M ə h ə m m ə d t a ğ I s I d q I 0 MƏHƏMMƏd tagi

incisə,  əsla  qaş-qabağın  tÖKməz.  B ihudə  və  bica  yerə 
KÜdurət  və  şİKayət  etm əz  və  heç 
kəs
I
ə
  döyüşüb,  Küsüb, 
Kİn  saxlam az.  Y oldaşlarından  b irisi  ona  h id d ətlə  acıq- 
lan sa  da,  yenə  təbəssüm   və  m ülayim ətlə  onu  d anışdırıb,
özündən  ra z ı  eylər.
Belə  u şa q la rın  
bu  hüsni-hərəK əti  o n ların   bəzi
q ü s u rla rın ı  əfv  e td irir.
Bu 
im la  dərsini  dürüst  və  səhih  yazan  uşaqlara 
pəncşənbə  (cümə  axşam ı)  günü  bir  təh sin   vərəqəsi  veri- 
ləcəKdir.
O t u z   ü ç ü n cii  i m l a  
ƏBUS  U ŞA Q
Ey m ənim   g ü lərü zlü   şagirdlərim !
Əbus,  yəni  qaşqabaqlı  və  Kədərli  olm aq  deməKdir. 
Bu  s ifə t  in sa n ın   canına  siraşi-zəh ərd ar  b ir  ila n   Kİmidir. 
Əlhəqq  b u   x asiy y ət  n ifrətən g iz  b ir  m ərəzə  bənzər  kİ, 
ham ı  ondan  qaçar.  O dur 
Kİ, 
əbus  ad am lara 
heç 
kəs
 
meyl 
və  rəğ b ət  göstərm əz.  Belə  şəxslər  həm işə  do st  və  aşina- 
dan  m əh rum   qalıb,  təK  və  tən h a,  m öhnət  və  m əlal  ilə 
ru z ig a r 
KeçirməKdədirlər. 
Bu  sifə t  sah ib lərin in   üzünə 
b ax an d a 
aşKar 
görərsən 
Kİ, 
b ir  KÜdurət  tozu  qonub,  in- 
sana b ir  m əyusluq üz  v e rir.  T u tulm uş  qaş-qabağından və 
üz  və  gözündən  elə  b ir  n ü h u sət  y a ğ ır 
Kİ, 
in sa n m   u rəy i 
sıx ılır.  Bu  günə  a d a m la n n   su rətin d ə  əsla  a sa ri-sü ru r 
m üşahidə  olunm az.  Qəlblərində  heç  b ir  nəşə,  zövqü-səfa 
tap ılm az.  Belə  Kİmsənələr  m üsahibət  ləzzətindən bixəbər 
və  eyşü  n iş a t  nem ətindən  m əh ru m d u lar.  M əKtəbimizin 
əbus  u şa q la rın ı  adbəad 
zİKr  etməK 
lazım   deyil,  O nların 
h al  və  hərəKƏti  və  z ah ir  s u rə ti  özlərini  nişan   verməKdə-
d ir.
Əbus  u şaq lar  yenə  з к а т е у к а ш п   ü stü n ə   y ayılıbdır 
v ə   e lə  
b ir  Kəsalətlə  im la  yazm ağa  m əşğul  o lu b d u r 
Kİ, 
az 
q alır  y u x u lasın .  B ununla  belə,  yenə  nöm rəsini  dörd  al- 
m aq  x ə y ah n d a d ır.  Y azdığı  im lasını  oxuyub,  a x ıra   yeti- 
rincə 
az  q a lır 
Kİ, 
ağlasm .  M üxatibinə  cavab 
verən 
vax- 
td a   g u y a  kİ,  başm aqları  ilə  d an ışır.  Tövqif  cəzasına 
d ü ç ar  olanda  b ir  saata 
Kimi 
məKtəbin  aşağı  tərəfin d ə 
ü z ü   d iv ara   d u rsa ,  əsla  təngə  gəlməz.  T ənəffüs  zam anın- 
da  heç  kəs  onunla  oyun  oynam ağa  və  onu  özünə  yoldaş

---

q ərar  verm əyə  razı  olmaz.  Belə  u şaq ları  gülüş  ü zü   ilə  və 
m ülayim   sözü  ilə  danışanda  görmədim.
Ah!  Ə busluq nə  pis  xasiyyətsən!
O t u z   d ö r d ü n c ü   i m l a  
QƏLBİ  S A F   Ü ŞA Q
Qəlbi 
s a f   və 
xəyah 
rö v şə n   və  x a t i r i   sə fa   o lm aq   nə 
böyÜK 
s ə a d ə td ir. 
Bu 
s ifə tin   say əsin d ə  in s a m n   z e h n i  sə- 
lim   v ə  m əzacı  m ü stə q im  
olur. 
Qəlbi 
sa flıq , 
yəni 
h ə r  
Kİm- 
sə 
ilə 
m ü a m iley i-sa d iq an əd ə  b u lu n m a q  
və 
x a lq   ilə  mə- 
h ə b b ə ti-x a liq a n ə d ə   KeçinməK 
dem əK dir. 
Qəlbi 
s a f   adam - 
la r ın  
hal 
və  h ərəK ətin d ən  
heç 
k ə s  z ə rə r 
çəKməz 
və  onla- 
n n  
m ü s a h ib ə tin d ə n  
və 
rifa q ə tin d ə n   in s a n a   p e şm a n ç ılıq  
və  nidam ət  üz  verm əz.
D oğrudan-doğruya  saf  ürəKİi  olmaq  nə  gözəl  xa- 
siy y ətd ir  və  in sa n lar  ilə  insaniyyətlə  r ə f ta r  
etm əK  
nə 
pəsəndidə  h alətd ir,  oğlanlarım!
Qəlbi  saf  uşaqların  hərəKat  və  səKənatı  sizlərə  b ir 
ayineyi-ibrətdir.  Bu  qism  uşaqlar  məKtəbimizin  üm um  
şag ird lərin i  b ir  nəzərdə  tu tu b   və  ham ısı  ilə  atadan- 
anadan b ir  qardaş  Kİmi  gözəl-gözəl  rə fta r  etm əyə  çalışır. 
O nların  qələm,  Kağız,  d əftər  və  K İtablarını  öz  m alı 
Kİmi 
bilib,  cırıb  qaralam ağa  əsla  xəyanət  əlini  uzatm az.  Yol- 
d aşlarm ın   tərəqqi  və  p işrəftin d ən   b ir  dərəcədə  m əsrur 
və  m əm nun  o lu r 
k
İ,  guya  b ir  zəhm ətsevən  m üəllim dir.
MəKtəbin  birinci  sinfində  əlifba  başlayan  balaca
u şa q la n   elə  b ir 
m ülayim ətlə  danışdırıb,  sevib,  dərsə
təşv iq  
eylər  kİ,  deyəsən  bir  mehriban  m ürəbbidir  (tər- 
biyəçi),
H ərgah  bəzi  uşaqlardan  sinn  və  təb iətlərin in   təğa- 
zasınca  b ir  p a ra   nam ülaim   hərəKətlər  sad ir  olsa  da, 
m üəllim   xəbərdar  olm amış,  onlara:  «Ey  qardaş!  Bizə  və 
bizim   m əsələlərim izə  belə  nam əğbul  və  nalayiq  hərəKət- 
lər  şayəstə  deyil»,  -  deyib,  nazİKanə  və  m ülayim anə  nə- 
sih ət  etm əyə  başlar.  Çox  v ax t  tövqifə  d ü çar  olanlarm  
q ü su ru n u n   əfv  olunm asını  m übsir  (sin if  rəhbəri)  vasitə- 
silə  m üəllim dən  iltim as  eylər.
Qəlbi  saf  u şaq lar  öz  hüsn  və 
h ə rə K ə tlə rin d ə n  
həmi- 
şə  Kamyab  və b ə rx ü rd a r 
o lm a q d a d ırla r.

---

______________________________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________^
O t u z   beşİTtci  i m l a
QƏLBİ  F A S İD   U ŞA Q
Ey  m ənim   qəlbi  saf  şagirdlərim !
Qəlbi  fa sid ,  yəni  bədxəyal,  fəsad 
fİK İrli, 
qəlbi  qara 
deməKdir.  Bu  s ifə t  о  qədər  nalayiq  və  n ag ü v ara  sifə td ir 
Kİ, 
in sa n ı 
hər 
b ir  səadətdən 
məhrum 
eylər.  Fəsad  əndişə- 
li  ad am lar  şey tan  ağacının  yem işi  və  cəhalət biyabam m n 
q u d u rm u ş  q u rd u n a   bənzər.  Belə  şəxslərin  vücudundan 
in saıü y y ət  aləm inin  hav ax ahları  nə  qədər  m ü tə z ə rrir 
olur.
X üdavəndi-aləm   bizləri bu  növ  in san   lib asm d a  olan 
ş e y ta n la n n   şərrin d ən   hifz  eyləsin.
Qəlbi  fa sid   uşaq  həm işə  evdə  ata-an asm ı  p ərişan   və 
məKtəbdə  y o ld aşların ı  n a ra h a t  və  m ü əllim lərin i  rəncidə 
x a tir   eylər.  Məsələn:
A ta sı 
e v d ə   o n u n   k İçİk   q a r d a ş m ı  v ə   b a c ı s ı n ı  ö p ə n d ə  
v ə   s e v ə n d ə   v ə   yaiıiK İ  y e m ə li  v ə   o y n a t m a iı  b ir   ş e y   v e r a n ­
d a  о  q ə d ə r   c a m   s ı x ı l ı b ,   q a ş q a b a ğ ın   tÖKÜb,  K ü sü b  
mÜKəd- 
d ə r   o lu r  
Kİ, 
a x ır d a  
о 
b a la c a   s e v g i l i   u ş a ğ ı   x ə lv ə t a   s a lıb , 
ə lin d ə K İ  ş e y i   a lıb ,  a t ıb ,  y ır t ıb ,  s ın d ır ıb ,  z a y   e y lə r .
M əK təb d a 
yoldaşları 
b ir - b ir ila  
d an ışan d a  onların 
bəzi  sözlərindən bədgüm an  olub,  b ir  p a ra   m ənalar  çıxar- 
d ır.
«Bu  sözü  mənə  deyirsiniz?  Bu  sözdən  m uradınız 
n ad ir?  Bu  sözdan  m əqsudunuz  mənə  dolaşm aqdır»  -  dey- 
ib, .0  b içaralərin   sözün-söhbatin 
Kəsib, 
qəlblərini  mayus 
va  m ahzun  eylər.
M üəllim   u şaq lara  nəsihət  edəndə  və  möizə  əsnasın- 
da  b ir  ib rətən g iz  məsəl  gətirəndə,  (masalan:  «Alim  ol- 
m aq  a sa n d ır,  adam   olm aq çatin»)  qəlbi  fa sid   u şaq la r  onu 
özünə  alib,  m üəllim dən  inciyər.
Belə  u şaq larm   dünya  və  ax iratd a  badbəxt  və 
m übtəzil  olm aqlarına  şübhəm iz  yoxdur.
O ğlanlarım ! 
B ir-birinizlə  səfay i-x atirlərilə  rə fta r 
etm əyinizə  m ütm əin  oluram .

---