ahmedalhasan313.wordpress.com
71
Dəstəmazlı halda mürgüləməyin hökmü
Sual 81: Bir şəxs dəstəmazlı halda 1-2 dəfə başını əyərək mürgüləyərsə, yəni başı
qeyri-ixtiyarı yuxuya gedən adam kimi əyilərsə, ona dəstəmazı yenidən almaq
vacibdirmi?
Cavab: İmam Cəfəri Sadiq (ə.s) buyurur: “Ola bilsin bəzən göz yatır, amma qəlb və
qulaqlar yatmır. Bəs elə ki, gözlər, qulaqlar və qəlb yatdı (özünü idarə əldən çıxdı),
dəstəmazı yenidən alması ona vacib olar.”
(Vəsailuş-Şiə, cild 1/hədis: 631. Təhzib, cild 1/bab 8,hədis: 11)
Sual 82: Bəs əgər mürgüləmiş adama sarı nəsə gəlsə, məsələn; kimsə qalxıb ona
sarı getsə, o da bunu eşitməsə, o mürgüləmiş adam artıq yatmış adam olaraq
sayılıb dəstəmazı pozularmı?
Cavab: İmam Cəfəri Sadiq (ə.s) buyurur: “Xeyr. Ta ki, yəqin etməlisən ki,
həqiqətən o adam artıq yatıbdır və ta ki, ondan açıq aşkar bir hadisə baş verməlidir
(yatmağın nişanələrindən biri baş verməlidir) Əgər bunlar görünməsə, onda
həqiqətən o adam yəqinliklə dəstəmazlı sayılır. Və heç vaxt yəqin olan şeyi şəkk
etməklə pozmazlar. Əvvəlki yəqin, ancaq sonrakı yəqin hasil olandan sonra (əldə
ediləndən sonra) pozula bilər.”
(Vəsailuş-Şiə, cild 1/hədis: 631. Təhzib, cild 1/bab 8,hədis: 11)
Sual 83: Bir şəxsin arxa dəliyindən nəcis çıxmasa, cinsiyyət üzvündən sidik
çıxmasa və ya o adamdan yel çıxmasa, sadəcə mürgülədiyi üçün o adam
dəstəmaz almalıdırmı?
Cavab: İmam Cəfəri Sadiq (ə.s) buyurur: “Yenidən dəstəmaz alması vacib olmaz.”
(Vəsailuş-Şiə, cild 1/hədis: 632. Təhzib, cild/1, bab-346, hədis: 1016)
Sual 84: Bir şəxs dəstəmaz aldıqdan sonra məsciddə və ya evdə oturub
söykənmiş haldadırsa və yuxuya getdiyinə və ya sadəcə mürgülədiyinə dair şəkk
edirsə, dəstəmazını təzələməlidirmi?
Cavab: İmam Cəfəri Sadiq (ə.s) buyurur: “Əgər şəkk halındadırsa, dəstəmazını
təzələməsi lazım deyil.”
(Vəsailuş-Şiə, cild 1/hədis: 639)
ahmedalhasan313.wordpress.com
72
Dəstəmazı pozan və pozmayan şeylər barədə
Sual 85: Dəstəmazı pozan şeylər hansılardır?
Cavab: İmam Cəfəri Sadiq (ə.s) buyurur: “Cinsi orqanın ucundan çıxan sidik və
sperma, arxa dəlikdən çıxan yel və ğait (nəcis) və bir də ağılı aparan (özünü idarəni
əldən alan) yuxu. Bütün bunlar dəstəmazı pozar. Amma bircə o yuxu pozmaz ki,
səs eşidə biləsən (yəni göz yumulub, amma qulaq eşitsə bu mürgüləmə halıdır və
dəstəmaz pozulmaz)”
(Vəsailuş-Şiə, cild 1/hədis: 642. Təhzib cild 1/bab 9, hədis: 15. Kafi, cild 3/bab 36, hədis: 6.
Fəqih, cild 1/bab 37, hədis: 137)
Sual 86: Hərdən dəstəmazlı olan vaxtı qarnımda bir yel hiss edirəm və ya belə bir
halla qarşılaşıram ki, elə zənn edirəm sanki məndən yel çıxıbdı, belə bir halda
dəstəmazım pozulmuş sayılır?
Cavab: İmam Cəfəri Sadiq (ə.s) buyurur: “Sənə dəstəmaz vacib deyil, ta ki, bir səs
eşidənə qədər və ya bir qoxu duyana qədər. Həqiqətən İblis (l.ə) insanın 2 yanı
arasında oturur və onun şəkkə düşməsinə səbəb olur (və ya orada bir şey ixtira
eləyir ki, şəkkə düşəsən və ya özü orada hədəs eləyir)”
(Vəsailuş-Şiə, cild 1/hədis: 635. Təhzib, cild 1/bab-347, hədis: 1018. İstibsar, cild 1/bab
90,hədis: 288. Fəqih, cild 1/bab 37, hədis: 139)
Sual 87: Əgər bir adam namaz qılırsa və namaz vaxtı ondan yel çıxsa və o adam
bunu bilsə amma o yelin qoxusunu hiss etməsə, nə etməlidir?
Cavab: İmam Cəfəri Sadiq (ə.s) buyurur: “Dəstəmaz alıb yenidən namaz
qılmalıdır. (Əgər buna etina etməyib namaza davam eləsə) qıldığı namazdan bir
şey hesaba alınmaz (namazı batildir)”
(Vəsailuş-Şiə, cild 1/hədis: 639)
Sual 88: Burundan qan gəlsə və ya insandan qan alınsa, bu dəstəmazı pozarmı?
Cavab: İmam Cəfəri Sadiq (ə.s) buyurur: “Xeyr.”
(Vəsailuş-Şiə, cild 1/hədis: 645. Kafi, cild 3/bab 37, hədis: 13)
Sual 89: Niyə görə insan sidik və nəcis çıxanda dəstəmaz alır amma məni (sper-
ma) çıxanda qüsl?
ahmedalhasan313.wordpress.com
73
Cavab: İmam Cəfəri Sadiq (ə.s) buyurur: “Sidik və nəcis ifrazı haqqında olan
asanlaşdırıcı hökmlər ona görədir ki, həqiqətən sidik və nəcis ifrazı, cənabətdən
(sperma ifrazından) daha çox (tez-tez) baş verir və həmişə olur (davamlıdır) Bəs
ona görə də Uca Allah bu işlər üçün dəstəmaz almağa razı oldu. Çünki çox tez-tez
baş verir. Qüsl almaq isə, bu işlər üçün çətinlik yarada bilər və həm də bu işlərin
baş verməsi insanların iradəsindən (istəyindən) və şəhvətindən (cinsi əlaqəyə meyl
etməsindən) asılı deyil. Cənabət isə, insanların ləzzət alması vaxtı və özlərini bu işə
vadar etmə yolu ilə (özlərini məcbur etmək yolu ilə, öz istəyi ilə) baş verir. Ona
görə də cənabət halında olan insan üçün qüsl almaq (şəriət qaydası ilə çimmək)
vacib olur.”
(Vəsailuş-Şiə, cild 1/hədis: 650)
Sual 90: Niyə görə yuxu dəstəmazı pozur? Bunun barəsində Əhli-beytdən
(ə.s)dolğun və ətraflı izahı verilən rəvayət varmı?
Cavab: İmam Əli İbn Musa Ər-Riza (ə.s) buyurur: “Həqiqətən yatan insan yatdığı
halda bədənində olan bütün şeylər (əzələlər və ya bədəndəki dəliklər) açılır və zəif
hala düşür. Bəs insandan ayıq vaxtı xaric olan şeylərdən (yuxuda olarkən) xaric
olması ən çox ehtimal edilən şey, yeldir (qazdır) Bu səbəbdən də yatmış insana
(ibadət üçün) dəstəmaz alması vacib olur.”
(Vəsailuş-Şiə, cild 1/hədis: 663)
Sual 91: Bir şəxs avtobusda, maşında, təyyarədə, namaz halında və ya ağla gələ
biləcək hər bir halda yatarsa, dəstəmazı pozularmı? Yoxsa istisna hallar varmı?
Cavab: İmam Cəfəri Sadiq (ə.s) buyurur: “Hansı hallarda olursa-olsun yatarsa, o
adamın dəstəmazını təzələməsi vacibdir.”
(Vəsailuş-Şiə, cild 1/hədis: 653.Təhzib, cild 1/bab 6,hədis: 3. İstibsar, cild 1/bab-79, hədis:
247)
Sual 92: Bir nəfərin xəstəliyi olsa və yuxuya gedə bilmirsə (yuxusuzluqdan
əziyyət çəkirsə) və dəstəmaz almaq ona çətindirsə və çox vaxt oturub yastığa
söykənmiş (dirsəklənmiş) halda ikən mürgüləyirsə, bu xəstə adamın hökmü
nədir?
Cavab: İmam Əli İbn Musa Ər-Riza (ə.s) buyurur: “Hər namazı üçün dəstəmaz
almalıdır.”
