493
səyahəti, yaxud aşıq gördüyünü çağırar”, “Düz görən çəp”, “Oyna-
şa xəbardarlıq”, “Ancaq bir nəfəri”, “Sənə demişəm ki, öz yerinə
danış!”, “Prostoy” həkimin yanında heç olmamısan?”, “Ay dayı,
səən cano yiyim...”, “Bəs mən başıma haranın daşını töküm, ay ca-
maat...”, “A kişi sən hara qaçqınısan?”, “Aydın cavab”, “Eşşək
həmən eşşəkdi, palanı dəyişif... birdən eşşək də dəyişə bilər”,
“Sərkar bic, çoban “gic” olanda”, “Biz inanmışıq, amma sən inan”.
Əbdürrəhmanov Hümmət Həsən oğlu, Şəki rayonu, Dərəcən-
nət kəndi, müəllim, 65 yaş, 2003-cü il
Əhvalatlar
“Zənqərəboğlunun yeməkxanasında olmuş əhvalat”, “Fövqə-
ladə anlaşma” - Salamov Akif Salam oğlu (Akif Salamoğlu),
1949-cu il təvəllüdlü. Bax: “Gülən gözlər”, Bakı-2004, səh. 169,
197, “Qızıl Şərq” mətbəəsi ATSC
“Bir zərbəyə görə 8 il !” - Süleymanov Bədrəddin Nəsib oğlu,
Şəki şəhəri, pensiyaçı müəllim, 80 yaş, 2003-cü il
“Dodu vadisinin heyvanlar aləmi”, “Başqa bir görüş” - Aydın
Əhmədov, “Şəkidən başlandı uzaq səfərlər”, ss. 11, 34, 35, 36,
Bakı-1997
“Tiflis həkimi Monse və Samux qaçqınları”, “Kişi kişinin
papağını başından götürməz”, “Heç yana qaçmax lazım deyil”,
“Mən Sizi öyrədə bilmərəm”, “İlan zəhəri”, “Hacı həkim”, “Badı-
budu Hacıbala”, “Xanın Dəhnə qonaxlığı”, “Ədilxan İlisulu”,
“İtin məharəti”, “Qiyamət günü canavarın arzusu”, “Xanabad kör-
püsü”, “100 qoyun”, “Duluz daşıyan qətirlər”, “Məmə adlı oğlum
da oluf”, “Qaraçı qızı qaraçı əppəyi istəyir”, “Göydən it səsi gə-
lirdi”, “Getdi dimax olmaz-gəldi dimax olmaz”, “Kələmin kökü-
nün üstündən araba keçir”, “Qarıyla ispalkom”
“Lütvəli kişidən folklor nümunələri”
Toplayanı: Lütvəli Vahabov, tərtibçisi və elmi redaktoru Ra-
mazan Qafarlı, “Təhsil”, 2003, ss. 60-78-88
494
“Bir kibrit dənəsinin dəyəri” - toplayanı: Lütvəli Vahabov,
“Lütvəli kişidən folklor nümunələri”, II kitab, Bakı-2005, “Memar
Nəşriyyat-Poliqrafiya” MMC, səh. 30, 31
“Sabun”, “Dəvənin dərisi eşşəyə yükdür”, “Onun kollektivi qə-
dər müəllimimiz var” - Kamil Alxasov, Şəki rayonu, Kiçik Dəhnə
kəndi, müəllim, filologiya elmləri namizədi, 70 yaş, 1998-ci il
Qaraqoyunlu əhvalatları: “Xortlamış ölü”, “Məryəm oğlu
Hasanın təsəllisi”, “Havaya sovuşan güllə”, “Yeddi qardaş bir
gündə qanına qəltan edildi”, “Məryəm oğlu Hasanın Kəlbəcər
səfəri”, “Hacıbala kişinin qızılları”, “Akademik İmam Mustafaye-
vin qaraqoyunlu Cavad kişi ilə görüşü”, “Kişi papağı”, “Zənqə-
rəvoğlunun pitisi, yoxsa şirin dili”, “Bəhrəm, yoxsa Qolya”, “Ən
çox dil bilən”, “Hayindi heylə dölü ki?”, “Hər yerdə sarağan kötü-
yü olmur ha?”, “Məsləhətli oğurluq”, “Başın sağ olsun, gözün ay-
dın olsun”.
Toplayanı: Hümmət Həsən oğlu Əbdürrəhmanov, Şəki rayo-
nu, Dərəcənnət kəndi, müəllim, 65 yaş, 2003-cü il
Qaravəlli
“Ağ yalan”
Danışan: Lütvəli Vahabov
Bayatılar
I
Söyləyən: Şəki rayonu, II Biləcik kənd sakini, 1918-ci il
təvəllüdlü Münəvvər nənə
Yazıya alan: İslamova Rəhimə, Şəki rayonu, II Biləcik kənd
orta məktəbinin müəllimi, 1947-ci il təvəllüdlü, VI.2005-ci il
II
Toplayanı: Faiq Çələbi (Faiq İbrahim oğlu Çələbiyev) Sank-
Peterburqdakı A.İ.Gertsen adına Rusiya Dövlət Pedaqoji İnstitutu-
nun Etnokulturologiya kafedrasının dosenti, şənətşünaslıq nami-
zədi
495
“Azeri” qəzeti, Sankt-Peterburqda Azərbaycan milli-mədəni
muxtariyyətinin qəzeti, Dekabr, 2002, № 11, səh. 13
Həmin sırada 8 saylı bayatının F.Çələbi nənəsi Firuzənin di-
lindən qələmə almışdır.
III
“Lütvəli kişidən folklor nümunələri”, “Təhsil nəşriyyatı”,
Bakı-2003 Toplayanı: Lütvəli Vahabov, tərtibçi və elmi redaktoru
f.e.n., dosent Ramazan Qafarlı
Qeyd: Bu fəsildəki bayatıların iki nümunəsini 72 yaşlı tibb
işçisi Humay Musayeva söyləmişdir
IV
1-4 saylı bayatılar Şəki rayonunun Selbasan kəndindən top-
lanmışdır
12, 13 və 14-cü beytləri kitabxana işçisi Heyran Şirəliyeva
təqdim etmişdir, 1987-ci il
20-ci beyt müəllim Əlibəy Cabbarovdan, 21-ci beyt isə
Şövkət Məmmədovadan qələmə alınmışdır. Bu bölmədəki digər
bayatı nümunələrini Şəki rayonundakı Kiş orta məktəbinin şagird-
ləri S.Qarayeva, M.Fərhad, F.Daşqın, H.Elçin və b. qələmə almış-
dır, 1984-cü ildə
V
Bu bölmədəki bayatılar Lütvəli Vahabovdan qələmə alın-
mışdır
VI
Bu bölmədəki bayatılar Şəki şəhər sakini Cəmilə Şərifovadan
qələmə alınmışdır
VII
Bu bölmədəki bayatıları Şəki rayonunun Baş Küngüt kənd
sakini Güldəstə Şirinovanın dilindən Fəttah Xalıqov qələmə al-
mışdır, 2007-ci il
496
Xoyratlar (kəsik bayatılar)
Xoyratlar (kəsik bayatılar) Həyat Qaffarovanın, F.Çələbinin,
R.İslamovanın, L.Vahabovun, H.Şirəliyevanın, S.Qarayevanın və
b. dilindən qələmə alınmışdır.
Vəsf
Qeyd olunan vəsf Şəki şəhər sakini Qaffarova Hüsniyə Ya-
qub qızının dilindən qələmə alınmışdır
Dildemələr (ağılar)
I bölmədəki ağılar 1997-ci ildə Şəki şəhər sakini, 50 yaşlı qa-
dın mollası kimi tanınan Zəhra Əliyevanın dilindən qələmə alın-
mışdır
II bölmədəki qeydləri mədəniyyət işçisi Təranə Qaqaşova
təqdim etmişdir, 1987-ci ildə
III bölmədəki ağıları Şəki şəhərindən kitabxana işçisi Heyran
Şirəliyeva təqdim etmişdir, 1987-ci ildə
IV bölmədəki ağılar Şəki rayonunun Oxut kənd sakinləri Bəl-
yar (1), Sədayə Rəsulova (2), Qoxmuq kənd sakinləri Nəsibə
Abdullayevanın (3,4) və Zivər Mustafayevanın (5) dilindən Fəttah
Xalıqov qələmə almışdır
Deyimlər, söyləmələr, qoşqular
Danışanlar, söyləyənlər:
Bəstərək nənə (Bəstərək Cabbar qızı) - Şəki şəhəri, evdar qa-
dın, 80 yaş, 1972-ci il
Faiq Çələbi - Sankt-Peterburq, elmi işçi
Əlibəy Cabbarov - Şəki şəhəri, müəllim, 61 yaş, 1990-cı il
Hüsniyə Qaffarova - Şəki şəhəri, müəllimə, 50 yaş, 1990-cı il
Həyat Qaffarova - Şəki şəhəri, evdar qadın, 85 yaş, 1995-ci il
Lütvəli Vahabov - Şəki şəhəri, müəllim, 80 yaş, 2001-ci il
Oruc müəllim – Şəki ş.
Mülayim xala - Şəki şəhəri, evdar qadın, 90 yaş
Dostları ilə paylaş: |