Botanik tavsifi
. Bo’yi 15-20 sm ga yetadigan piyozli ko’p yillik o’t.Piyozi
tuxumsimon. Qobig’i qattiq, jigarrang tusli.Ichki tomondagi tuklari zich
joylashgan va qobiqning tubi va yuqorisida jamlangan.yuqoridagi tuklari qobiqdan
tashqariga chiqib turadi.Barglari 3 ta, lansetsimon,bir-biriga
juda yaqin
joylashgan,7-10
sm
uzunlikda.Guli
sariq
va
tubida
sariq
rang
quyuqlashadi.Gulbargchalarining uchi kesilgan va chuqurchali.Chang iplari va
changdonlari sariq.Mart-aprel
oylarida gullab,mayda mevasi pishadi.Urug’idan va
piyozidan ko’payadi.
Tarqalish areali:Namangan viloyati:Chotqol va Qurama tizmalarining tog’ oldi
tekisliklari va adirlarida tarqalgan.
Muhofaza choralari
:Uning o’sib turgan tuplari nazorat ostiga olinishi lozim.
Manbalar:[
469]
Delphinium knorringianum B.Fedtsch.
Bo’yi 35-45 sm ga yetadigan ildizli, ko’p yillik o’t.
Barglari asosan poyaning
pastki qismida o’rnashgan.Barg bandi uzun,pastki qismi biroz kengaygan,yaprog’I
yumaloq-buyraksimon,5 ta panjasimon bo’lakka ajralgan,bo’laklar
teskari-
tuxumsimon ,ular ham o’z navbatida biroz ayrilganлар μам ґз навбатида бироз
іиріилган. Пояси камшох, 5- 7 гулли. ГуліґрІони оч бинафша рангли, кенг
эллипс-тухумсимон, пихлари ингичка, узунлиги 2,5 см, учи иккига ажралган.
Июнь ойида гуллаб, июль ойида мевалайди. Таріалиши. ФарІона вилояти:
Шоμимардон дарёси μавзасида, ЈирІизистонда μам учрайди (¤ш вилояти).
у¤сиш шароити. ТоІларнинг пастки ва ґрта іисмидаги ёнбаІирларда ва
іояларда ґсади. Сони. Табиатда якка-якка ёки тґп-тґп бґлиб ґсади.
Умумий
сони аниіланмаган. Кґпайиши. УруІидан кґпаяди. ¤симлик сони ва
ареалининг ґзгариш сабаблари. Маълумотлар йґі. Маданийлаштирилиши.
Маълумотлар йґі. Муμофаза чоралари. Махсус муμофаза
тадбирлари ишлаб
чиіилмаган.
¤симликнинг
умумий
сонини
аниілаш,
биоэкологик
хусусиятларини табиатда ва ботаника боІларида ґрганиш тавсия этилади.
Манбалар. [281, 389, 453, 461]
Tulipa intermedia Tojibaev & J.J. ge Groot