www.vivo-book.com
157
əgər iĢə pul qoymayacaq adamla əlbir olub iĢləmək istəyirsə,
deməli, mənim onunla qalacağıma ümid eləyir”.
– Yəni doğrudanmı mən dostuma xəyanət eləyə
bilərəm? – Jülyen qəzəblə bağırdı.
Riyakarlıqla dolu, heç nəyə bağlı olmayan bu qəribə
adam indi onu sevən dostuna qarĢı ən xırda yanlıĢlıq edə
biləcəyi fikrini ağlından belə keçirə bilməzdi.
Amma birdən Jülyenin gözünə iĢıq gəldi: o, rədd
cavabı vermək üçün səbəb tapmıĢdı.
– Necə? Yeddi-səkkiz ilimi burada heç bir ad-san
qazanmadan itirim? Axı o vaxta qədər mənim iyirmi səkkiz
yaĢım tamam olacaq? Bu yaĢda Bonapart bütün böyük
zəfərlərini qazanmıĢdı. Amma mən, heç kimin tanımadığı
adam alverlə məĢğul olub, hansısa fırıldaqçı məmurların
rəğbətini qazanmağa çalıĢandan sonra kim bilir, canımda bir
tikə də olsun Ģöhrət qazanmaq həvəsi qalacaqmı?
Səhəri gün Jülyen məsələni artıq həll olunmuĢ bilən
mehriban dostu Fukeyə soyuqqanlılıqla bildirdi ki, öz yerini
kilsəyə xidmətdə görür və canındakı din xofu dostunun
www.vivo-book.com
158
təklifinə razılaĢmağa imkan vermir. Fuke heyrətdən özünə
gələ bilmirdi.
– Sən bir fikirləĢ, – o, dostuna dedi. – Söhbət ildə
dörd min qazanmaqdan getmir, axı mən səni özümə ortaq
götürürəm! Sənsə buna razılaĢmaq əvəzinə adına ləkə
gətirməyə hazır olan cənab Renalın yanına qaçırsan! Sən iki
min qızıl pul qazanandan sonra seminariyaya getməyinə kim
mane olacaq ki? Hələ deyim ki, mən özüm sənə bu
həndəvərdə ən yaxĢı kilsəni tikdirə bilərəm. Sən bilirsən axı,
– Fuke səsini bir az alçaldaraq dedi. – Mən cənab X-yə də,
cənab X-yə də, cənab X-ə də odun satıram. Mən onlara palıd
satıram, onlar mənə əla növ qoz ağacının pulunu ödəyir –
bundan yaxĢı qazanc ola bilər?
Amma Jülyen öz qərarında qətiydi, buna görə də Fuke
fikirləĢdi ki, dostunun baĢı bir az xarab olub. Üçüncü gün,
səhər açılar-açılmaz, Jülyen dostuyla sağollaĢdı, o bu günü
dağlarda, qayaların arasında keçirmək istəyirdi.
O öz balaca mağarasını tapdı, amma indi ruhundakı
həmin sakitlik yox idi: Fukenin təklifi ağlını qarıĢdırmıĢdı.
Ġndi o özünü xeyirlə Ģər arasında seçim etməli olan Herkules
www.vivo-book.com
159
kimi hiss eləyirdi, amma Jülyen həyatını təmin edəcək
gəlirli iĢlə gənclik arzularının arasında seçim etməliydi.
“Deməli, mən çox da möhkəm adam deyiləm, – deyə
düĢündü. Bu fikir ona hər Ģeydən çox əzab verirdi. –
Deməli, mənim palçığım o böyük insanların yoğrulduğu
palçıqdan yoğrulmayıb. Əgər bir tikə çörək qazanacağım o
yeddi-səkkiz il ərzində məni böyük iĢlər görməyə səsləyən o
möcüzəli qüvvənin əlimdən alınacağından qorxuramsa,
deməli, elə belədir ki, var...
XIII
PARILTILI CORABLAR
Roman – uzaq yola tutduğun güzgüdür...
Sen-Real
www.vivo-book.com
160
Qədim Verji kilsəsinin qalıqlarını görəndə Jülyenin
yadına düĢdü ki, üç gün ərzində bircə dəfə də olsun, xanım
Renal barədə düĢünməyib:
“Mən evdən çıxdığım gün o qadın mənimlə xidmətçi
oğlan kimi rəftar eləyərək aramızda necə uzaq məsafənin
olduğunu mənə xatırlatdı. Məlum məsələdir ki, bu günlərdə
əlindən tutduğuma icazə verdiyinə görə peĢman olub və
bunu mənə bildirməyə çalıĢır. Amma öz aramızdı, o əl necə
də gözəl idi! Əl deyildi, möcüzəydi! Hələ o qadının adama
necə kübar-kübar baxmağını demirəm!”
Fukenin alverinə Ģərik olub xeyli pul qazana bilmək
imkanı Jülyeni əməlli-baĢlı çaĢdırmıĢdı: kasıblığı və
baĢqalarının gözünə fağır görünməyi daha ona əzab
vermirdi. O elə bil hansısa ali mərtəbədə dayanmıĢdı və
dayandığı yerdən onu var-dövlətə apara biləcək rifaha da,
acı səfalətə də sakitcə baxmaq imkanı var idi. Onun
vəziyyətə filosof gözüylə baxmaq fikri yox idi, amma ayıq
baĢla düĢünəndə anlayırdı ki, üçgünlük səfərə çıxdığı
dağlardan baĢqa adam kimi qayıdıb. Xanım Renalı xahiĢiylə
www.vivo-book.com
161
öz səfərini yığcam nağıl eləyəndə o qadının ona necə qeyri-
adi bir həyəcanla qulaq asdığını görüb, təəccübləndi.
Fuke
dəfələrlə
evlənmək
istəsə
də,
sevgi
məsələlərində məyusluğa uğramıĢdı. O bu uğursuzluqlarını
dostuna da danıĢdı. Tez-tez vaxtından əvvəl sevincək olmuĢ
Fuke hər dəfə anlayıb ki, istədiyinin xoĢ münasibətindən
faydalanan təkcə o olmayıb.
Onun
danıĢdığı
əhvalatlar
Jülyeni
çox
təəccübləndirdi, onlardan çox Ģey öyrəndi. Amma daima öz
təxəyyülüylə baĢ-baĢa qalan, ətrafındakı hər Ģeyə və hamıya
inamsızlıqla yanaĢan gənc belə məsələlərdə ona nəsə bir
məsləhət verə bilməzdi.
Onun dağlarda keçirdiyi günlər ərzində xanım Renal
yaĢamaq əvəzinə əzab çəkirdi. Onun əzabları bir-birindən
fərqlənsə də, nəticədə hamısı dözülməz idi. Qadın doğrudan
da xəstə düĢmüĢdü.
Jülyenin geri qayıtdığını görən xanım Dervil
rəfiqəsinə dedi:
– AxĢam bağa çıxmağı heç ağlına da gətirmə. Sən
xəstəsən, havada da nəmiĢlik var, sənə pis təsir eləyəcək.
Dostları ilə paylaş: |