Orxan pamuk məNİm adim qirmizi
Yüklə 3,5 Mb. Pdf görüntüsü
|
724 dinlədim. Hamımızın həyatında hələ baĢımıza gələndə belə elə vaxtlar var ki, bundan sonra çox uzun
müddət unutmayacağımız bir Ģeyi
yaĢadığımızı baĢa düĢürük. Qüssəli yağıĢ yağırdı. Kəpənək yağıĢdan qüssələnən kimi, kədərli halda xəncərini qucaqlamıĢdı. Zirehinin arxası undan ağappaq olan Leylək əlində lampa cəsarətlə təkkənin içərilərinə gedirdi. Təkkə divarlarında kölgələri xəyal kimi gəzinən bu usta nəqqaĢlar mənim qardaĢım idilər, onları yaman çox sevirdim! NəqqaĢ olduğuma görə xoĢbəxtlik duyurdum. «Ustad Osmanla yan-yana oturub günlərlə qədim ustadların möcüzələrinə baxmağın necə xoĢbəxtlik olduğunu bilirsənmi?» – Qaradan soruĢdum. «Səni öpdümü? Gözəl üzünü oxĢadımı? Əlindən tutdumu? Bacarığına, biliyinə heyran oldunmu?» «Ustad Osman mənə qədim ustadların möcüzələri arasında sənin üslubun olduğunu göstərdi», – Qara dilləndi. «Üslubun, nəqqaşın özü istəyib seçdiyi bir şey olmadığını, nəqqaşın keçmişinin, unutduğu xatirələrinin bu gizli nöqsanı üzə çıxardığını öyrətdi. Bir vaxtlar çox utanılan, bizi qədim ustadlardan fərqləndirməsinə görə gizlədilən həmin gizli nöqsanların, zəifliklərin, ayıbların firəng ustadlarının üsulları bütün cahana yayıldığına görə bundan sonra artıq «şəxsi downloaded from KitabYurdu.org
725 xüsusiyyət», «üslub» kimi təriflənib ortaya çıxacağını da göstərdi. Bundan sonra nöqsanlarıyla öyünən sadəlövhlər üzündən aləm daha rəngli, daha səfeh və əlbəttə, daha çox nöqsanlı olacaq. Söylədiklərimə qürurla inanması Qaranın bu yeni səfehlərdən biri olduğunu göstərirdi. «PadĢahımızın kitabları üçün illər boyu yüzlərlə atın burun deĢiyini düzgün çəkməyimi Ustad Osman izah eləyə bildimi?!» – soruĢdum. «Lap uĢaq vaxtlarınızdan bəri sizə verdiyi eşq,
istəyirdi ki, sizin yox, Osmanlı nəqqaĢxanasının üslubu olsun. Siz də içinizdən gələn nöqsanları,
vaxt ki Ustad Osmanın gözlərinin dəyməyəcəyi baĢqa kitablar, baĢqa səhifələr üçün rəsm elədin, o zaman içində illərlə yatan atı çəkdin». «Rəhmətlik anam atamdan daha çox ağıllıydı», – dedim. «NəqqaĢxanada yalnız Ustad Osmandan yox, o biri sərt və əsəbi ustadların Ģillələrindən, bölükbaĢının bizi sındırmaq üçün xətkeĢlə vurmasından gözüm qorxub daha qayıtmayacağıma görə evdə ağladığım bir axĢam mənə aləmdə iki cür adam olduğunu demiĢdi: uşaq downloaded from KitabYurdu.org
726 çağlarında yediyi şillələrin altında qalıb əzilənlər. «Onlar həmiĢə əzik qalırlar», – rəhmətlik anam deyirdi. Çünki tələb olunduğu kimi, Ģillə içlərindəki Ģeytanı öldürür. Bir də həmin Ģillələrdən içlərindəki şeytanı öldürmədən, ancaq qorxudub, tərbiyə eləyib çıxan bəxtəvərlər var. Onlar da uĢaqlarının bu pis xatirəsini heç unuda bilməzlər, amma – «bunu heç kəsə söyləmə», anam demişdi, – Ģeytanla keçinməyi öyrəndiklərinə görə hiyləgər olmağı, naməlumu bilməyi, dost qazanmağı, düĢməni tanımağı, arxalarında iĢlənən hiylələri vaxtında sezməyi, birini də mən deyim, nəqĢ eləməyi hamıdan yaxĢı bacarırlar. Ustad Osman bir ağacın budaqlarını ahənglə çəkmədiyimə görə mənə elə Ģillə vurardı ki, gözümdən əzab yaĢları axanda gözlərimin qabağında meĢə canlanırdı. «Səhifənin ən axırındakı nöqsanı görmürsən», – deyib baĢımı hiddətlə yumruqlamasından dərhal sonra güzgünü eĢqlə əlinə götürür, göz vərdiĢindən xilas olmağımıza görə səhifənin üzərinə qoyur, yanağını yanağıma dayayıb, güzgünün içindəki tərs səhifədə birdən gözə görünən nöqsanları mənə bir-bir elə eĢqlə göstərirdi ki, mən nə o eĢqi, nə də o əndamı heç unuda bilmədim. Hamının qabağında danlayıb, əlimə xətkeĢlə vurduğuna görə yatağımda ağladığım gecənin səhəri əllərimi elə sevgiylə downloaded from KitabYurdu.org
727 öpərdi ki, bir gün əfsanəvi nəqqaĢ olacağıma həvəslə inanardım. O atı mən çəkməmiĢəm». «ƏniĢtəmi öldürən məlunun oğurladığı son rəsmi biz – Leyləyi nəzərdə tuturdu – təkkədə axtaracağıq. Sən o son rəsmi görmüĢdünmü?» «Nə padĢahımızın qədim ustadlarla bağlı biz nəqqaĢların, nə də dininə bağlı müsəlmanın qəbul eləyəcəyi Ģeydi», – deyib susdum. Bu sözüm onu daha da iĢtahalandırdı. Leyləklə birgə təkkənin altını üstünə çevirib axtarmağa baĢladılar. Bir-iki dəfə məhz iĢlərini asanlaĢdırmaq üçün yanlarına getdim. ĠĢarə elədim ki, tavanı axan dərviĢ otaqlarının birində yerdəki çuxura həm yaxınlaĢmasınlar, həm də istəyirlərsə, axtarsınlar. Otuz il ərzində təkkənin dilənçiləri bəktaĢilərə qarıĢıb dağılandan bəri Babanın qaldığı kiçik otağın yoğun açarını verdim. Həvəslə girdikləri otaqda bir divarın olmadığını, yağıĢın, doğrudan da, içəri yağdığını görəndə otağı belə axtarmadılar. Kəpənəyin onlarla birgə olmaması xoĢuma gəlmiĢdi, amma məni günahlandıracaq dəlil tapılanda onun da o biri ikisinə qoĢulacağını sezirdim. Ustad Osmanın bizi iĢgəncələrin öhdəsinə verməsindən qorxub, onun qarĢısında bir-birimizə kömək eləməyimizi, xəzinədarbaĢının qabağına bu güclə çıxmalı olduğumuzu söyləyən Qara və Leylək əməlli-baĢlı yaxınlaĢmıĢdılar. Qaranı downloaded from KitabYurdu.org
Yüklə 3,5 Mb. Dostları ilə paylaş:
|