Q o ‘l va qom at
uch u n alohida mashqlar, o ‘tirgan holatda
bajarilishi m u m k in . M ajm u ag a q o ‘I muskullari, bel, oyoq
u c h u n bukilish, egilish, o ‘tirib -tu rish m ashqlari kiritiladi.
Q o m at u c h u n tizzani baland ko'tarib, oyoq uch id a yurish
mashqlari, albatta, beriladi.
Mashqlar payti
kuni uzaytirilgan guruhlarda, boshqa sinf-
lar u c h u n uy s h a ro itid a 4 5 —60 daq iq a, o ‘quv ish la rid an
so‘ng 10— 15 daqiqa davomida o'tkaziladi. Umumrivojlantirish
mashqlaridan
tashqari, mashq paytlariga yugurish, sakrashlar,
harakatli
o ‘y i n l a r
kiritiladi.
Katta tanaffuslarda harakatli o ‘yinlar va
jism oniy mashqlar
M ashg‘ulotlarning h a m m a shakllari orasida katta tanaflfus-
larda tashkil etiladigan va o'tkaziladigan harakatli o'yin lar
h a m d a b oshqa jism o n iy m ash q lar asosiy o 'rin n i cgallaydi.
0 ‘qituvchilarning amaliy ishlarida
ular har xil atamalarga ega
bo'ladilar: „faol d am olish soati“ , „erkin harakatlar", „olim-
piya darsi“ va boshqalar.
Ikkinchi-uchinchi darslardan so‘ng charchash, tolish bel-
gilari vujudga kela boshlaydi, natijada ish qobiliyati pasayib
ketadi. Shuning u ch u n maktablarga
tanaffusning davomiyligini
45 d a q iq a g a c h a c h o ‘zish va ji s m o n iy m a s h q la r b o 'y ic h a
m ashg‘ulotlar o'tkazish tavsiya etilgan.
Katta tanaffusda maktabning h am m a o ‘quvchilari va o ‘qituv-
chilari qatnashadi, jism oniy tarbiya o'qituvchisiga: h am m a sinf
o ‘q u v c h ila rin i jo y la s h tir is h , tashk il etish, a s b o b - a n jo m la r
bilan t a ’minlash, faol o ‘quvchi va o'qituvchilarni
taqsimlab,
hakamlik, instruktorlik vazifalari topshiriladi.
Buning u ch u n o ‘qituvchi tanafTusda o'tkaziladigan o ‘yin-
larning haftalik jad v alin i tuzib chiqadi. H ar kuni liar bir
sinfning yangi o ‘yini, yangi joyi bo'ladi. Bu xilma-xillik bola-
lard a q iziq u v chan lik n i oshiradi. H aftan in g oxirgi kuni bu
tadbirlar faollashtiriladi.
Bunday vaqtda grafik k o ‘rinadigan joyga ilib qo'yilsa, 2—3
daqiqa davomida o ‘quvchilar o ‘z joylarini cgallaydiiar. Tashkiliy
ishlardan ozod b o i g a n o ‘qituvchilar o ‘zlari alohida t o ‘planib
xohlagan mashqlarini bajarishlari mumkin.
Tanaffusni tashkil etish va o'tkazishga
umumiy rahbarlik
maktab direktori yoki uning yordamchisi tom onidan amalga
oshiriladi.
131
Sakkizinchi sinfdan boshlab, o ‘srnirlar va qizlar alohida
shug'ullanadilar. A m m o bolalar va qizlar uchun maxsus o ‘yin-
larni 2- sinfdan am alda qo'llab borish maqsadga muvofiqdir.
M ak tab n in g te rm a ja m o a s i va maxsus tibbiy gu ru h g a
kiritilganlar alohida shug‘ullanishlari mumkin.
Tanaffus vaqtidagi o ‘yinlarda shifokor
navbatchilik qilishi
kerak. M ashg‘u lotlarni kelgusi darsning boshlanishiga 5—6
daqiqa qolganda tugallash kerak.
Dostları ilə paylaş: