Qadimgi Sharq adabiyoti haqida tushuncha bering

xasisligi 
ustidan 
kuladi. 
Umuman 
olganda, 
Martsial 
epigrammalarining kopchiligi satirik bolib, ularning shon-shuhrat qozonishiga 
ham eng avvalo mana shu jihat sabab bolgandir. Uning asarlarining badiiy 
fazilatlari sifatida hozirjavoblik, favqulodda tugullanmalar, qisqalik va 
boshqalarni keltirish mumkin. Detsim Yuniy Yuvenal (mil.iy 60 – 140 yillar) 
ham mashhur Rim satirigidir. Uning qalamiga mansub satiralardan 16 tasi 
bizgacha etib kelgan. Ularni oz xarakteriga kora 2 guruhga ajratish mumkin. 1. 
1-9 satiralar. Ularda otkir fosh etuvchi xarakterga ega bolib, ularda shoir Rim 
jamiyati yuqori doiralarining illatlarini keskin tanqid ostiga oladi. 2. 10-16 
satiralar. Ularda shoir stoyachilar falsafasi ruhida axloqiy mavzularda 
mulohaza yuritadi. Rim adabiyoti tarixida Yuvenal ozining fosh etuvchi 
satiralari bilan qadrlidir.Umumiy tanazzul fonida Apuley (mil..av.gi 124 – 180 
yillar) ijodi kishi diqqat-etiborini oziga jalb etadi. Apuley ham Yunon, ham lotin 
tilida bab-baravar qalam tebratgan ijodkordir. Uning Yunon tilidagi asarlari 
unutilgan, lotin tilidagi asarlari esa etib kelgan. Bular “Gulzor”, “Apologiya” va 
“Metamorfozalar” asarlaridir. Apuley “Metamorfozalar” romani tufayli shon-

---

18 
shuhrat qozongan. Bu asar keyinchalik “Oltin eshak” nomi bilan yuritila 
boshlagan. Roman syujeti asarning bosh obrazi Lutsiyning fantastik tarzda 
eshakka aylanib qolishiga asoslanadi. U turli xojayinlar qoliga tushib, 
odamlarning turli-tuman badkirdorliklariga guvoh boladi. mana shu 
qoliplovchi hikoya ichida yana bir necha mustaqil hikoyalar mavjud bolib, ular 
orasida Amur va Psixeya haqidagi qissa ayniqsa dilbardir. Unda juda musaffo