MAVZU:
Biosfera uning chegaralari va tarkibi. Biosferada modda
larni aylanishi.GeoxronologiY. Eon, Era, Davr, Zamon va makon
xaqida tushuncha.
1-bosqich.
Mavzuga
kirish
(10 daqiqa)
1.1. Mavzuning nomini ekranga chiqaradi va mazkur mavzuni
yoritishdan kutilayotgan asosiy natijalar tо‘g‘risida axborot
beradi.(1-ilova).
1.2. Mavzuni yoritish bо‘yicha tuzilgan reja savollarini
namoyishga uzatadi.(2-ilova).
1.3. Bugun о‘tilishi kutilayotgan dars mashg‘uloti muloqot tarzida
bо‘lishi ta’kidlanadi. Muloqotni qanday tashkil qilish tо‘g‘risidagi
eslatmani ekranga chiqaradi.(3-ilova).
Tinglaydilar
Kо‘chirib oladilar.
Tinglaydilar mulo qot
qoidalari bilan
tanishadilar, muhoka
ma qiladilar savolga
javob beradilar.
2. Asosiy
bosqich
(60 daqiqa)
2.1. Rower Point dasturi asosida kо‘rgazmali materiallar bо‘yicha
ma’ruza о‘qiydi.
Ma’ruza davomida asosiy tushunchalarni qayd etish lozimligini
uqtiradi. Talabalarning yozib olishlarini ta’kidlaydi.
2.2.Biosfera uning chegaralari,tarkibini о‘rganishni axamiyati
haqida umumiy tushuncha berish (4-ilova), (tegishli slaidlar).
2.3.Biosferada moddalar aylanishi,(5-ilova).
2.4.Geoxronologiya haqida tushuncha beriladi. Sxemada
kо‘rsatiladi,(6,6.1-ilova).
2.5.Eon,Era,Davr,Zamon,Makon tabiiy sharoitlarini о‘rganish
haqida ma’lumotlar, tushunchalar beriladi va slaydlar orqali
namoyish olib boradi.(7-ilova).
2.6.Organik dunyo mohiyati haqida ma’lumot tushuntirladi. (8-
ilova).
2.7.Talabalar bilimlarini faollashtirish,mustahka
mlash maqsadida quyidagi savollarni beradi,(9-ilova)
-
Biosfera uning chegaralari va tarkibiy tuzilish tushunchalarini
yoritib bering?
- Biosferada moddalar aylanishini tushuntiring?
- Geoxronologiya haqida tushunchani ahamiyati nimad?
- Zamon va makon xaqida,tirik tabiat mohiyati haqida
nima bilasiz?
Tinglaydilar, yozadilar.
Talabalar berilgan
savollarga javob
beradilar.
3. Yakuniy
bosqich
(10 daqiqa)
3.1. Mavzuni umumlashtiradi va umumiy xulosalar yasaydi.
Talabalar diqqatini mavzuning asosiy tomonlariga qaratadi.
3.2. Mustaqil ishlashlari uchun nazoarat savollariga javob
tayyorlab kelish vazifasini beradi.
Tinglaydilar.
Vazifani yozib oladilar.
1-ilova
2-ilova
REJA:
3-ilova
4-ilova
Biosfera uning chegaralari va tarkibi.
Biosfera deb –tiriklik dunyosini yashash chegaralari orasida hayot
kechiradigan muxitiga aytiladi.Biosfera asosan uchta sferada tarqalib;
1.Litosfera.
2.Gidrosfera.
3.Atmosfera.
Litosfera yer planetasini qattiq qismi bо‘lib asosiy massasi
bо‘lib hisoblanadi. Uning tarkibi ma’lum bо‘lgan kimyoviy elementlar
ning murakkab aralashmasi,birikmasi va qotishmasidan
iborat bо‘lib turli minerallardan tarkib topgan.Yer asosan uchta qobiq
hosil qilib:
1.Yadro.
2.MantiY.
3.Qobiq.
Yadro suyuq agregat holida bо‘lib va og‘ir metallardan tarkib
topgandir.Yuqori bosim va yaro reaksiyasi hisobiga temperatura о‘ta
yuqori darajada bо‘lib barcha moddalar erigan holda mavjuddir.
Yerning qattiq qismiga nisbatan suyuq qismi xar-xil aylanish
tezligiga ega bо‘lishi yer magnit maydonini hosil qilishiga olib
keladi.
Mantiya yerni eng qalin va asosiy massasini hosil qilib bir
qancha bо‘laklar- plitalar sifatida о‘z aro yoriqlar hosil qiladi.Ular
yuqori qismi bir biriga nisbatan xarakatlanib yerning qita’larini
REJA:
1. Biosfera uning chegaralari va tarkibi,umumiy xarakteris
tika. Ekologiyasi.
2..Biosferada modda larni aylanishi
3. GeoxronologiY.
4. Eon, Era, Davr, Zamon va makon
xaqida tushuncha, kiskacha ta’rif.
Muloqotga ishtirok etuvchilarga eslatma!
1.Muloqot muammoni yechishga qaratilgan usuldir.
2.Gapirayotganda uzoq sо‘ylama, boshqalar ham о‘z fikrlarini bayon etishlarini unutma.
3.Hissiyotni jilovlagan holda fikringni shunday jamlab aytki, u murod nishoniga tegsin.
4Muxolifatingni sо‘zlarini hurmat bilan tingla.
5.Monosabatingni aniq bergin va fikrlar takrorlanishiga yо‘l qо‘yma!
6.О‘z bilimdonliging, iqtidoring va zakovatingni kо‘rsatish uchun sо‘ylama, balki
munozara mavzusi doirasida sо‘z yuritgin.
7.Fikringni qabul qilishlari va uni ma’qul topishlari uchun kurashgin!