Microsoft Word berk senaye tul docx
Yüklə 0,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
qtisadi cəhətdən ən səmərəli modifıkator ucuz və geniş xammal bazasına malik olmalıdır. Belə modifikator aparılan tədqiqatlar nəticəsində müəyyən edilmiş istismardan çıxmış polimerlərin təkrar emalı nəticəsində alınan təkrar emal məhsullarıdır. Hal-hazırda xarici ölkələrdə neft bitumunun modifıkasiyası məqsədite SBS növlü polimerdən və kükürddən istifadə olunur. Bundan başqa SBS növlü polimerdən müxtəlif yol təmiri işlərini aparmaq məqsədüə mastikada hazırlanır. Polimerin bituma əlavə olunmasının modifıkasiya effekti polimer-bitum kompozisiyasının hazırlanma prosesinin texnologiyasından asılıdır [ 14] .
temperaturda intensiv qarışdırmaqla aparılmalır. Əksər polimerlərin parçalanma temperaturu (polietilen, polipropilen, etilen-propilen kauçuku, termoelastoplastlar və b.) bitumla qarışma temperaturundan daha yüksəkdir. Yəni polimerin kütləsində termo və mexanodestruksiya prosesləri getmir, əgər gedirsə də çox az olur. Bitumlar qızdırıldıqda yumuşalırlar, termo plastik polimerlər isə özlü-axar hala keçir. Beləliklə polimerlə bitumun qarışığı yüksək temperaturda iki müxtəlif özlülüyə malik mayedir. Deməli bitumla polimerin qarışması prosesi mayenin mayedə disperləşməsinə gətirib çıxarmalıdır. Belə sistemlərin disperslik dərəcəsi komponentlərin özlülüyündən və qarışıqlı həll olmalarından asılıdır. Rezin ovuntusu və bitum əsasında hazırlanmış qarışıq yüksək temperaturda emulsiyadır. Beləliklə, yüksək temperaturda polimerin bitumla qarışdırılması iki mərhələ gedir: maye bitumda polimerin emulsiyası və sonra şişməsi. Polimerin bitumda dispersləşmə dərinliyi polimerin hissəciklərinin ölçüsündən asılıdır. Polimer bitum kompozisiyasının disperslik dərəcəsi komponentlərin qarışması üsulundan çox asılıdır. Ən yaxşı nəticə kolloid dəyirmanlardan istifadə elməkdir. Polimerlə modifıkasiya olunan bitumu hazırlayarkən, komponentlərin prosesə verilmə mərhələsi olduqca çox vaxt aparır. Qarışma prosesini ən azı 5
saat aparmaq lazımdır. Bu da son məhsulun keyfıyyətinə mənfi təsir göstərir. Yüksək tenıperatur şəraitində uzun müddət qalmış bitum oksidləşir və bu da çox kobud kompozisyanın alınmasına gətirib çıxarır. Bitum polimer qarışığı makro və ya mikro bircins olmayan sistemdir. Onların xassələrini qarışığın fəza quruluşu müəyyən edir. Bituma elastik xassəni yalnız onu polimerlə modifikasiya etməklə əldə etmək olar. Bitum kütləsində polimer dispers sistem əmələ gətirərək yüksək fiziki- mexaniki xassəyə malik kompozisiya materialı əmələ gətirir. Bitumun keyfiyyəti onun polimer tərəfındən modifıkasiyasına heç bir təsir göstərmir. Bu da modiflkasiya prosesində iştirak edən polimerin təbiəti ilə əlaqədardır. Lakin bitumun fiziki-kimyəvi xassəsi onun polimerlə uyğunlaşmasına mühim təsir göstərir. Bitumun oksidləşmə dərəcəsinin artırılması onun polimerlə uyğunlaşmasını pisləşdirir, bu onunla əlaqədardır ki, bitum oksidləşdikcə onda yüksək molekullu qətranların miqdarı artır, əksinə aşağı molekullu qətranların miqdarı isə azalır. Ona görə də polimerin bitumda şişməsi azalır. Polimer-bitum kompozisiyası hazırlamaq üçün götürülən ilkin bitum aromatik birləşmələrlə zəginləşdirilməlidir ki, komponentlərin uyğunlaşmasına şərait yaransın. Alınan bu nəticə polimerlərin fiziki kimyasında göstərilən vəziyyətlə eyni olur. Polimerin bituma verilməsi onun 25°S temperaturda uzanmasını kəskin aşağı salır. Polimerlə modifıkasiya olunmuş bitumun uzanma zamanı qırılmaya qarşı davamlılığını artırmaq üçün 25°S temperaturda uzanma göstəricisi 100 sm olan bitumdan istifadə etmək lazımdır. Bu məqsədləmineral doldurucudan istifadə edilir. Polimerlərlə modifıkasiya olunmuş bitum dispers sistemdir (eyni cinsli deyil), buna görədə o termodinamiki olaraq dayanaqlı deyil, bu səbəbə görədə bu sistem dağılır. Polimerlə bitumun oxşarlığı nə qədər çox olarsa, kompozisiya materialının dayanaqlığı da bir o qədər çox olar. Rezin
ovuntusu ilə
modifıkasiya olunmuş
bitumun yumşalma temperaturunun digər bitumlara nisbətən istiliyə davamlılığını təyin edilmişdir. Alınan nəticələr cədvəl 3.9-da göstərilmişdir [ 21] .
Müxtəlif kimyəvi təbiətə malik modifikasiya olunmuş bitumların xassələri Эюстярижилярин ады Модификасийа олунмуш битумлар Резин овунтусу иля (10% кцт) «Бакы 85/25» Полистрол (5%мос) БДУ 70/100 25°C temperaturda iynənin nümunəyə girmə dərinliyi, 10-1 mm 45,7
58 Qırılandan 3 dəq sonra 25°C-də elastikliyi, sm 77
60 0 0 C temperaturda iynənin nümunəyə girmə dərinliyi, 10-1 mm 24
29 0 0 C-də uzanması, sm 28
48 Yumuşalma temperaturu, 0 C
82 25°C-də uzanması, sm 60 94
Elastikliyi, % 94
80 135°C-də kinematik özlülüyü, sst 1588
1710 Eynicinsli olması eynicinslidir Eynicinslidi Kövrəklik temperaturu, -27
-27 Alışma temperaturu, 264 286
Mərmərə yapışması yapışmır Yapışmır Yumuşalma temperaturunun dayanaqlı olması, °C 29 15
Cədvəl 3.10 Asfaltbeton qarışığının fiziki-mexaniki göstəriciləri Эюстярижилярин ады Нцмуняляр 1 2 3 4 Сыхылмада мющкямлик щядди, МПа 20 0
50 0 Ж-температурда
2,2 0,9
2,3 0,91
2,0 0,88
2,3 0,90
Суйадавамлылыг ямсалы 0,9
0,9 0,89
0,95 Yüklə 0,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|