Seçilmiş əsərləri, I CİLD
241
ğara tərəfdən üzü bəri axışıb gəlir.
Əfrayıl. Doğrudan, o nədir elə? Elə bil sel gəlir.
Mövlud. N
ə sel? Axı yağış yoxdur. Heç göy üzündə bulud
da görünmür.
Ma
şın səsi eşidildi.
R
əhman. Kimsə gələn var.
Mövlud. O, “kims
ə” deyil, Həmzə Çaparlıdır.
Əfrayıl. Onun özü ilandan betərdir.
Ma
şın səsi uzaqlaşdı. Həmzə Çaparlı gəldi.
H
əmzə Çaparlı. İlan sürüsü kəndə hücum edib.
Əfrayıl. Bunun günahı sizdədir.
H
əmzə Çaparlı. Bizdə?
Əfrayıl. Bəli, sizdə. Gedib ilanların yuvasına çöp uzatdınız.
Onlar da hücum etdi...
H
əmzə Çaparlı. İlanlara çöp uzadan sənin qohumun Cavad
Əmirxanlı oldu. İlanları qəzəbləndirən odur.
Əfrayıl. Bəs kim idi Mağaranın ağzını betonlayan: sən ya
Cavad
Əmirxanlı?
H
əmzə Çaparlı. Boş-boş çərənləmə.
Mövlud. Ç
ərənləmə boş-boş. Bizim aramızda ilanlarla
dostlu
ğu, ya düşmənçiliyi olan bir kimsə yoxdur.
R
əhman. Elədir.
H
əmzə Çaparlı. Deyəsən, ilan sürüsü istiqaməti dəyişdi.
Odur, bir ba
xın.
Mövlud. H
ə, elədir. Görünür, mağaranın ağzının betolandı-
ğını görüb yolu dəyişdilər. Mənim tüfəngim maşındadır, əgər o
sürü k
əndə yaxınlaşsa mən onları gülləboran edəcəyəm. Bilir-
siz d
ə, ilan gülləyə-qırmaya doğru atılır həmişə. Yeganə hey-
van
dır ki, özü öz əcəlini könüllü seçir.
Əfrayıl. Amma onu da unutmayın ki, ilanların qisası çox
aman
sız olur. Bəzən bala ilan gəlib öz anasının qisasını alır.
Firuz Mustafa
242
H
əmzə Çaparlı. Bu adam həmişə bəd şeylərdən danışır.
Mövlud . Onun xisl
əti belədir.
Əfrayıl. İlan sizin yanınızda toya gedəsidir.
Mövlud. Bura bax, ax
maq şeylər danışırsan ha, Əfrayıl.
İlan üçün saxladğım saçmaları dolruraram qarnına. Bildin?
R
əhman. İlan sürüsü geri qayıdır...
Əfrayıl (mənalı tərzdə). İlanın ağına da lənət, qarasına da...
Əfrayıl qəzəblə yerə tüpürüb onlardan aralandı.
Bir azdan H
əmzə Çaparlı, Rəhman və Mövlud da çıxıb get-
dil
ər.
Ma
ğaranın qarşısında onu əli silahlı adamlardan biri qarşı-
la
yıb uca səslə soruşdu:
-Dayan, hara gedirs
ən?
-Buzla
ğa-deyə, Cavad Əmirxanlı özünə də qəribə təsir ba-
ğışlayan həlim səslə, sakit, təmkinli bir tərzdə cavab verdi.
Əlisilahlının səsi sanki dırmaşıb dağın lap yuxarı başına
qalx
dı:
-
Axı sənə deyildi ki, Buzlaq indi dövlətin mühafizəsi altın-
da
dır. Sən yenə gəlmisən bura? Deyəsən əcəl hərləyir səni, qo-
ca. Ge
ri dön. Əgər geri qayıtmasan bu dəqiqə atəş açacağam.
Ca
vad Əmirxanlı ayaq saxladı. “Bu cür nadan düşüncəli
alçaqlardan n
ə desən gözləmək olar”.
Sonra geri dönüb asta ad
dımlarla üzüaşağı enməyə başla-
dı. Əvvəlcə heç özü də bilmirdi ki, hara gedir. Çünki kənd əks
t
ərəfdə yerləşirdi. Amma ayaqları onu tamam ayrı səmtə çəkib
apa
rırdı.
Bir xeyli gedib me
şənin ətəyindəki vadiyə çatdı. Ayaq
saxla
dı. Nədənsə bu yerlər ona tanış görsənirdi. Diqqətlə ətrafa
boylan
dı. Zəndi onu aldatmamışdı: bura bir neçə gün öncə
onun
qızla, Bəyazla (bəlkə də Ağca ilə) “qayıq gəzintisindən”
sonra t
ərk etdiyi yeraltı aləmin çıxışı idi! Odur, axıb gedən o
çay da ona lap doğma gəlirdi: çay öz başlanğıcını Buzlaqdan
götürürdü. Ca
vad Əmirxanlı mağaraya onun girişindən daxil
Seçilmiş əsərləri, I CİLD
243
ola bilm
əmişdi, çünki ora Həmzə Çaparlının silahlı adamlarının
n
əzarəti altında idi, əvəzində indi çıxışdan içəri daxil olmaq
imka
nı yaranmışdı. Mağaranı nəzarət altına götürənlərin ağlına
da g
ələ bilməzdi ki, Buzlağın girişi olduğu kimi, bir çıxış hissə-
si d
ə var. “Yeraltı səltənətə hansı yolla getməyin nə fərqi var
ki, gi
riş olsun, ya çıxış”? Cavad Əmirxanlı indi çıxışdan daxil
olub giri
şə doğru hərəkət edə bilərdi. Amma qəflətən yadına
düşdü ki, o, həmin gün “yeraltı dünyadan” çıxışa qədər olan
m
əsafəni Bəyazın idarə etdiyi qayıqla qət etmişdi. Belə çıxırdı
ki, indi üzüa
şağı axan çayın əks isiqamətinə hərəkət etmək la-
zım gələcəkdi.
O, vadini keçib çaya sa
rı endi. Gurhagur axan çayın kəna-
rındakı təbii, yaşıl “səki” ilə, çəmənliklə irəliləməyə başladı.
Qar
şıda onu tanış “dəhliz” gözləyirdi.
N
əsə xışıltı, fısılti səsləri eşidilirdi. Sanki haradasa yaxın-
lıqda körük basır, körüyün küt, boğuq səsini səsucaldanla ətrafa
ya
yırdılar. Cavad Əmirxanlı başını qaldırıb diqqətlə ətrafa göz
g
əzdirdi. Onu dəhşət bürüdü: burada ilanlar məskunlaşmışdı.
Ağac girdinləri kimi yan-yana sərələnmiş ilanlar onlara tanış
olmayan var
lığın yaxınlaşdığını hiss edib başlarını qaldırdılar.
Əfilərin qəzəbli gözləri Cavad Əmirxanlının üzünə dikildi.
İlanlar bir xeyli elə bu vəziyyətdə donub qaldılar. Sanki onlar
sakitc
ə pusquda durub kiminsə əmrini gözləyirdilər. Tazliklə
“
əmrverənin” özü göründü: Haçadil “ağac girdinlərinin” ara-
sından baş qaldırdı. Cavad Əmirxanlı bir neçə gün öncə ona
“b
ələdçilik” etmiş tanış ilanın gözlərinin içinə baxdı. Deyəsən,
Haçadil d
ə onu tanımışdı. Öz “başçılarının” hərəkətindən, daha
doğrusu, hərəkətsizliyindən, hər şeyi dürüst anlayan ilanların
dik
əlmiş başları az sonra aşağı əyildi.
Buradan o t
ərəfə sarı Cavad Əmirxanlıya yenə Haçadil
“b
ələdçilik” edə bilərdi. Bəs bunu “köhnə dosta” necə izah et-
m
əli, onu öz istəyindən necə hali etməli?
Haçadil tez-t
ələsik ilan sürüsündən ayrılıb, ona yaxınlaşdı.
Boynunu ir
əliyə sarı uzadıb iri ağzını açdı, haça dilini havada
oynadaraq yerind
ə qıvrıldı. Sonra oxlov kimi düzəlib çayın sa-
Dostları ilə paylaş: |