O‘zbekiston milliy universiteti horijy filologiyasi fakulteti O‘zbek

Turkiy tillarda моrfonologik hodisalar (моrfonema) 20- аsrning 70 –yillaridan boshlab o‘rganila boshlandi

morfonema

Хаkas tili

Boshqird tili

Таtar tili

Qoraqalpoq tili

Chuvash tili

Qozoq tili

Qirg‘iz tili

.

• Morfonologiyaga doir ba’zi masalalar o‘zbek tilining morfologiyasida qisman juda sodda holda aytib o‘tilgan, keyinchalik «o‘zbek tilida turli morfemalarning so‘z tarkibiga qo‘shilishi fonetik o‘zgarishga olib kelmaydi. Faqat ayrim hollarda fonetik jihatdan qisman o‘zgarish yuz beradi — deyiladi va asosan, ikki holat keltiriladi: a) so‘z va forma, yasashda negizdagi tovush boshqa tovush bilan almashadi: (son— sana, ong — angla, sana — sanoq, tara — taroq, sayla — saylov, eshik — eshigi, o‘rtoq— o‘rtog‘u b) so‘z o‘zgartirishda ba’zan negizdagi tovush tushib qoladi: og‘iz — og‘zi, ko‘ngil — ko‘ngli, burun — burni kabi. Fonemalar almashinuvi va boshqa fone­tik hodisalar prof. Ayub. G‘ulomning morfologiyaga doir ishlarida yoritiladi.