Dağ süxurunun deformasiya xüsusiyyəti – xarici yükün təsirindən öz formasını dəyişməsidir. Elastiklik və plastiklik dağ süxurunun deformasiya xüsusiyyətidir. Elastiklik və plastiklik hidravliki pres vasitısilə öyrənilir. Presdə puanson yükü artdırdıqda süxurda dağılma baş verir.
Lakin sərtliyi G puansona təsir edən yükün P süxurun deformasiya qiymətinə nisbətidir
=tgα (1.9)
Dağ süxurunun elastikliyi – laya təsir edən yükdən öz həcmini dəyişərək, yük götürüldükdə isə əvvəlki həcmini bərpa etməsidir.
=- (1.10)
Burada, – nisbi deformasiya;
– süxur nümunəsi dartəldəqda və yaxud sıxlıqdakı normal gərginlikdir;
– mütləq deformasiyadır (uzanma, gödəlmə);
- əvvəlki ölçüdür (uzunluq, eni, hündürlük).
Elastiklik əmsalı L.A.Şreyner qaydası ilə aşağıdakı kimi hesablanır:
(1.11)
Burada, P – elastiki deformasiya yaradan yükdür;
– ştampın diametri;
– vreilən yükdə süxurun elastiki deformasiyasıdır.
Polad üçün E=2·107-2,2·107H/sm2, dağ süxurları üçün E=106-107 H/sm2. Puanson əmsalı poladda µ=0,25-0,33, gil süxurlarında µ=0,25-0.35, əhəng daşında µ=0,28-0,33, qum daşında µ=0,30-0,35 olur.
Dostları ilə paylaş: |