104
– Heç bir xüsusi bacarığım yoxdur, – Amvrosi etiraz
etdi, – sadəcə, insan kimi yaĢamaq istəyim var. Foka, sənin
deməyindən belə çıxır ki, suf balığını "Kolizey"də də
tapmaq olar. Ancaq "Kolizey'də suf balığının bir porsiyası
on üç manat on beĢ qəpikdir, bizdə isə beĢ manat əlli qəpik!
Bundan baĢqa, "Kolizey"dəki üç gündən qalma suf balığıdır
və heç kim sənə zəmanət verə bilməz ki, Teatr döngəsindən
soxulmuĢ ilk rastına çıxan gənc üzüm salxımını sifətinə
çırpmayacaq. Yox, mən "Kolizey"ə getməyin qəti
əleyhinəyəm, – dadlı yeməklərin vurğunu Amvrosinin səsi
bulvarı baĢına götürmüĢdü. – Məni dilə tutma, Foka!
– Səni dilə tutmuram, Amvrosi, – Foka mızıldadı. –
Evdə də yemək olar.
– Ay rəhmətliyin oğlu, – Amvrosi elə dediyini deyirdi,
– təsəvvür eləyirəm, ümumi mətbəxdə, adi qazanda soyutma
suf balığını arvadın necə biĢirər! Hi-hi-hi!.. Orevuar
14
, Foka!
– və oxuya-oxuya Amvrosi özünü parusin örtüklü eyvana
saldı.
14
Orevuar – əlvida (fr.)
downloaded from KitabYurdu.org
105
Ay-hay... Doğrudur, olub, olub!.. MəĢhur Qriboyedov
yaĢlı moskvalıların yaxĢı yadındadır! Məxsusi hazırlanmıĢ
soyutma suf balığı nəmənədir ki! Heç nədir, əzizim
Amvrosi! Bəs çökə balığı, gümüĢ qazanda biĢən, içinə
xərçəng boynu və təzə kürü doldurulmuĢ çökə balığı? Bəs
piyalədə Ģampinyon püresiylə soyutma yumurta? Bəs
qaratoyuğun döĢ əti xoĢunuza gəlmirdi? Yerdombalanıyla?
Genuyasayağı hazırlanmıĢ bildirçin? Bir manat əlli qəpik!
Hələ caz, hələ nəzakətli xidmət! Bəs iyulda, bütün ailə
bağda, siz isə ədəbiyyatla bağlı vacib iĢlərə görə Ģəhərdən
gedə bilmirsiniz, – eyvana sarmaĢan qıvrım-qıvrım tənəyin
kölgəsində, tərtəmiz süfrədə qızıl kimi parıldayan bir boĢqab
prentanyer Ģorbası? Yadınızdamı, Amvrosi? Axı soruĢmaq
nəyə lazım! Dodağınızdan görürəm ki, yadınızdadır. Sizin
alabalıq, suf balığı nəmənədir ki! Bəs cüllüt, meĢəcüllütü öz
mövsümündə, bəs bildirçin? Boğazda qaynayan narzan?!
Daha yetər, oxucum, fikrin yayınır! Arxamca!..
Berliozun Patriarx gölünün kənarında öldüyü həmin
axĢam saat on birin yarısında, Qriboyedovun üst
mərtəbəsində ancaq bir otağın iĢığı yanırdı və orada iclasa
downloaded from KitabYurdu.org
106
yığılan on iki ədəbiyyatçı Mixail Aleksandroviçi
gözləməkdən yorulmuĢdu.
Stulda, stolda, hətta otağın iki pəncərəsinin qabağında
oturan Massolitin idarə heyətinin üzvləri bürküdən əməllicə
əziyyət çəkirdi. Açıq pəncərədən bir udum sərin hava da
gəlmirdi. Asfaltın gün ərzində yığdığı istini Moskva geri
qaytarırdı və aydın idi ki, gecə rahatlıq gətirməyəcək.
Xalanın evinin indi restoranın mətbəxi olan zirzəmisindən
soğan qoxusu gəlirdi, hamı susamıĢdı, hamı əsəbi və hirsli
idi.
Səliqəli geyinmiĢ, gözündən heç nə yayınmayan, eyni
zamanda, hara baxdığı sezilməyən, sakit bir adam olan
belletrist Beskudnikov saatını çıxartdı. Əqrəblər on birə
yaxınlaĢırdı. Beskudnikov barmağını siferblata toxundurub,
onu qonĢusuna, stolda oturub darıxdığından rezin altlı sarı
ayaqqabılarını yellədən Ģair Dvubratskiyə göstərdi.
– Gör də, – Dvubratski donquldandı.
– Yəqin, oğlan Klyazmada iliĢib qalıb, – moskvalı tacir
ailəsində doğulub uĢaqlıqdan yetim qalan, sonralar "ġturman
Jorj" ləqəbi ilə yazıçılığa baĢlayıb, dəniz döyüĢlərindən
downloaded from KitabYurdu.org
107
hekayələr yazan Nastasya LukiniĢna Nepremenova qalın
səslə cavab verdi.
– Müsaidənizlə! – məĢhur estrada məzhəkələrinin
müəllifi Zaqrivov cəsarətlə dilləndi. – Burada biĢməkdənsə,
elə mən də eyvanda ləzzətlə çay içərdim. Axı iclas saat ona
təyin olunub!
Ġndi Klyazmanın yeri məlum, – ədəbiyyatçıların bağ
evlərinin yerləĢdiyi Klyazmadakı Perelıqino qəsəbəsinin
hamının ağrıyan yeri olduğunu bildiyindən, ġturman Jorj
oturanları qıcıqlandırdı. – Yəqin, indi bülbüllər də cəh-cəh
vurur. Mən nəyə görəsə Ģəhər kənarında həmiĢə yaxĢı
iĢləyirəm, xüsusən də yazda.
– Üçüncü ildir pul ödəyirəm ki, bazedov xəstəliyinə
tutulmuĢ arvadımı bu cənnətə yollayam, di gəl, üfüqdə heç
nə görünmür, – novellaçı Ġeronim Poprixin acı-acı dilləndi.
– Gərək bəxtin ola, – pəncərənin qabağında oturmuĢ
Ababkov söz atdı.
ġturman Jorjun xırda gözlərində sevinc qığılcımları
göründü və səsini yumĢaldaraq dedi:
downloaded from KitabYurdu.org
108
– Paxıllıq eləmək lazım deyil, yoldaĢlar. Vur-tut iyirmi
iki bağ evi var, yeddisi də hələ tikilir, biz isə Massolitdə üç
min nəfərik.
– Üç min on bir, – küncdən kimsə düzəliĢ verdi.
– Bax, görürsünüz, – ġturman davam elədi,–
neyləyəsən? Təbii ki, bağ evlərini ən istedadlılarımız alıb...
– BaĢda oturanlar! – ssenariçi Qluxaryov onun sözünü
kəsdi.
Beskudnikov yalandan əsnəyib otaqdan çıxdı.
– Perehqinoda tək canına beĢ otağa yiyələnib, –
Qluxaryov onun arxasınca dedi.
– Lavroviç altı otağa, – Deniskin qıĢqırdı, – yemək
otağına da palıd ağacından üzlük vurulub!
– Eh, indi məsələ bunda deyil, – Ababkov zarıdı, –
məsələ bundadır ki, saat on ikinin yarısıdır.
Hay-küy qalxdı, qiyama oxĢar bir Ģey yetiĢirdi.
BaĢladılar mənfur Perelıqinoya zəng vurmağa, baĢqa bağa,
Lavroviçin bağına düĢdülər, xəbər tutdular ki, Lavroviç çaya
gedib, bu da qanlarını lap qaraltdı. Hər ehtimala qarĢı 930
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |