dəmir yolunun istehsalat fəaliyyəti ilə bağlı mayelərin axması nəticəsində ətraf mühitin
çirklənməsinə, torpağın bataqlıqlaşmasına yol verməmək;
torpağın eroziyadan (aşınma) və deflyasiyadan (süxurların küləyin gətirdiyi mineral
hissəciklərlə aşınması) mühafizəsi üzrə tədbirlər görmək;
torpağın fövqəladə hallardan mühafizəsi üzrə aqromeşəmeliorasİya, yanğınaqarşı və digər
zəmri tədbirləri həyata keçirmək;
su kəməri və kanalizasiya şəbəkələrinin, suötürən qurğuların və digər mühəndis
kommunikasiyalarının yerləşdiyi yerlərdə hər hansı binanın və tikilinin insana, eləcə də kənd
təsərrüfatı işlərinin aparılmasına yol verməmək;
torpaqdan və sudan istifadə qaydalarını pozmamaq.
8.
Kənd təsərrüfatı sahələrinə bitişik olan yerlərdə dəmir yolunun xüsusi mühafizə zonasının
və təhkim zolağının ərazisi alaq otlanndan və ağac-kol bitkilərindən təmizlənməlidir.
9.
Dəmir yolunun xüsusi mühafizə zonasının və təhkim zolağının meşə massivlərinə bitişik
ərazilərində qurumuş ağaclann, yerə tökülmüş quru budaqlann, onlann kəsilmiş qalıqlarının və
digər tezalışan materialların yığılıb saxlanmasma yol verilmir.
10.
Dəmir yolunun xüsusi mühafizə zonası və təhkim zolağı meşə kənarından 3-5 metr eni
olan yanğınaqarşı şumlama zolağı ilə, yaxud eni 3 metrdən az olmayan minerallaşdml- mış
zolaqla ayrılmalıdır.
11.
Dəmir yolunun xüsusi mühafizə zonası və təhkim zolağı hüdudlarından ərazini alaq
otlarından, ağac və kol bitkilərindən təmizləmə işləri ADDY tərəfindən, həmçinin dalan yolları
olan başqa təşkilatlar, müəssisələr və ya idarələr tərəfindən yerinə yetirilir.
12.
Mühəndis kommunikasiyalannm, elektrik ötürücü rabitə, magistral neft-qaz kəməri
xətlərinin və digər xətti qurğuların dəmir yolunun xüsusi mühafizə zonası və təhkim zolağı
hüdudlarmda yerləşdirilməsinə yalnız Azərbaycan Respublikasınm Nəqliyyat Nazirliyi ilə
razılaşdırmaqla yol verilir.
13.
Dəmir yolunun xüsusi mühafizə zonasında və təhkim zolağında yerləşən mühəndis
kommunikasiyalarının, elektrik ötürücü rabitə, magistral neft-qaz kəməri, rabitə xətlərinin və
digər qurğuların təhlükəsiz istismarı və tikintisi zamanı normativ hüquqi aktlarda nəzərdə tutulan
qaydaların və texniki tələblərin pozulması qanunvericiliklə müəyyən edilmiş məsuliyyətə səbəb
olur.
14.
Dəmir yolunun xüsusi mühafizə zonası və təhkim zolağı hüdudlannda yerləşən tökmə
yatağın yamaclarında, daimi hasarlarda, qurğularda və dəmir yolunun digər obyektlərində hüquqi
və fiziki şəxslər tərəfindən reklamların yerləşdirilməsinə yalnız Azərbaycan Respublikası
Nəqliyyat Nazirliyinin icazəsi ilə yol verilir. Xüsusi mühafizə zonası və təhkim zolağı
hüdudlarmda yol və yolətrafı reklamlar dəmir yol nəqliyyatının normal fəaliyyətinə maneə
yaratmamalı, görməni pisləşdirməməlidir. Reklamların yerləşdirilməsi hərəkətin təhlükəsizliyinə
ziyan vurmamalı, Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş digər
tələblərə cavab verməlidir. ADDY öz səlahiyyətləri çərçivəsində demir yolunun xüsusi mühafizə
zonasında və təhkim zolağında yerləşdirilmiş reklamların vəziyyətinin yoxlanılmasmı həyata
keçirir.
841
111.
Dəmir yolunun xüsusi mühafizə zonasında və təhium zolağında,
həmçinin dəmir yollarının sanitariya-mühatızə zonasında torpaq
sahələrindən istifadə olunması
15.
Xüsusi mühafizə zonası hüdudlannda yalmz dəmir yol obyektlərinin möhkəmliyi və
dayamqlığmın təmin edilməsinə yönəldilmiş işlər görülə bilər. Bu qaydalarda nəzərdə tutulmuş
fəaliyyət istisna olmaqla, xüsusi mühafizə zonası ərazisində hər hansı digər təsərrüfat fəaliyyəti
qadağandır.
16.
Dəmir yolunun sanitariya-mühafizə zonasında torpaq sahələri onların mülkiyyətçiləri və
ya istifadəçiləri tərəfindən yalnız bostan və tərəvəz becərilməsi, habelə və ot çalmı məqsədləri
üçün fiziki və ya hüquqi şəxslərə qısamüddətli istifadəyə verilə bilər.
17.
Təhkim zolağı hüdudlannda torpaq sahələri yalnız qatarların hərəkət təhlükəsizliyi
tələblərinə riayət olunmasının təmin ediləcəyi təqdirdə, Azərbaycan Respublikası Nəqliyyat
Nazirliyinin razılığı ilə ADDY tərəfindən bostan və tərəvəz becərilməsi, habelə örüş və ot çalını
məqsədləri üçün fiziki və ya hüquqi şəxslərə qısamüddətli istifadəyə verilə bilər. Təhkim zolağı
hüdudlannda müəyyən obyektin yerləşdirilməsinə Azərbaycan Respublikası Nəqliyyat
Nazirliyinin razılığı ilə qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada rəsmi icazə verilə bilər.
18.
Bu qaydalann 17-ci bəndində göstərilənlərlə bağlı müraciətlərə bir ay müddətində
baxılır.
19.
Azərbaycan Respublikasının Nəqliyyat Nazirliyi dəmir yolunun təhkim zolağı hü-
dudlarmda torpaq sahəsindən müddətli istifadəçilərin uçotunu apanr.
20.
Təhkim zolağı hüdudlannda qısamüddətli istifadəyə verilmiş torpaq sahələrinin
saxlanması və yaxşılaşdın İması itə bağlı tərəflərin öhdəlikləri ADDY ilə və ya dalan yollan olan
başqa təşkilat, müəssisə və idarə ilə torpaq sahələrindən müvəqqəti istifadə edən şəxs arasında
bağlanmış müqavilədə müəyyən edilir.
21.
Təhkim zolağı hüdudlannda torpaq sahələrindən müvəqqəti istifadə edən hüquqi vG
fiziki şəxslər tərəfindən bu ərazidə hər hansı əsaslı tikinti işlərinin aparılmasına, həmin ərazidən
qumun, gilin, diger tikinti materiallanmn və torpağın götürülməsinə, dəmir yol təyinatlı bina və
digər tikililərə, həmçinin dəmir yol obyektlərinin zərərli təbii təsirlərdən qorunması məqsədi ilə
əkilmiş ağaclara təhlükə yaradan, hərəkət təhlükəsizliyinə ziyan vuran, dəmir yol xətti boyu
görünməni pisləşdirən obyektlərin yerləşdirilməsinə və tikintisinə yol verilmir.
22.
Təhkim zolağı hüdudlannda hər hansı bir obyektin yerləşdirilməsini istəyən fiziki və ya
hüquqi şəxs həmin obyektin yerləşdirilməsinin razılaşdıniması məqsədi ilə obyektin təyinatı
göstərilməklə, onun yerləşdiriləcəyi sahənin 1:200-1:1000 miqyasda texniki planmı və bu
obyektin layihə cizgilərini Azərbaycan Respublikasının Nəqliyyat Nazirliyinə təqdim etməlidir.
23.
Azərbaycan Respublikasmm Nəqliyyat Nazirliyi və Daxili İşlər Nazirliyi demir yolunun
xüsusi mühafizə zonası, təhkim zolağı və sanitariya-mühafizə zonası hüdudlannda torpaq
sahələrindən istifadə edən şəxslər tərəfindən torpaqdan istifadə qaydalanna riayət olun- masma
nəzarət edir, bu zonalarda qanunsuz tikililərin yerləşdirilməsinin qarşısını alırlar.
24.
ADDY və ya dalan yollan olan başqa təşkilatlar, müəssisələr və idarələr xüsusi mühafizə
zonası və təhkim zolağı hüdudlarmda dəmir yol obyektləri ilə bağlı təmir, esas-
842