Şəmil Sadiq
Yüklə 19,45 Mb. Pdf görüntüsü
|
İsa Muğanna yaradıcılığı “İdeal” işığında 49 rində Bağ Atanın nəslindən danışanda "Ulu Bağ ƏsƏl- mənin (Süleymanın) sonrakı parçalanmağı lap müsibətdir" deyir. Və bu parçalanmadan Zərdüşt peyğəmbərin – SarOdƏsin (Mənası Yaradan həqiqət sarı hökmdarı) yaran- dığı qənaətinə gəlir. Başqa bir məqamda da Musa peyğəm- bəri BağSar adlandırır və "Necə təsəvvür edəsən ki, "Süley- man"nan, "Musa" eyni adamdır? "Süleyman" – padşah, "Musa" – çoban, bu lap dəhşətdir" 29 . Əslində Muğannanın bu idealı bir növ də pey- ğəmbərlərin çirkaba bulaşmış dünyanı qurtarmaq arzusu ilə ac-yalavac yola çıxmaları zamanı başla- mışdır. Seçilmişlərin vəzifəsinin də önəmli olmadığı- nı diqqətə çatdıran ustad yazıçı Süleyman peyğəm- bərin hökmdarlığı ilə, Musa Peyğəmbərin çoban ol- masını qarşı-qarşıya qoyur və vəzifənin, mənsəbin ziyaya, aydınlığa heç bir maneçilik olmadığını vur- ğulayır. “Həzrəti Məhəmməd öz özünə səslənirmiş kimi: Əlbəttə, elə bir peyğəmbər yoxdur ki, çobanlıq etməsin”. 30 Məhəmməd peyğəmbərin də həyatında çobanlıq və hökmdarlıq birləşmişdir. "GurÜn" əsərində müəllifin dilindən verilən şərhdə yazılır: ""Mehdi" və sair rütbələr - adlar Sahib Zaman EySara, həm də EySarın "GurÜn"nü yazan BağHəmOda aiddir. Odur ki, EySarın özü ilə birlikdə BağHəmOdu da Sahib-Zaman sayır". 31 Bu mətndən aydın görünür ki, Muğanna Mə- həmməd peyğəmbəri də, İsa peyğəmbəri də zamanın sahibi hesab edir. Bu gün şiələrin zühurunu gözlə- 29 İsa Muğanna, İdeal, Bakı: Hədəf nəşrləri, 2013, s 543. 30 Con Adeyr, Lider. Bakı:Yənbu, 2014, s 35. 31 İsa Muğanna, GurÜn, Bakı: Hədəf nəşrləri. 2013, s 49. İsa Muğanna yaradıcılığı “İdeal” işığında 50 diyi, dünyanın hökmdarı hesab etdikləri Sahib- zamana da hörmət edir. Onların ideallarını, başlat- dıqları yolları bir-birindən fərqləndirmir. Bu mövqe- ni biz sonuncu din olan İslamda da görürük. Bütün mənbələr də Məhəmməd peyğəmbərin İsanı qəbul etdiyini, onun yolunu davam etdirdiyini yazır. De- məli, Muğanna bədii təfəkkürdən çıxış edərək keçil- miş tarixi öz yozumlarında ifadə edir. İnsanlıq haqqı və ədaləti daima axtardığı üçün bütün dinlərdə haqq sahibinin, tanrı elçisinin bir gün yer üzünə yenə qayıdacağı inancı var. Xristianlar İsanın, müsəlman- lar imam Sahib-Zamanın, Buddistlər Buddanın, on- lardan daha qədim olan türklər Gök Tanrı dinində Tanrı Xaqanın oğlunun qayıdacağını gözləyirlər. "GurÜn" əsərindən digər bir məqama diqqət edək: SafAğ alimləri deyir: "Quranın bətni var. O bətnin də bətni var. Cəmi altı bətn var. Həqiqət yeddinci bətnddədir." Ərəb Xəlifəsi Müstədbillah deyib: "Altı bətn varsa, həqiqət necə yeddincidə ola bilər?! Alimlərimiz deyiblər: "Yeddinci bətn Xəlifənin seyfindəki "GurÜn"- dədir, onun da üstünə qan tökülüb, oxunmur!" 32 Bu nümunədən aydındır ki, İsa Muğanna bütün dini kitablar kimi Quranın da bugünkü varinatının tam olmadığı qənaətindədir. Bu qənaətə isə İsa Muğanna geniş mütailəsinin sayəsində gəlmişdir. Çünki dini kitabların təhrif olunduğu qənaətində olan bir çox alimlər var ki, fundamental əsərlərlə çıxış ediblər. 32 İsa Muğanna, GurÜn, Bakı: Hədəf nəşrləri. 2013 s 47. İsa Muğanna yaradıcılığı “İdeal” işığında 51 Nümunələri gətirməzdən öncə diqqətə çatdır- maq istədiyimiz xüsusi bir məsələ də var. Yuxarıda İsa Muğanna ilə bağlı bir neçə sual vermişdik ki, əsər boyunca onların cavabını təqdim etməyə çalışaq. Bir sualı da bura əlavə etmək istəyirəm ki, fikrimizi düzgün istiqamətdə yönəldə bilək. İsa Muğanna təhrif din deyərkən niyə məhz daha çox İslamın üzərində dayanırdı, bütün nümunələri Qurandan verirdi? Və oxucu bizim gətirdiyimiz nümunələri gördükdə ağlından keçirə bilər ki, bütün dünya İncilin müxtəlif variantlarının olduğu qənaətinə gəldiyi təqdirdə Quranın dəyişdirilib, dəyişdirilmə- diyi fikrini niyə müzakirə edir və ya nümunələr gətiririk. Bizcə, İsa Muğanna məhz islamla bağlı fikirləri ona görə daha çox qabardırdı ki, o bu cəmiy- yəti daha yaxşı tanıyırdı. Bu cəmiyyətin problem- lərini daha yaxşı bilirdi. Başqa dinə mənsub olan in- sanlardan fərqli olaraq, ayrıseçkilik, bir-birinə düş- mən kəsilmə müsəlmanlarda daha qabarıqdır. Digər bir prizmadan baxsaq, islamı qəbul edən millətlərin xristian və yəhudilər tərəfindən yönləndirilməsinin ağrılı olduğunu görərik. Bunu isə böyük yazıçı gör- məyə bilməzdi. O, daima vurğulayırdı ki, dünya Vatikandan yönləndirilir. Bizim təhlilimiz isə İsa Muğanna konsepsiyaları üzərində qurulduğu üçün nümunələri də bu istiqamətdə gətirməyi lazım bili- rik. Digər bir tərəfdən də “Quran” nazil olduqdan sonra digər dinlər öz qüvvəsini itirmiş, sonuncu din İslamdır. Yüklə 19,45 Mb. Dostları ilə paylaş:
|