talabchanlik, tinglovchilar bilan individual ishlash, erkin muloqat yuritishga, ilmiy izlanishga
jalb qilish.
―Ekologiya‖ kursini loyihalashtirishda quyidagi asosiy konseptual yondashuvlardan
foydalaniladi:
Shaxsga yonaltirilgan ta‘lim. Bu ta‘lim o‘z mohiyatiga ko‘ra ta‘lim
jarayoninig barcha
ishtirokchilarini
tolaqonli
rivojlantirishlarini
ko‘zda
tutadi.
Bu
esa
ta‘limni
loyhalashtirilayotganda, albatta, ma‘lum bir ta‘lim oluvchining shaxsini emas, avvalo
kelgusidagi mutaxasisslik faoliyati bilan bog‘liq o‘qish maqsadlaridan kelib chiqqan holda
yondashilishni nazarda tutadi.
Tizimli yondashuv. Ta‘lim texnologiyasi tizimining barcha belgilarini o‘zida mujassam
etmog‘I lozim: jarayonning mantiqiyligi, uning barcha bo‘g‘imlarini o‘zaro bog‘langanligi,
yaxlitligi.
Faoliyatga yo‘naltirilgan yondashuv. Shaxsning jarayonli sifatlarini shakllantirishga
ta‘lim oluvchining faoliyatini aktivlashtirish va intensivlashtirish, o‘quv jarayonida uning
barcha qobiliyati va imkoniyatlari, tashabbuskorligini ochishga yo‘naltirilgan ta‘limni
ifodalaydi.
Dialogic yondashuv. Bu yondashuv o‘quv munosabatlarini yaratish zaruriyatini
bildiradi.uning natijasida shaxsning o‘z-o‘zini faollashtirishi va o‘z-o‘zini ko‘rsata olishi kabi
ijodiy faoliyati kuchayadi.
Hamkorlidagi ta‘limni tashkil etish. Demokratik, tenglik, ta‘lim beruvchi va ta‘lim
oluvchi faoliyat mazmunini shakllantirishda va erishilgan natijalarni baholashda birgalikda
ishlashni joriy etishga e‘tiborni qaratish zarurlugini bildiradi.
Muammoli ta‘lim. Ta‘lim mazmunini muammoli tarzda taqdim qilish orqali ta‘lim
oluvchi faoliyatini aktivlashtirish usullaridan biri. Bunda ilmiy bilimni ob‘ektiv qarama-
qarshiligi va uni hal etish usullarini, dialektik mushohadani shakllantirish va rivojlantirishni,
amaliy faoliyatga ularni ijodiy tarzda qo‘llashni mustaqil ijodiy faoliyati ta‘minlanadi.
Axborotni taqdim qilishni zamonaviy vositalarini va usullarini qo‘llash- yangi
kompuyter va axborot texnologiyalarini o‘quv jarayoniga qo‘llash.
O‘qitishning usullari va texnikasi. Ma‘ruza (kirish, mavzuga oid vizuallash), muammoli
ta‘lim,
keys-stadi, pinbord, paradox va loyihalash usullari, amaliy ishlar.
O‘qitishni tashkil etish shakllari: diolog, polilog, muloqot hamkorlik va o‘zaro
o‘rganishga asoslangan frontal kollektiv va guruh.
O‘qitish vositalari:o‘qitishning an‘anaviy shakllari (darslik ma‘ruza matni) bilan bir
qatorda-kompyuter va axborot texnologiyalari.
Kommunikatsiya usullari: tinglovchilar bilan operativ teskari aloqaga asoslangan
bevosita o‘zaro munosabatlar.
Teskari aloqa usullari va vositalari: kuzatish, blits- so‘rov, oraliq va joriy va
yakunlovchi nazorat natijalarni tahlili asosida o‘qitish diagnostikasi.
Boshqarish usullari va vositalari: o‘quv mashg‘uloti bosqichlarini belgilab beruvchi
texnologik karta ko‘rinishidagi oquv mashg‘ulotlarini rejalashtirish, qo‘yilgan maqsadga
erishishda o‘qituvchi va tinglovchining birgalikdagi harakati, nafaqat auditoriya
mashg‘ulotlari, balki auditoriyadan tashqri mustaqil ishlarning nazorati.
Monitoring va baholash:o‘quv mashg‘ulotida ham butun kurs davomida ham
oqitishning natijalarini rejali tarzda kuzatib boorish. Kurs oxirida test
topshiriqlari yoki yozma
ish variantlari yordamida tinglovchilarning bilimlari baholanadi.
―Ekologiya‖ fanini o‘qitish jarayonida komyuter texnologiysidan, ―Exsel‖ electron
jadvallar dasturlaridan foydalaniladi. Ayrim mavzular boyicha talabalar bilimini baholash test
asosida va kompyuter yordamida bajariladi. ―Internet‖ tarmog‘idagi rasmiy iqtisodiy
ko‘rsatkichlardan foydalaniladi, tarqatma materiallar tayorlanadi, test tizimi hamda tayanch
so‘z va iboralar asosida oraliq va yakuniy nazoratlar o‘tkaziladi.
―Ekologiya‖ fanidan mashg‘ulotlarning mavzular va soatlar bo‘yicha
taqsimlanishi:
Kasb ta‘limi (farmasevtika ishi), farmatsiya (klinik farmatsiya, farmasevtik taxlil,
farmasevtika ishi), sanoat farmatsiyasi (dori vositalari, kosmesevtika, farmasevtik
biotexnologiya), biotexnologiya (farmasevtik biotexnologiya)
t/r
Mavzular nomi
Jami soat
Ma‘ruza
Laboratoria
mashg‘ulot
Mustaqil
ta‘lim
1
Ekologiyaga
kirish,Autekologiya va ekologik
omillar.Hayot muhitlari: suv, er-
tuproq, havo va tirik organizm.
YAshash muhitlarining o‗ziga
xosligi.
Moslanish
14
2
6
6
2
Populyasiya xaqida ta‘limot
Populyasiyaning tuzilishi unda
organizmlarning joylashishi
13
2
6
5
3
Biotsenoz va ekosistemalar
xaqida ta‘limot
Biotsenozlar (jamoalar) xaqida
tushuncha,Organizmlar orasidagi
munosabat tiplpri,
turlararo
munosabatlar
12
2
6
6
4
Biosfera xaqida ta‘limot
Biosfera xaqida umumiy
tushuncha . Biosferada
moddalarning aylanishi
12
2
6
6
5
Amaliy va ijtimoiy ekologiya.
Inson ekologiyasi Zamonaviy
ekologik muammolarZamonaviy
ekologik
muammolar
12
2
6
5
6
Atmosfera xavosi va suv
manbalarining ifloslanishi, va
muxofaza qilish
yo‗llari.Atmosfera havosining
ahamiyati, uni iloslantiruvchi
manbalar
12
2
6
5
7
Tuproqni ifloclantiruvchi
manbalarining. Tuproq
muxofazasi. Tuproqni
floslantiruvchi man‘balar,
zaharli
kimyoviy moddalar
12
2
6
5
8
Bio xilmaxillik va uning
muxofazasi. Biologik
zaxiralar,
ularning ahamiyati va muxofazasi
12
2
6
5
9
Ekologik xavfsizlik, uzuluksiz
rivojlanish, ta‘lim va tarbiya
konsepsiyasi. Muhit holatini
12
2
6
6