M.F.Axundzadə irsinin kitabxanalarda təbliği
2012-ci ildə görkəmli ictimai-xadim və maarifçi Mirzə
Fətəli Axundzadənin anadan olmasının 200 illiyi tamam olur.
Öz çoxcəhətli yaradıcılığı ilə dünya yazıçı və mütəfəkkirləri
sırasına mənsub olan Mirzə Fətəli Axundzadə, əsərlərində
dövrün ictimai qayda-qanunlarına, zülm və özbaşınalığa,
ədalətsizlik və qanunsuzluğa, nadanlığa qarşı çıxmış, doğma
xalqının və ümumən Şərq xalqlarının milli intibahı, iqtisadi-
mədəni tərəqqisi, zəhmətkeş kütlələrin azad və xoşbəxt həyatı
uğrunda fəal mübarizə aparmışdır. Yaradıcılığı ilə Azərbaycan
mədəniyyətinin
inkişafı
tarixində
parlaq
səhifə
açan
M.F.Axundzadənin zəngin ədəbi irsini dövlətimiz hər zaman
yüksək qiymətləndirmişdir.
Bildiyimiz kimi, M.F.Axundzadənin həyat və yaradıcılıq
tarixi müxtəlif illərdə qeyd edilmişdir. Sevindirici haldır ki,
yazıçının 200 illik yubileyinin dövlət səviyyəsində qeyd
edilməsi diqqətdən kənar qalmamışdır. Belə ki, yazıçının 200
illik yubileyinin keçirilməsi haqqında Azərbaycan Respublika-
sının Prezidenti İlham Əliyev 13 aprel 2011-ci il tarixində
Sərəncam imzalamışdır. Bu əlamətdar günlə bağlı olaraq
kitabxanaların da üzərinə böyük vəzifələr düşür. Sərəncama
əsasən kitabxanalar xidmət etdiyi ərazidə ziyalı təbəqəsini də
cəlb etməklə Mirzə Fətəli Axundzadənin 200 illik yubileyinə
həsr olunmuş tədbirlər planını hazırlayıb həyata keçirməlidirlər.
M.F.Axundzadəni öyrəndikcə, bildikcə onun əzəmətinə
və qüdrətinə heyran qalmamaq mümkün deyil. Ruhani
təhsildən, sxolastik elmlərdən və təkcə bir il rus məktəbindən
başqa heç bir sistemli təhsil almayan bir insan, öz istedadına,
xarakterinə və səyinə güvənərək mühitin və zamanın əlverişli
cəhətlərindən düzgün istifadə edərək mədəniyyətin yüksək
səviyyəsinə qalxmışdır. O, yalnız öz xalqının deyil, bütün
müsəlman xalqlarının nicatı üçün yol axtaran, bütün bəşəriyyəti
düşünən bir sənətkar, mütəfəkkir və xadim kimi tanınmışdır.
M.F.Axundzadənin ədəbi irsini layiqincə təbliğ etmək hər
kitabxanaçının da vəzifəsidir. Yubileylə əlaqədar tərtib edilmiş
tədbirlər planına əsasən kitabxanalar kütləvi tədbirlərin müx-
təlif formalarından istifadə etməlidirlər. Kitabxananın saytında
“M.F.Axundzadə
irsi” adlı
məlumat bazası yaratmaq,
kitabxanada onun həyat və yaradıcılığına dair elmi, ədəbi-bədii
gecələr, oxucu konfransları, söhbətlər, məruzələr, tematik gecə-
lər, əsərlərindən səhnəciklər, həyat və yaradıcılığına, əsərlərinə
aid rəsm müsabiqələri, yazıçı və şairlərlə, Axundzadənin
tədqiqatçıları ilə görüşlər və s. kütləvi tədbirlər keçirmək olar.
Müasir cəmiyyətdə elm və texnikanın sürətlə inkişaf
etməsi, yeni texniki vasitələrin yaradılması onun bütün
fəaliyyət sahələrinə tətbiqini tələb edir. Bu baxımdan müasir
kitabxanalar da informasiya texnologiyaları olmadan lazımi
səviyyədə inkişaf edə bilməz. Kitabxanalara yeni informasiya
texnologiyalarının tətbiqi onların qarşısında çox geniş imkanlar
açır, fondun mühafizə edilməsi və xidmət işində oxucuların
tələbatlarının ödənilməsində yaranan problemləri asanlaşdır-
mağa, oxuculara yeni üsullarla xidmət etməyə imkan verir.
Yeni texnologiyaların tətbiqi ilə əlaqədar kitabxanalar oxucu-
lara yeni online xidmət növünü təklif edirlər ki, İnternet bu
xidmət növünün həyata keçirilməsində əvəzsiz vasitədir.
İnternet həm də kitabxanaların yeni informasiya resursları ilə
zənginləşməsini təmin edir, onların informasiya ehtiyatlarından
və
məlumat bazalarından ölkədən kənarda da istifadə
olunmasına şərait yaradır. Əgər kitabxananın İnternetə çıxışı
varsa onda kitabxananın saytında “M.F.Axundzadə irsi” adlı
məlumat bazası yaratmaq olar. Bu kitabxanaların işini təbliğ
edər, oxucuları maraqlandırar və onların sayını artırar.
M.F.Axundzadənin yubileyi ilə əlaqədar tədbir keçirmək
istəyirsinizsə tədbirə 10 gün qalmış kitabxananın saytında bu
barədə məlumat vermək lazımdır. Məlumatda tədbirin keçirilə-
cəyi yer, vaxt, iştirak edəcək qonaqlar haqqında məlumat geniş
şəkildə işıqlandırılmalıdır. Kitabxananın saytından istifadə
edən hər bir oxucu bu məlumatla tanış olacaq və tədbirdə işti-
rak etmək istəyənlərin sayı artacaq.
Tədbirə hazırlıq dövründə Axundzadənin həyat və fəaliy-
yətini əks etdirən kitabxananın fondunda olan ədəbiyyata uy-
ğun məlumat bazaları yaratmaq olar. Bu bazalar Axundzadənin
yaradıcılığı ilə maraqlanan oxuculara, ziyalılara və mütəxəssis-
lərə yaxından köməklik edə bilər.
Yaradılmış məlumat bazası istifadəçinin informasiyaya
olan tələbatını ödəyə bilən dəyərli mənbə olmalıdır.
Nümunə üçün “M.F.Axundzadə irsi” adlı elektron
məlumat bazasının sxemini veririk:
- Bioqrafiya, xronologiya;
- Haqqında rəsmi sənədlər;
- M.F.Axundzadənin seçilmiş fikirləri;
- Xatirəsinin əbədiləşdirilməsi;
- Adını daşıyan Azərbaycan Milli Kitabxanası;
- Adına təsis edilmiş mükafatlar;
- Adını daşıyan bağ, müxtəlif mədəniyyət müəssisələrin-
də muzeylərdə, parklarda heykəlləri.
Kitabları
əski əlifba
kiril qrafikası ilə
latın qrafikası ilə
digər dillərdə (alman, fransız, ingilis, rus, fars)
Məqalələri
Haqqında
Kitablar;
Məqalələr;
Seçilmiş fikirlər.
Biblioqrafiya
- biblioqrafik vəsaitlər;