Nəhayət, Rastinyak Elder küçəsinə çatdı, qrafinya de Res- tonun
harada yaşadığını soruşdu. Ejen, son nöqtədə qalibiyyət qazanacağına
inanan bir adam kimi, onun həyətdən piyada keçdiyini görən və
darvazanın yanında belə ekipaj gurultusunu eşitməyən nökərlərin
nifrət dolu baxışlarına dilsiz bir hiddətlə dözməyə məcbur oldu. Bu
baxışların təsirli olmasına səbəb var idi. Ejen vəziyyətinin
miskinliyini hələ həyətə daxil olmamışdan əvvəl duymuşdu. Həyətdə
varlı bir həyatdan xəbər verən və Parisin bütün nemətlərindən zövq
almağa öyrənmiş bir həyatı andıran bəzəkli kabrioletə qoşulmuş və
qiymətli qoşqu ləvazimatı olan gözəl bir at ayaqlarını yerə döyürdü.
Ejen tamamilə yalqız olduğunu hiss etdiyindən kədərləndi. Beynində
açılan və fikirlə dolu olduğunu zənn etdiyi qutular bağlandı -
axmaqlığını hiss etdi. Lakey gələn qonağı qrafinyaya xəbər verməyə
getdiyi zaman, Ejen dəhlizdəki pəncərənin yanında bir ayağının
üstündə dayanıb, rəzəyə söykənmiş halda cavab gözləyir və biixtiyar
həyəti seyr edirdi. Vaxt çox uzandı, cənublulara məxsus inadı
olmasaydı, bəlkə də, çıxıb gedərdi. Bu inad, qorxmadan hərəkət etdiyi
zaman, xariqələr yarada bilərdi.
Lakey qayıdıb gəldi.
-
Cənab, - dedi, - qrafinya buduardadır və çox məşğuldur, o,
mənə bir cavab vermədi. Əgər arzu edirsinizsə, qonaq salonuna keçə
bilərsiniz: orada artıq başqa bir qonaq da var.
Rastinyak öz sahiblərini ancaq bir sözlə mühakimə etməyə qadir
olan bu nökərlərin dəhşətli hökmünə heyrətlənərək, ehtimal ki, evin
quruluşuna bələd olduğunu bu arsız lakeylərə göstərmək niyyəti ilə,
lakeyin yenicə çıxdığı qapını cəsarətlə açdı, lakin yanılaraq, bufetə,
içərisində çıraq olan və hamam mələfələrini qurudan cihazın
qoyulduğu otağa keçdi. Bu otaqdan qaranlıq bir dəhlizə və içəri
pilləkənə yol gedirdi. Ejen arxasında boğuq qəhqəhə səsi eşitdi; o,
özünü lap itirmişdi.
Lakey yeni istehza kimi səslənən qondarma bir ehtiramla...
-
Cənab, - dedi, - qonaq otağı bu tərəfdədir, buyura bilərsiniz.
Ejen tez geri döndükdə ayağı vannaya ilişsə də, xoşbəxtlikdən,
şlyapasını suya düşməyə qoymadı. Bu halda kiçicik çıraqla
işıqlandırılmış dəhlizin sonunda bir qapı açıldı. Rastinyak qrafinya de
Resto ilə Qorio atanın səsini və eyni zamanda öpüş marçıltısını eşitdi.
Ejen yemək otağına daxil olaraq lakeylə birlikdə bu otaqdan
65
downloaded from KitabYurdu.org
DÜNYA ƏDƏBİYYATI KLASSİKLƏRİ
keçdi və birinci qonaq salonuna çatdı. Bu otaqdan həyətin görün-
düyünü duyub, pəncərənin yanında dayandı. O, Qorio ataya baxmaq
istəyirdi; doğrudanmı o, həmin Qorio ata idi? O, Votrenin dəhşətli
mülahizələrini yadına saldı. Ejenin ürəyi şiddətlə döyünürdü. Lakey
Rastinyakı ikinci qonaq salonunun qapısında gözləməkdə idi. Birdən
salondan qəşəng geyimli bir gənc çıxaraq, səbirsizliklə dedi:
-
Moris, mən gedirəm, qrafinyaya deyərsiniz ki, mən onu yarım
saatdan artıq gözləməyə məcbur oldum.
Həyasız olmağa, şübhəsiz, haqqı olan bu arsız adam, astadan bir
italyan ruladasını oxuya-oxuya, tələbənin kimliyini aydınlaşdırmaq və
həyətə baxmaq üçün Ejenin dayandığı yerə doğru irəlilədi.
Moris yenə dəhlizə qayıdaraq:
-
Xeyr, cənab qraf, - dedi, - bir dəqiqə də gözləsəniz, yaxşı
olardı, qrafinya işlərini qurtarmışdır.
Elə bu zaman Qorio ata həyət pilləkəni ilə darvazaya doğru endi.
Qoca darvaza qapılarının taybatay açıq olduğunu sezmədən, çətirini
düzəldib, yenicə açmaq istəyirdi ki, birdən içəriyə bir tilbüri daxil
oldu. Tilbürini sürən yaxası ordenli bir gənc idi. Qorio ata atın altında
qalmamaq üçün tez kənara çəkildi. At çətirdən ürkərək, yan tərəfə
atıldı və alaqapıya doğru çapdı. Tilbüridəki gənc boylanıb Qorio atanı
gördü, gərəkli sələmçilərə bəslənilən məcburi hörmət, yaxud ləkəli
bir adama hadisələrin məcburiyyəti altında göstərilən, lakin sonra
qızarmağa səbəb olan bir ehtiramla Qorio atanı salamladı. Qorio ata
xeyirxahlıqla dolu dostyana bir tövrlə onun salamına cavab verdi.
Bütün bu hadisə ildırım sürəti ilə baş vermişdi. Bütün diqqəti bu
hadisədə olan Ejen salonda tək olmadığını belə unutmuşdu. Birdən
qrafinya de Restonun səsi eşidildi.
Qrafinya məzəmmət və yüngül bir narazılıq ifadə edən tövrlə:
-
Maksim, necə, siz gedirsiniz? - dedi.
Qrafinya tilbürinin gəldiyini görməmişdi. Rastinyak kəskin bir
hərəkətlə dönərək, qrafinyanı gördü: o, əyninə ağ kəşmiri şaldan
tikilmiş, açıq-qırmızı rəngli bantları olan bir penüar geymiş halda,
səhərlər Paris qadınlarına məxsus bir ehtiyatsızlıqla daranmış saçları
ilə Rastinyakın qarşısında dayanmışdı. Onun vücudundan ətir
yayılırdı. Yenicə vanna qəbul etmiş olduğu görünürdü. Onun, sanki,
yumşalmış gözəlliyində daha həssas bir təbiət duyulurdu.
66
downloaded from KitabYurdu.org
Gözləri nəm görünürdü. Gənclərin gözləri hər şeyi görməyə qadirdir,
bir bitki özünə lazım olan dirilik maddələrini havadan çəkdiyi kimi,
gənclərin hissləri də qadının saçdığı nurla birləşir. Odur ki Ejen bu
qadının əllərinə toxunmasa da, bu əllərin gənclik təravətini hiss edə
bilərdi. Kəşmiri penüarın arasından açıq-cəhrayı döşünün gözəlliyi
hiss olunurdu. Penüar xəfifcə açıldığı zaman döşü də açıq görünürdü.
Ejen sərsəm baxışlarla bunu bir an seyr etdi. Qrafinyanın korsetə
ehtiyacı yox idi: onun belinin incəliyini kəmərin taxıl- masından
anlamaq olurdu. Boynu məhəbbətə çağırırdı, ayaqqabılı ayaqlarında
ayrı gözəllik vardı. Maksim onun əlini öpmək istədiyi zaman Ejen
Maksimi, qrafinya isə Ejeni görmüş oldu.
Qrafinya ağıllı adamların ibrət aldıqları bir tövrlə:
- Sizmisiniz, müsyö de Rastinyak, - dedi, - mən sizi gördüyümə
çox şadam.
De Tray çağırılmamış qonağı getməyə məcbur edə biləcək
mənalı bir nəzərlə gah Ejenə, gah da qrafinyaya baxırdı.
“Bu nədir! Əzizim, mən ümidvaram ki, sən bu həyasızı bayıra
atacaqsan!” Bu fikir qrafinya Anastazinin Maksim adlandırdığı məğ-
rur və arsız gəncin baxışındakı mənanı aydın, dəqiq ifadə edirdi.
Qrafinya Maksimə, qadının bütün sirlərini özündən asılı olmadan üzə
çıxaran bir itaətkarlıqla baxırdı.
Rastinyakın qəlbində bu gəncə qarşı dərin nifrət hissi oyandı. Hər
şeydən əvvəl, Maksimin sanşın, qəşəng qıvırcıq saçlanndan Rastinyak
başa düşdü ki, öz saçları nə qədər iyrənc şəkildə daranmışdır.
Maksimin ayaqlarında zərif, təmiz çəkmələri vardı, halbuki Ejenin
çəkmələrində, bütün səyinə baxmayaraq, nazik toz təbəqəsi
görünürdü. Bundan başqa, bu şıq gəncin əynindəki sürtük vücudunu
zərif şəkildə sarıyaraq, onu gözəl qadına oxşatdığı halda, Ejenin
əynində gündüz vaxtı, saat üçün yarısında, qara frak vardı. Şaranta*
sahillərindən gəlmiş olan bu ağıllı gənc, yetimləri belə soya biləcək
insanların mühitinə mənsub olan bu ucaboylu, nazik bədənli, aydın
baxışlı, solğun bənizli şıq gəncin kostyumunun nə qədər böyük
üstünlük yaratdığını təsəvvürünə gətirə bilərdi.
Qrafinya de Resto Rastinyakın cavabını gözləmədən, penüarı-
nın ətəklərini sallaya-sallaya, quş kimi ikinci qonaq otağına uçdu.
Penüarın ətəkləri büzülür, dalğalanır, qrafinyanı kəpənəyə oxşadırdı.
Maksim də onun arxasınca getdi. Hiddətlənən Ejen Maksimlə
67
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |