. Bir qator foydali qazilmalar, chunonchi, oltin, uran, mis, tabiiy gaz, volfram, kaliy tuzlari. fosforitlar. kaolinlar bo'yicha 0 ‘zbekiston tasdiqlangan zaxiralar va istiqbolli rudalar jihatidan butun dunyoda ham yetakchi o‘rinni egallaydi.0 ‘zbekiston oltin zaxiralari bo‘yicha dunyoda 4 -o ‘rinda. Uni qazib olish bo‘yicha 7-o‘rinda, mis zaxiralari bo‘yicha 10—11-o‘rinda. uranzaxirasi bo‘yicha 7-8-o‘rinda turadi.