İdris Hacızadı
Yüklə 3,03 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2017
İdris Hacızadə ―Dünyamızın bəzəyidir insanlar‖
Şövkət xanım 1922-ci ildə Bakıda doğulmuş, uşaq yaşlarından musiqiyə həvəs göstərmiş, məktəblərində keçirilən tədbirlərdə öz səsi ilə çoxlarının diqqətini cəlb etmişdi. Sənət aləminə gəlməsinin isə maraqlı tarixçəsi var. Belə ki günlərin birində tale bu balaca, qıvrımsaç qızı böyük bəstəkar, xeyirxah insan Üzeyir Hacıbəyli ilə rastlaşdırır. «Zər qədrini zərgər bilər» məsəli burada tamamilə yerinə düşür. Üzeyir bəy 15 yaşlı yeniyetmə qızı Azərbaycan Dövlət Xorunun kollektivinə dəvət edir. Bu xoru dahi bəstəkar özü yaratmışdı. Beləliklə, gənc Şövkəti böyük səhnəyə gətirən bəstəkar ona ata kimi xeyir-dua verir. Sonralar Şövkət Ələkbərova sənətdə ilk addımlarını belə xatırlayır: «Dördsəsli xorda oxumağım mənə çox şey verdi. Bu gün müxtəlif üslublu, müxtəlif dəst-xətli ansamblların, orkestrin muşayiəti ilə oxuya bildiyim üçün, ilk növbədə, Üzeyir bəyə, onun yaratdığı xora borcluyam». Peşəkar vokal dərslərini Şövkət xanım tanınmış opera muğənnisi Hüseynqulu Sarabskidən almışdı. Müğənni «Qatar», «Şahnaz», «Segah» kimi muğamlarımızı özünəməxsus ustalıqla ifa edirdi. «Qarabağ şikəstəsi», «Kəsmə şikəstə» və digər zərb muğamlar bu istedadlı muğənninin ifasında yeni həyat yaşayan bənzərsiz sənət inciləridir. Çox mürəkkəb olan «a kapella» müşayiətsiz ifaçılıq üsulu müğənnidən xüsusi bacarıq və səriştə tələb www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2017
İdris Hacızadə ―Dünyamızın bəzəyidir insanlar‖
edir. Şövkət xanım genişimkanlı mürəkkəb parçaların ifasını sənət möcüzəsinə çevirirdi. Ş.Ələkbərova zəngin xalq musiqimizə, ənənələrə sadiq qalan, eyni zamanda bu nəsillər arasında körpü yaradan istedadlı bir müğənni, böyük sənətkar idi. O, bütün janrlarda misilsiz uğurlar qazanmaqla yanaşı, həm də səhnəmizə, efirimizə özünəməxsus ifa tərzi və yüksək səhnə davranışı və səhnə efir mədəniyyəti gətirmişdi. Kaş bugünkü müğənnilər səhnəyə və efirə çıxarkən Şövkət xanımı xatırlayardılar. Böyük bəstəkarımız Cahangir Cahangirov söyləyərdi: «İndi şöhrət sahibi olan çox bəstəkarlar Şövkət xanıma borcludurlar. O, böyük müğənnidir, belələri tarixdə az-az yetişir. Bəstəkarların əksəriyyəti çalışırdı ki, yeni mahnılarını Şövkət xanım oxusun. Çünki bu ilk ifa mahnının şöhrət və ömür qazanmasına səbəb olurdu. Musiqi sənətimizin inciləri sayılan elə mahnılar və kantatalar vardır ki, Şövkət xanımdan sonra o əsərlərin ifası demək olar ki, baş tutmamışdır. Belə əsərlərdən biri də möhtəşəm sənət nümunəsi olan «Füzuli» kantata»sıdır. Bu sıraya mən şair Cabir Novruzun sözlərinə bəstəkar Oqtay Kazıminin bəstələdiyi «Məhəbbət» mahnısını da aid edə bilərəm. www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2017
İdris Hacızadə ―Dünyamızın bəzəyidir insanlar‖
Yeri, göyü, asimanı yaradıb, Ġnsan onu, o insanı yaradıb, Bu dünyanın əlifbası məhəbbət, Həm ilk nəğmə, həm ilk yazı məhəbbət. Bu misralarla başlayan «Məhəbbət» mahnısını (mahnının özü böyük bir əsərdir) Şövkət xanımın ifasında dinləyərkən dünyanı çiynində gəzdirən, yeri, göyü, asimanı yaradan məhəbbətin varlığına inanırsan, nikbinliyinə, xoş ovqata köklənir, sevmək, yaşamaq, yaratmaq istəyirsən. Budur Şövkət səsinin qüdrəti, Şövkət səsinin möcüzəsi! Təbiidir ki, belə mahnılar heç vaxt köhnəlmir, unudulmur, həmişə təzə-tər, təravətli qalır. Uzun illər keçməsinə baxmayaraq heç bir müğənni belə şedevr mahınları Şövkət xanım kimi tamaşaçıya çatdıra bilmir. Onu mahnının ikinci bəstəkarı da hesab edənlər haqlı idilər. www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2017
İdris Hacızadə ―Dünyamızın bəzəyidir insanlar‖
Doğrudan da o, mahnılara ikinci həyat verir və mahnını uzunömürlü edirdi. Müharibə və cəbhə konsertləri, qara kağızlar, alqışlar, göz yaşları, təltiflər, ayrılıqlar… Şövkət xanım rəngarəng sənətkar ömrü, çəkilməz bir qadın taleyi yaşadı. Lakin nə şan-şöhrət, nə var-dövlət, nə də müsibətlər onun xanım- xatınlığına, insanlığına, ustadlığına xələl gətirə bilmədi. Yel qayadan heç nə qopara bilmədiyi kimi. Həmişə sayılıb-seçilirdi, möhtəşəm tədbirlərə dəvət aldı. Həmişə də gözəlliyin və sadəliyin özü olaraq qaldı Şövkət xanım. Azadlıq və müstəqillik uğrunda ayağa qalxan Azərbaycan xalqını 1990-cı ilin 20 Yanvarında işğalçı rus ordusu qanına qəltan elədi. Həmin vaxtlar Almaniyada müalicə olunan Şövkət xanım ağır xəstəlik yatağından qalxıb xalqına yardım etmək üçün 2 dəfə xeyriyyə konserti vermiş, nə həkimlər, nə də dostlar onu, bu vətənpərvər el qızını istəyindən döndərə bilməmişlər. Şövkət xanım incə ruhlu, ipək qəlbli bir xanım idi. Büllur kimi saf və bənzərsiz səsi onu xalqımızın sevimlisi etmiş, ona ümumxalq məhəbbəti qazandırmışdı. Özündən sonra neçə gənc müğənniyə arxa-dayaq durdu, onları böyük səhnəyə hazırladı. Xalq artisti Aygün Bayramova, əməkdar artistlər Aybəniz Haşımova, Firuzə İbadova və Yüklə 3,03 Mb. Dostları ilə paylaş:
|