33
Və o Ģeirlər, o kitab kimi qata-qatar göyçək qoĢqular,
sıra-sıra həmiĢədiri cildlər daimi hayanınıza, həmsöhbə-
tinizə, məhrəminizə çevrildi.
2009-cu ildə təmir və yenidənqurmadan sonra yenidən
açılmıĢ Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiy-
yatı Muzeyinə, mənim iĢ yerimə qonaq gəlmiĢdiniz.
TamaĢa etdiniz və axırda YaddaĢlar kitabında unudulmaz
cümlələr yazdınız: ―Bura tamaĢa etmək yox, burada yaĢa-
maq lazımdır‖.
Siz elə bütün həyatınızı o söz nəhəngləri ilə birgə
yaĢamadınızmı?
Sizin üçün əsl cənnət gözəl sözlərin əsrarəngiz, füsun-
kar aləmi, Sizdən ötrü gerçək behiĢt xalqın qəlbi idi.
HəmiĢə həm orada, həm buradasınız.
Sağlığınızda da belə idi, cismən Sizsiz qalacağımız
illərin hamısında da belə olacaq.
...Bir neçə gün öncə xəstəxanada yanınızdaydım. Ġlk
dəfə kostyumsuz, qalstuksuz, beretsiz görürdüm Sizi. Ya-
taqdaydınız.
Ömür tükənirdi. Damarlarınıza tibb qurğuları qoĢul-
muĢdu.
Əllərinizi sığallayırdım, danıĢırdım Sizinlə. EĢidirdi-
niz, həyəcanınızı hiss edirdim. Nəsə deyirdiniz, amma
səsiniz çox dərində idi, zəif idi, eĢidilmirdi.
Cavad Heyət həqiqəti isə baĢqadır axı!
Millət iftixarının ucadan-uca səsi eĢidilməyə bilərmi
heç!
Sizin doğma səsiniz həmiĢə bizimlə olacaq. Bizə və
bizdən sonra gələn çox-çox nəsillərə eĢidiləcək!
...YaĢı 70-i, lap 80-i aĢandan sonra belə Cavad Heyət
hərdən əllərini yuxarı qaldırıb irəli uzadaraq 10, 20, 30
dəqiqə heykəl kimi hərəkətsiz saxlaya bilirdi və vurğu-
layırdı: ―Gərək cərrahın əlləri titrəməsin‖.
34
Ömrü boyu doktor Cavad Heyət qorxmaz oldu, məğrur
oldu, mərd oldu, mübariz oldu və heç vaxt əlləri titrəmədi.
Nə o əllər cərrah bıçağı tutanda, nə də alim, yazıçı
qələmindən yapıĢanda.
Heç vaxt heç kimə əyilmədi, həmiĢə düz sözünü, haqq
sözünü deməyi bacardı.
Amma bir cüt əl vardı ki, hərdən loğman Cavad Heyət
sayğıyla, məhəbbətlə, minnətdarlıqla onları öpdü.
―Hərdən uğurlu cərrahiyyə əməliyyatı aparıb bir insa-
nın həyatını xilas edəndə, bəzən yüksək əhəmiyyətinə
inandığım bir yaxĢı yazı yazanda öz əllərimdən öpmüĢəm.
Axı onların da Ģəfqətə, nəvaziĢə, təĢəkkürə ehiyacı var‖.
Bu, doktor Cavad Heyətin sözləridir.
Vətən və millət yolunda can qoymuĢ qüdrətli övladlara
da, əlbəttə ki, daim minnətdarlıq ifadə etməli, onlara yur-
dun borcunu qaytarmaq haqqında hər zaman düĢün-
məliyik.
Cavad Heyətlə bağlı ilk belə etibar, vəfa məqamı
2014-cü ilin qızmar avqust günlərində yarandı.
...Azərbaycanın Məkkəsi və Mədinəsi bildiyimiz Təb-
rizdə və Bakıda and yeri sayılası müqəddəs məkanlarımız
var: Təbrizdə "Məqbərət üĢ-Ģüəra", Bakıda Fəxri xiyaban.
Bu ziyarətgahlarda bəxtinə əbədi sönməzlik düĢmüĢ
Azərbaycan ulduzları uyuyur.
"Heyət" sözünün də daha bir anlamı "nücum", "ulduz-
lar elmi"dir.
Yurdumuzun ən elmli ulduzlarından olan böyük
azərbaycanlı Cavad Heyətin əsl yeri həmin kəhkəĢanlardır.
Elə özünün də son arzusu bunlardan birində rahatlıq
tapmaq idi. Neyləyək ki, umduğu sonacan alınmadı. Üç
nigaran gün yaĢadıq. Təbrizi ona qıymadılar. Bakı Cavad
Heyətə ağuĢunu açdı...
35
Amma sevimli doktor, haçan Sizə çox layiq olan
Birinci Fəxri xiyabana getsəm, nə vaxt "Məqbərət üĢ-
Ģüəra"ya yolum düĢsə, mehriban surətinizi onların ikisində
də ruh qardaĢlarınızın arasında görəcəyəm.
Və bir də, sevimli millətimizin indikindən də qat-qat
məsud olacağı daha parlaq gələcəklərin qoynunda.
Əsərləriniz, əməlləriniz yaĢayacaq, daim yurddaĢ-
larımıza vətənçilik dərsləri, millətçilik öyüdləri verəcək,
həmiĢə qanı təzələyəcək, ruhu duruldacaq, Sizi də bitməz
sevgilərə ünvan edəcək.
VARLIĞınız yenilməz milli ruhun rəmzlərindən biri,
VARLIĞınızın qovuĢduğu yaĢarı əsərlərinizin hamısı
birbaĢa xalqın qan damarına qoĢulu.
Azərbaycanla birgə sonsuzadək diri qalmaqçün baĢqa
nə lazımdır ki?!
...Sizi torpağa tapĢıracağımız 15 avqustdan əvvəlki
gecə mənə bağıĢladığınız kitablarınızı yenə vərəqləyirdim,
hansısa səhifələrdə xeyli dayanmalı olurdum, oxuyurdum,
düĢünürdüm, yenə fəxr edirdim, yenə heyran qalırdım.
Və bu ölməz səhifələri yaratmıĢ, daha heç vaxt toxuna
bilməyəcəyim əlləri xiffətlə xəyalən öpürdüm.
Əziz ustad, bir vaxtlar Sizin də öpdüyünüz əlləri.
Doktor Cavad Heyətin qadir əllərini!..
14 avqust 2014
36
DR. CAVAD HEYƏT – MƏHDUD
FÜRSƏTLƏR DAHĠSĠ
Prof. Rza Bərahəni, yazıçı (Kanada)
Doktor Cavad Heyəti tanımaq və tanıtmaq ilk baxıĢdan
çox asan görünür. Maraqlananlar tanıĢlıq üçün bir neçə
ümumi və xüsusi sayta müraciət edə bilərlər. Bu saytlar
həm tibbə, həm də ədəbiyyata aid ola bilər; həm Ġranın,
həm Azərbaycanın məĢhur Ģəxsiyyətləri haqqında ola
bilər. Onun adının daima bu mərkəzlərdə çəkilməsi bizim
gözlərimiz önündə bir həyatın xırdalıqlarına varmadan
ümumi bir mənzərəsini canlandırır:
1304-cü ildə Təbrizdə doğulmuĢ, Təbriz, Türkiyə və
Fransada təhsil almıĢ, məĢhur ürək cərrahı, məĢhur həkim
Kristian Barnardın yaxın dostu və həmkarı, Paris Cərrahlar
Akademiyasının üzvü, 50 il bundan əvvəl, Ġranda ilk dəfə,
özü də 29 yaĢında yeni üsulla ürək əməliyyatı həyata
keçirən bir Ģəxsiyyət. Açıq ürəkdə ilk əməliyyat 1341-ci
ildə, ilk dəfə böyrək transplantasiyası elə həmin onillikdə
Tehranda insan üzərində və ilk dəfə ürək transplantasiyası
it üzərində... Aydındır ki, bilik və savad Ģücaətlə bir-
ləĢməzsə, elmin, mədəniyyətin və insanın iĢi irəli getməz.
Heyət, məhdud fürsətlərin dahisidir. Elmin və mədə-
niyyətin məhdud imkanları ilə, elm və mədəniyyət əhlinin
onlarla dağıdıcı bəlalarla üzləĢdiyi bir Ģəraitdə ancaq iĢlə
məĢğul olub, gücü çatan nəticələr əldə edib, ya da giley-
lənərək, bu gileylə öz sıxıntı və qorxusunu gizlədib.
Dostları ilə paylaş: |