“magistratura məRKƏZİ”
Yüklə 1,26 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Cədvəl 2.13 Şəhər və kənd yerləri üzrə istehlak xərclərinin quruluşu faizlə
- İstehlak xərcləri, cəmi 100 100 100 100 100 100 100
56
çəkilən xərclər 29% artdığı halda, geyim, paltar və ayaqqabıya çəkilən xərclər 3,6 dəfə, su, işıq, qaz və digər yanacaq növlərinə 3.3 dəfə, səhiyyə xərclərinə 4.3 dəfə, təhsil xərcləri 2.2 dəfə, istirahət və mədəniyyət xərcləri 2.8 dəfə artmışdır. Əhalinin istehlak xərclərinin zəruri ərzaq və qeyri-ərzaq məhsulları üzrə artım tempinin təhlili göstərir ki, 2013-ci ilə nisbətən 2014-cı ildə ərzaq məhsullarına çəkilən xərclərin artımı 16.5%, paltar və ayaqqabıya 13.0%, su, işıq qaz və digər yanacağa 19.5%, ev əşyaları, məişət texnikası və evə gündəlik qulluğa 10.9%, səhiyyə xərclərinə 13%, digər mal və xidmətlərə isə 21% təşkil etmişdir (cədvəl 2.12). Cədvəl 2. 12 Ölkə üzrə əhalinin istehlak xərclərinin quruluşu, manat faizlə
2009 2010
2011 2012
2013 2014
2009 ilə nisbətən 2013 ildə 2013 ilə nisbətən 2014 ildə İstehlak xərcləri, cəmi 31.8
38.2 40
44.1 66.4
77.6 244.0
116.9 ərzaq məhsullarına 21.7 20.5
21.9 24.7
35.7 41.6
191.7 116.5
alkoqola 0 0.2 0.3 0.3
0.4 0.5
250.0 125.0
tütün məmulatına 0 0.8 0.8 0.9
1.2 1.3
162.5 108.3
paltar və ayaqqabıya 1 2.7 2.7 2.9
4.6 5.2
520.0 113.0
su, işıq, qaz və digər yanacaq növlərinə 1.5 2.2
2.3 2.4
4.1 4.9
326.7 119.5
ev əşyaları, məişət texnikası 1.2 3
2.8 4.6
5.1 425.0
110.9 səhiyyə xidmətlərinə 0.6 1.5
1.5 1.6
2.3 2.6
433.3 113.0
nəqliyyat xərcləri 1.3
2.1 2.1
2.2 3.5
4.1 315.4
117.1 rabitə xərcləri 0.4 0.5
0.6 0.7
1.3 1.7
425.0 130.8
istirahət və mədəniyyət xərcləri 0.8 1.3
1.4 1.4
2.1 2.3
287.5 109.5
təhsil xərcləri 0.4
0.4 0.5
0.6 0.9
0.9 225.0
100.0 mehmanxana, kafe, restoran və yeməkxanaya 1.3
1.8 1.9
2.1 3.6
4.6 353.8
127.8 digər mal və xidmətlərə 2.3 1.3
1.4 1.4
2.3 2.8
121.7 121.7
Əhalinin pul gəlirlərində olduğu kimi istehlak xərclərində, eləcə də istehlakın quruluş və dinamikasında fərqlər meydana çıxır. Belə ki yaşayış yerləri üzrə istehla- kın quruluşuna baxdıqda kənd yerlərində ərzağa çəkilən xərclərin xüsusi çəkisinin həm ölkə üzrə, həm də şəhər yerləri üzrə göstəricini üstələmişdir. 2010-ci ildə ölkə üzrə ərzağa çəkilən xərclər 53,6% olduğu halda, şəhər yerlərində bu 52,3%, kənd yer- lərində 55,1% olmuşdur. 2014-ci ildə isə əvvəlki illərlə müqayisədə əhalinin pul
57
gəlirləri artsa da, ərzağa çəkilən xərclərin xüsusi çəkisi dəyişməmişdir. Ərzağa çəki- lən xərclərin xüsusi çəkisi şəhər 52.3%-dən 51.5%-ə düşmüş, kənd yerlərində isə 55.1%-dən 56.1%-ə yüksəlmişdir. Maraqlı haldır ki, 2014-cı ildə kənd yerlərində ər- zağa çəkilən xərclər xüsusi çəkisi şəhər yerlərinə nisbətən üstün xüsusi çəkiyə malik olmuşdur. Paltar və ayaqqabıya çəkilən xərclərin ümumi istehlak xərclərində xüsusi çəkisi ölkə üzrə 6,8%, şəhər yerlərində 6.9%, kənd yerlərində 6,6% olmuşdur. 2010- ci ildə isə bu göstərici müvafiq olaraq 7,1; 7,3% və 6,9% olmuşdur (cədvəl 2.13).
2010 2012 2014
ölkə üzrə
cəmi şəhər
yerləri kənd
yerləri ölkə
üzrə cəmi şəhər yerləri
kənd yerləri
ölkə üzrə
cəmi şəhər
yerləri kənd
yerləri İstehlak xərcləri, cəmi 100 100 100 100 100 100 100 100 100 ərzaq məhsullarına 53,6 52,3
55,1 56,1
54,4 58,1
53.6 51.5
56.1 Alkoqola 0,6 0,6
0,6 0,6
0,5 0,7
0.6 0.6
0.7 tütün məmulatına 2,0 2,1
1,9 2,0
1,9 2,1
1.7 1.6
1.7 paltar və ayaqqabıya 7,1 7,3
6,9 6,7
7,0 6,3
6.8 6.9
6.6 su, işıq, qaz və digər yanacaq növlərinə 5,8
5,9 5,6
5,4 5,5
5,3 6.3
6.4 6.1
ev əşyaları, məişət texnikası və evə gündəlik qulluğa 7,8 7,1
8,6 6,4
5,8 7,1
6.6 6.4
6.8 səhiyyə xidmətlərinə 3,8 3,9
3,7 3,6
3,6 3,4
3.3 3.4
3.1 nəqliyyat xərcləri 5,4 6,0
4,7 5,0
5,8 4,1
5.3 6.0
4.5 rabitə xərcləri 1,3 1,5
1,0 1,7
2,1 1,2
2.2 2.6
1.7 istirahət və mədəniyyət xərcləri 3,5
3,4 3,5
3,1 3,2
3,1 3.0
3.1 2.9
təhsil xərcləri 1,1
1,3 0,8
1,3 1,6
0,9 1.2
1.5 0.9
mehmanxana, kafe, restoran və yeməkxanaya 4,6 5,1
4,0 4,8
5,4 4,2
5.9 6.3
5.4 digər mal və xidmətlərə 3,5 3,5
3,5 3,3
3,2 3,4
3.5 3.6
3.5
Su, işıq və digər yanacaq növlərinin istehlakına çəkilən xərclərə gəldikdə isə bu 2014-ci ildə bu, ölkə üzrə 6.3, şəhər üzrə 6.4, kənd yerləri üzrə 3.1% olmuşdur. Hesab edirik ki, gəlirlərin təhlili zamanı gəldiyimiz qənaət burada da özünü göstərir. Belə ki, kənd yerlərində ərzağa çəkilən xərclərin xüsusi çəkisinin şəhər yerlə- rinə nisbətən yüksək olması, su, işıq, qaz və digər yanacaq növlərinin istehlakının eyni olması inandırıcı görünmür. Bütün bunlar ev təsərrüfatları arasında aparılan müayinənin nəticələrinin reallıqdan uzaq olduğunu göstərir. Bu istehlak desilləri və kvintilləri üzrə bölgüdə də özünü göstərir. Aparılan statistik təhlil Azərbaycanda varlı və yoxsul təbəqənin gəlirləri və istehlak xərcləri arasında çox cüzi fərqin olduğunu Yüklə 1,26 Mb. Dostları ilə paylaş:
|