71
Azərbaycanda investisiya məqsədilə cəlb edilən vəsaitlərin kreditorları
qismində beynolxalq maliyyə-kredit təşkilatları və xarici ölkələrin kommersiya
bankları çıxış cdir. Azərbaycana bu məqsədlə daxil olan xarici kreditlərin böyük
ə
həmiyyəti güzəştli şərtlərlə müşayiət olıınur. Bu kreditlərin ödənişi 10 ildən
yuxarı müddətə nəzərdə tutulmuşdur.
Ölkə iqtisadiyyatına cəlb olunan investisiya qoyuluşları haqqında cədvəl 3.1-
dən göründüyü kimi, ölkə iqtisadiyyatına yönəldilən investisiya qoyuluşlarının
ümumi həcmində xarici investiyalar 2004-2013-ci illər ərzində 4,6 dəfə artsa da,
onun ümumi investisiyalarda payı hər il azalaraq, 2004-ci ildəki 79,9 %-dən
40,0%-ə düşmüşdür.
Cədvəl 3.1.
Azərbaycan iqtisadiyyatına investisiya qoyuluşları ( milyon ABŞ dolları ilə)
2004 2005 2006 2007 2008 2009
2010
2011
2012
2013
Cəmi xarici
Investisiyalar
2234,9 3371,0 4575,5 4893,2 5052,8 6760,3
5468,6
8247,8
8673,9 10314,0
qtisadiyyata
Investisiya
Qoyuluşlarının
cəmi həcmi
2796,6 4326,2 5922,7 7118,5 8300,4 11540,3 13033,5 17591,5 21588,9 25777,3
Xarici
investisiyaların
Iqtisadiyyata
Ümumi
investisiya
qoyuluşlarında
payı, %-lə
79,9
77,9
77,3
68,7
60,9
58,6
41,9
46,8
40,2
40.0
Mə nbə : Azərbaycanın statistik gösitəriciləri. 2013. Bakı, səh. 352.
Ölkədə son illər bankların maliyyə imkanlarının artması kredit qoyuluşlarının
artmasına gətirib çıxarmışdır (Bax: Cədvəl 3.2.). Belə ki, 2007-ci ildə ölkədə kredit
qoyuluşlarının həcmi 2004-ci ilə nisbətən 9,6 dəfə, özü də əsasən milli valyuta ilə
verilmiş kreditlər hesabına artmışdır. Həmin dövrdə manatla verilmiş kreditlər 14,2
dəfə və xarici valyuta ilə verilmiş kreditlər isə 7,0 dəfə artmışdır. Halbuki 2005-ci
il də daxil olmaqla, əvvəlki illərdə banklar tərəfindən verilən kredillərin
72
ə
ksəriyyəti, məsələn, 2006-ci ildə 66,7%-i, 2007-cı ildə 66,1%-i, 2008-ci ildə
63,9%-i, 2009-ci ildə 62,3-%-i, 2010-cu ildə 50,5%-i, 2014-ci ildə isə 46,3%-i
xarici valyutalarla verilmişdi. qtisadiyyatın maliyyələşdirilməsində özəl bankların
rolu artmış və onların kredit qoyuluşlarında xüsusi çəkisi 2014-ci ildə 2007-ci
ildəki 38,9%-dən 54,7%-ə yüksəlmişdir.
Qrafik 3.1.Azərbaycan iqtisadiyyatına investisiya qoyuluşları
(milyon ABŞ dolları ilə)
□ Cəmi xarici investisiyalar □ qtisadiyyata investisiya qoyuluşlarının cəmi həcmi
Cədvəl 3.1.
Qrafik 3.2.Xarici investisiyaların ümumi investisiya qoyuluşlarında payı, %-lə
73
Cədvəl 3.2.
Azərbaycan iqtisadiyyatına kredit qoyuluşunun həcmi və strukturu
2004 2005
2006 2007 2008 2009 2010 2011
2012
2013
Cəmi kredit
Qoyuluşu
670,3 989,6
1441,0 2362,7 4681,8 7191,3 8407,5 9163,4
9850,3 12243,7
О
cümlədən:
vaxtı keçmiş
kreditlər
124,4 109,0
60,2
77,7
99,6
159,8 303,5
492,9
633,8
748,8
Cəmi kredit
qoyuluşundan:
- valyuta ilə
443,1 632,1
898,0 1192,2 2168,1 3518,4 3521,3 3298,1
3523,8
3820,9
Kredit
təşkilatları
üzrə, manatla
Dövlət bankları
291,2 453,0
748,3 1068,3 1990,7 3027,5 3911,7 3901,9
3300,0
4137,1
Özəl banklar
Qeyri-bank
kredit
təşkilatları
304,8
74,3
451,7
84,8
653,1
39,6
1229,7
64,7
2563,0
128,1
3989,0
174,8
4318,7
177,0
5069,9
191,6
6298,8
251,5
7785,5
321,1
Mə nbə :
Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankı. Statistik bülleteni, № 3 (97), 3/20
Qrafik 3.3. Azərbaycan iqtisadiyyatına kredit qoyuluşunun həcmi
Dostları ilə paylaş: |