I bob xona òsimliklarini kòpaytirish usullari

Xona òsimliklarini kòpaytirish usullari.


I BOB XONA ÒSIMLIKLARINI KÒPAYTIRISH USULLARI
1.1 Xona gullari va ularni parvarishlash
Biz mahalliy o'simliklarning deyarli barchasini uzoq mamlakatlardan kelganmiz. Va ularning har biri individual yondashuvni talab qiladi. Biri quyoshga muhtoj, boshqasi uning ta'siridan o'lib, soyani afzal ko'rishi mumkin. Ba'zilarga ko'p namlik kerak, ammo unutishingiz kerak bo'lgan narsalar ham bor. O'simlik tashqi ko'rinishi bilan paxtakorni mamnun qilishi uchun parvarish uchun zarur bo'lgan qoidalarni bilish kerak. Yopiq gullarning mashhur katalogini ko'rib chiqing. Hamma uy o'simliklarni 4 guruhga bo'lish mumkin, ularning har biri o'ziga xos xususiyatlari va xususiyatlari bilan ajralib turadi. Guruhlar:
Dekorativ varaq. Ushbu guruh, agar siz parvarish qilishning barcha qoidalariga rioya qilsangiz, uzoq vaqt davomida gul paxtakorlari bilan birga bo'ladi. Ularning barglari butun yil davomida asosan yashil bo'ladi. Bitta narsa, qishda salqin xonalarda tozalanishi kerak bo'lgan turlari mavjud.
Dekorativ gullash. Ushbu gullar guruhi yuz asrlik tabiblarga ajratilgan. Barglari gullashdan keyin o'lib ketmaydi, shunchaki ba'zi turlarida ular unchalik yoqimli bo'lmaydi. Ushbu turning yopiq o'simliklari orasida, ba'zilari qishda salqinlik bilan ta'minlanishi kerak, ba'zilari yozda bog'ga olib chiqilishi kerak.
Dekorativ gullaydigan pot o'simliklar. Bunday turlar asosan turli xil gullarni bezash uchun ishlatiladi. Ko'zlarini yo'qotgandan so'ng, ular oddiygina yo'q qilinadi. Ammo, agar siz ba'zi turdagi ildiz mevalarini tashlab qo'ysangiz, unda siz kelgusi yil ularni ishlatishingiz mumkin. Ya'ni, ushbu guruh o'simliklari qisqa vaqt davomida dekorativ-gullashi mumkin.
Kaktuslar. Bu eng mashhur va mashhur turlar. Ularning umurtqa pog'onalari va junlari. Ba'zida keng tarqalgan kaktuslarda ham varaqalar mavjud. Kaktuslarning ko'pi gullashi mumkin. Ular uzoq umr ko'rishadi va juda oddiy.
Xonadagi gullar har doim qulaylik va iliqlik tuyg'usidir. Bugun biz do'konda nafaqat biron bir o'simlikni topamiz, balki o'zimiz ham uyda butun bog 'yaratamiz. Biroq, yopiq gullarni etishtirish bu butun bir fan, chunki siz qanday g'amxo'rlik qilishni, idishlarni o'simliklar bilan qaerga qo'yishni va sizning kichkina issiqxonangizda qanday sharoitlarni saqlashni bilishingiz kerak.

O'simliklar individual talablarga ega va hech qachon to'g'ri o'smaydi. Shuning uchun, avvalo, ular o'zlarining ehtiyojlariga e'tibor berishlari kerak. Uyda sopol o'simliklar etishtirishning eng muhim omillari yorug'lik va haroratdir.

Uyda sopol o'simliklar etishtirish: yorug'lik etishmasligi va juda iliq muammolarning asosiy sabablari. Uy sharoitida etishtirilgan turlarning aksariyati tropik va subtropik mintaqalardan keladi. Amalda bu demak, biz issiqxonalarda eng yaxshi rivojlanamiz - ko'p yorug'lik, yozda yuqori harorat va qishda salqin va yuqori namlik bilan. Xonalarda barcha shartlarni bajarish mumkin emas. Biroq, o'simliklar iloji boricha deraza yoki sillga yaqinroq qilib, yaxshi yoritishni ta'minlashi kerak.
1 Yopiq gullarni etishtirish - sirlari
Barcha ishlarni o'z kuchimiz bilan bajarish uchun quyidagilar zarur:
Astarlash
Imkoniyatlar (kostryulkalar)
Tanlangan o'simliklarning urug'lari
Yuqori kiyinish yoki mineral o'g'itlar
Bugun biz faqat ko'rib chiqamiz eng mashhur gullar uchun bir nechta ekish variantlari ularni derazalarida o'stiradigan bog'bonlar orasida.
Derazasi shimolga qaragan xonalarda faqat engil o'simliklar etishtiriladi. Harorat ham muhimdir. Bu erda bahordan kuzgacha hech qanday muammo bo'lmasa-da, qishki yashil dam olish davridan o'tishi kerak. Havoning namligini muntazam ravishda purkash va namlagichlarni o'rnatish orqali oshirish mumkin.

2. 
   Oʻsimliklarni himoya qilish
   

oʻsimliklarni zararkunanda va kasalliklardan himoya qilish — 1) qishloq xoʻjaligi fanlarining bir sohasi; oʻsimliklarga zararkunanda, kasalliklar, begona oʻtlar yetkazadigan zararni oʻrganadi va uning oldini olish hamda bartaraf qilish tadbirlarini ishlab chiqadi; 2) qishloq xoʻjaligi va oʻrmon xoʻjaligida zararkunandalar, oʻsimliklar kasalliklari hamda begona oʻtlarni yoʻq qilish uchun ishlab chiqiladigan tadbirlar tizimi. Uning vazifasi faqatgina zararkunanda organizmlarni yoʻq qilish yoki ular faoliyatini chegaralab qoʻyishdangina emas, balki ularning paydo boʻlish muddatlari va tarqalish koʻlamini oldindan aniqlash, shuningdek, eng xavfli zararkunandalarning bir hududdan boshqasiga tarqalishining oldini olishdan ham iborat (qarang Karantin). Oʻsimliklarni himoya qilishq. qishloq xoʻjaligi entomologiyasi, fitopatologiya, botanika, mikologiya, bakteriologiya, virusologiya, ekologiya, biotsenologiya, kimyo, biokimyo, hayvonlar va oʻsimliklar fiziologiyasi, fizika, biofizika, genetika, seleksiya, toksikologiya va boshqalar fanlar maʼlumotlariga asoslanadi. Oʻsimliklarning zararkunanda va kasalliklari, begona oʻtlar ekinlarga, xususan, hosilga katta zarar yetkazadi. Shu sababli qishloq xoʻjaligi mahsulotlarini yetishtirishda, ularni saqlab qolishda Oʻsimliklarni himoya qilishq. muhim rol oʻynaydi. Zararkunanda va kasalliklarning oʻsimliklarga yetkazadigan zarari qadimdan maʼlum. 18-asr boshlarida oʻsimlik kasalliklarini tasniflashga fransuz botaniki J.Turnefor urinib koʻrdi. 18-asrning 2-yarmida koʻpchilik kasalliklarning yuqumliligi tajribalar asosida isbotlandi (Rossiyada A.T.Bolotov, Fransiyada A.Tillet, Italiyada F.Fontana, Daniyada Ya.Fabritsius va boshqalar). 18-asrning 2-yarmida nemis olimi A. de Bari, rus olimi M.S.Voronin va boshqalar tomonidan fitopatogen zamburugʻlarning yangi turlari, ularning morfologiyasi, rivojlanish xususiyatlari aniqlanadi. 19-asrning 2-yarmida oʻsimlik zararkunandalari hamda kasalliklarining bir qancha mamlakatlar iqtisodiyotiga yetkazgan zarari ularni oʻrganish va ularga qarshi qurash tadbirlarini ishlab chiqishni taqozo etdi.
19-asr oxiri — 20-asr boshlarida fitopatogen zamburugʻlar, bakteriyalar, viruslar, nematodalarning minglab turlari kashf qilindi. Asosiy zararkunandalarning turlari biologiyasi va fiziologiyasi oʻrganildi; zararli organizmlarga qarshi kurash choralari takomillashtirildi.
Turkistonda Oʻsimliklarni himoya qilishq. boʻyicha dastlabki ilmiy asoslangan usullar 1898-yilda Chigirtkaga qarshi kurash qoʻmitasining taklifiga koʻra ishlab chiqilgan. 1911-yilda Toshkentda Turkiston entomologiya st-yasi tashkil etildi, gʻoʻza, qand lavlagi zararkunandalarini oʻrganish va ularga qarshi kurash choralari qoʻllanildi.
1925-yilda Turkiston entomologiya st-yasi Oʻzbekiston oʻsimliklarni himoya qilish st-yasiga aylantirildi va shu bilan bir vaqtda Shirabudin (Buxoro viloyati) va Xiva qishloq xoʻjaligi tajriba st-yalarida Oʻsimliklarni himoya qilishq. boʻlimlari ochildi. 1929-yilda Bosh paxta komiteti Oʻzbekiston Oʻsimliklarni himoya qilishq. st-yasining bir necha boʻlimlarini birlashtirib, gʻoʻza zararkunandalarini oʻrganish uchun maxsus st-ya barpo etdi; keyinchalik bu st-ya Butunittifoq paxtachilik ilmiy tekshirish instituti (SoyuzNIXI)ning Oʻsimliklarni himoya qilishq. markaziy st-yasiga aylantirildi. 1957-yilda SoyuzNIXI markaziy st-yasi asosida hozirgi Oʻzbekiston oʻsimliklarni himoya kilish instituti tashkil qilindi.
Hosilni samarali himoya qilishga zararkunanda va kasalliklarning rivojlanishi hamda koʻpayishi prognozini tuzish, zararkunandalar miqsori hamda kasalliklar oʻchogʻini oʻz vaqtida aniqlash maqsadida ekin, koʻchatlarni, shuningdek, begona oʻtlarni tekshiruvdan oʻtkazish, turli usul va vositalar qoʻllab oʻsimliklarga ishlov berish kabi choratadbirlar sistemasini rejali ravishda qoʻllab erishiladi. Zararkunanda, kasalliklar va begona oʻtlarga qarshi bir qancha kurash usullari qoʻllanadi. Oʻsimliklarni agrotexnik himoya usuli tashkiliyxoʻjalik va ekinlar parvarishining texnik usullari, shuningdek, qishloq xoʻjaligi mahsulotlarini saqlash yoʻllari, yaʼni zararkunandalarning koʻpayishi va toʻplanishi, kasalliklarning rivojlanishiga qarshi kurash usullari (ekish muddati va usullari, tuproqqa ishlov berish, oʻgʻit solish normalari, begona oʻtlarga qarshi kurash, almashlab ekish, melioratsiya)ni oʻz ichiga oladi. Mexanik va fizik himoya usullarita zararkunandaning qishloq xoʻjaligi oʻsimliklari ichiga kirishiga qarshilik qiluvchi usullar (zararkunandani tutib olish, kuydirish, muzlatish, suv bostirish, elektr toki taʼsirida yoʻq qilish va shu kabilar) kiradi. Zararkunandalarni jalb etib, soʻngra nobud qilish uchun yorugʻlik tutqichlari, shuningdek, organik birikmalar — attraktantlardai foydalaniladi. Oʻsimliklarni kimyoviy himoya usuli turli kimyoviy dorilardan foydalanishga asoslangan; salbiy tomonlari koʻpligiga qaramay bu usul hozirda Oʻsimliklarni himoya qilishq.da yetakchi usullardan biridir. Oʻzbekistonda 2005-yilda faqatgina oʻsimliklar zararkunandalari, kasalliklari va begona oʻtlarga qarshi 200 ga yaqin kimyoviy vositalar qoʻllanilgan. Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Kimyolashtirish va oʻsimliklarni himoya qilish vositalari Davlat komissiyasi kimyoviy va biologik preparatlardan foydalanishga ruxsat beradi va ularni qoʻllash qoidalariga qatʼiy amal qilishni nazorat qiladi. Oʻsimliklarni biologik himoya usulit zararkunandalarga qarshi parazitlar, yirtqich hasharotlar, mikroorganizmlar va antibiotiklardan foydalaniladi.
Oʻsimliklarni genetik himoya usuli ikki organizm: parazit bilan oʻsimlikxoʻjayinning oʻzaro taʼsiriga asoslangan. Oʻsimlikning kasallik va zararkunandalarga nisbatan immuniteti (chidamligi) muhim ahamiyatga ega. Oʻsimliklarni mikrobiologik himoya usulida kasallik hamda zararkunandalarga qarshi kurashish uchun mikroorganizmlardan foydalaniladi. Oʻsimliklarni uygʻunlashgan — integral himoya usulida zararkunanda hasharotlar hamda kanalarga qarshi kurashish uchun kimyoviy va biologik kurash usullari birgalikda olib boriladi. Bunda odam tomonidan buzilgan agrobitsenozdagi turlar nisbatan tiklanadi, bu esa biosferani muhofaza qilishning muhim omillaridan biridir.
Oʻsimliklarni himoya qilishq. nazariyasini yaratishda S.N. Lgimuhamedov, N. G. Zaprometov, V. A. Znamenskiy, K.I.Mirpoʻlatov, M.N. Narziqulov, R.O. Olimjonov, T.D.Straxov, V.N.Shchegolev, V.V.Yaxontov va boshqalar ning ishlari katta ahamiyatga ega boʻldi. Oʻzbekistonda Oʻsimliklarni himoya qilishq. boʻyicha amaliy tadbirlarni Qishloq va suv xoʻjaligi vazirligi Oʻsimliklarni himoya qilish markazi rejalashtiradi, uyushtiradi va bajarilishini nazorat qiladi. U.ning huzuridagi Oʻsimliklarni himoya qilishq. st-yalari, kasallik, zararkunandalarning tarqalishi va koʻpayishidan ogohlantirish punktlari (156 ta) da bevosita Oʻsimliklarni himoya qilishq. tadbirlari bajariladi. Oʻzbekiston oʻsimliklarni himoya qilish institutida, oliy oʻquv yurtlari, tajriba st-yalarida shu sohaga oid ilmiy ishlar olib boriladi.
Oʻzbekiston Respublikasida Oʻsimliklarni himoya qilishq. sohasidagi davlat boshqaruvi va nazorati Oʻzbekiston Respublikasi Qishloq va suv xoʻjaligi vazirligi, Sogʻliqni saqlash vazirligining Davlat sanitariyaepidemiologiya xizmati, Tabiatni muhofaza qilish davlat qoʻmitasi va boshqalar davlat boshqaruvi organlari tomonidan amalga oshiriladi. Oʻzbekiston Respublikasining "Qishloq xoʻjaligi oʻsimliklarini zararkunandalar, kasalliklar va begona oʻtlardan himoya qilish toʻgʻrisida" Qonuni (2000-yil 31 avgust) Oʻsimliklarni himoya qilishq.ni taʼminlash, Oʻsimliklarni himoya qilishq. vositalarining inson sogʻligiga, atrof muhitga zararli taʼsirining oldini olish bilan bogʻliq munosabatlarni tartibga soladi.

Uyda sopol o'simliklar etishtirish: to'g'ri parvarish qilish tamoyillari

Universal substratlarni, masalan, qum va bog 'tuprog'i bilan aralashtirish tavsiya etiladi. Ildiz chirishi oldini olish uchun o'simlik yaxshi drenaj bilan ta'minlanganda. Ular hatto har kuni quyoshli derazalarda ham tayyorlanadi. O'simlikni yoqib yubormaslik uchun janubiy soatdan qochishingiz kerak. Bozorda ushbu faoliyatni cheklash uchun ko'plab tizimlar ishlab chiqilgan. Ular, ayniqsa, qurg'oqchilik va bayramlar uchun foydalidir. Yana bir muhim terini parvarish qilish. Bu printsipga amal qilish kerak - qayta aniqlash uchun o'simliklarga qaraganda kamroq o'g'it ishlatish yaxshiroqdir. Dekorativ bargli o'simliklar azot va kaliy bilan o'g'itlash uchun va dekorativ gullar uchun - azot va fosfor uchun tavsiya etiladi. Boshqa tomondan, gullab-yashnayotgan gullarni olib tashlash gullash davrini uzaytiradi. Hydrobox o'g'it dozalarini kamaytirish uchun ishlatilishi mumkin, chunki u urug'lantirish paytida gidroksid ichida to'planadi. Idishdagi o'simliklar, yoshi va turlariga qarab, odatda har 2-4 yilda bo'rttirib ko'rsatiladi.
O'simliklar tegishli individual tuproq aralashmasiga ekilgan bo'lishi kerak.
Gul idishlari pastki qismida teshiklari bo'lishi kerak.
Asosiy g'amxo'rlik sug'orishdir.
Yo'qolib ketish xavfi ostida bo'lgan o'simliklar - bu manzarali karam va ipak, ammo kuzgacha etib bormaydigan gullar ko'proq.
Geranium uyda o'zlarining yoqimli bog'ini yaratishga qaror qilganlar uchun eng afzal qilingan o'simliklardan biridir. Eng eng yaxshi vaqt ekish uchun - dekabr yoki yanvar. Bunday holda, siz tayyorlanishingiz kerak - birinchi kurtaklar bir oy ichida paydo bo'lishi mumkin. Ushbu turdagi tuproq yumshoq va yumshoq bo'lishi kerak, shuningdek siz ozgina qum qo'shishingiz mumkin. Urug'larning unib chiqishini oshirish uchun tuproqni gumus bilan aralashtiring. Idish maxsus drenaj teshigi bilan kichik bo'lishi kerak. Urug'larni ekish tepada amalga oshiriladi, oxirida kelajakda geraniumni er bilan seping. Kastryulkani plastik qoplama yoki shisha idish bilan yopish kerak. Shuni unutmangki, bu xilma-xillik yorug'likni yaxshi ko'radi va shuning uchun qozon uchun quyoshli joylarni tanlash kerak. Asirlari paydo bo'lgandan so'ng, filmni olib tashlang. Siz me'yorida sug'orishingiz kerak va birinchi barglar paydo bo'lganda, gulni alohida idishga ko'chirganingizga ishonch hosil qiling.
Streptokarpus juda mashhur va uyda ekish uchun ajoyib o'simlik. Agar siz uni yaxshi yorug'lik bilan ta'minlasangiz, bu gul yil davomida yorqinligi bilan sizni quvontiradi. Ishni bahorda boshlash kerak. Idishdagi suyuqlik oqishi uchun teshik bo'lishi kerak. Ko'pchilik eng yaxshi tuproq streptokarpus uchun - agroperlit, vermikulit va torf aralashmasi. O'simliklar urug'ini qozonga bir tekis taqsimlang va er bilan ozgina seping. Idish uchun joy iliq va engil bo'lishi kerak. Ekishdan so'ng, idishni folga bilan yoping va vaqti-vaqti bilan sug'orib oling. O'simliklar paydo bo'lgandan keyin o'simliklar chuqurroq idishga ko'chiriladi.
Gloxiniya uyda ekish uchun eng oson o'simliklardan biri hisoblanadi. Tuproqda katta miqdordagi hijob bo'lishi kerak, qo'shimcha ravishda o'g'itlar qo'shilishi mumkin. Hatto kichik plastik stakan ham tushirish uchun idish sifatida mos keladi va uni folga bilan yopishni unutmang. Bu sizga gloxiniyaning normal rivojlanishi uchun zarur shart-sharoitlarni yaratishga imkon beradi.